سعید خطیبزاده، معاون حقوقی و بینالمللی وزیر خارجه گفت که بخش «بشر» حقوق بشر در جهان امروز بهشدت آسیب دیده و جامعه بینالمللی با نقض عریان و سیستماتیک حقوق بینالملل مواجه است.
او اضافه کرد: «در کنار این وضعیت، بخش حقوق نیز دستخوش تحول خطرناکی شده. دستاورد بزرگ پس از دو جنگ جهانی، ایجاد نظم بینالمللی مبتنی بر حقوق بود؛ نظمی که منشور ملل متحد نماد آن است. اما از آن آرمان فاصله گرفتهایم.»
این مقام وزارت خارجه افزود: «امروز به تاسیسات هستهای تحت پادمان حمله میشود بدون ارائه دلیل یا عذرخواهی. فرماندهان در خارج از میدان نبرد و در کنار خانوادههایشان ترور میشوند. هیچ شرم و هراسی از نقض آشکار وجود ندارد.»
محسن حاجیمیرزایی در گفتوگویی با خبرآنلاین که پنجشنبه ۲۰ آذر منتشر شد، در پاسخ به این پرسش که با توجه به تاکید پزشکیان مبنی بر «سیاه شدن» همه «خطوط سفید»، اینترنت بدون فیلتر برای چه کسانی برداشته خواهد شد، گفت: «همه کسانی که از خط سفید استفاده میکنند؛ فرایند اجرایی آن در حال انجام است.»
او درباره اینکه آیا «سیمکارت سفید» اعضای دولت هم برداشته خواهد شد، گفت: «هر کسی که خط سفید دارد [اعمال میشود].»
رییس دولت چهاردهم ۱۶ آذر به موضوع جنجالی اختصاص اینترنت بدون فیلتر، موسوم به سیمکارت سفید، به وابستگان حکومت پرداخت و گفت: «دستور دادهایم اینترنتهایی که سفید است را هم سیاه کنند تا نشان دهند اگر سیاهی ادامه پیدا کند، چه بلایی سر مردم میآید.»
پزشکیان با اشاره به انتقادهای گسترده از دولت بهدلیل تداوم فیلترینگ در ایران افزود: «اینکه من فقط دستور بدهم که فیلترینگ حل شود کافی نیست. اگر قرار بود با دستور حل شود، همان روز اول دستور میدادیم و حل میشد.»
حاجیمیرزایی در بخش دیگری از صحبتهای خود درباره اینکه چه کسانی مخالف رفع فیلترینگ هستند، گفت: «شورا[ی عالی فضای مجازی] تصمیم به فیلترینگ گرفته و شورا هم باید تصمیم بگیرد. یکسری شروطی را هم تعیین کرده و مقدماتش در حال انجام است.»
او در پاسخ به این سوال که آیا ممکن است موضوع رفع فیلترینگ در شورای عالی امنیت ملی مطرح شود، گفت: «ربطی به شورای عالی امنیت ملی ندارد. مصوبه شورای عالی فضای مجازی است.»
این اظهارات در شرایطی بیان شد که پزشکیان و دیگر مقامهای دولت جمهوری اسلامی بارها وعده رفع فیلترینگ را مطرح کردهاند.
با وجود اظهارات متناقض، مقامهای دولت همچنان بر تحقق وعده اینترنت آزاد تاکید میکنند.
در ادامه این وعدهها، فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت که اسفند ۱۴۰۳ گفته بود برای رفع فیلترینگ قولی داده نشده است، ۱۶ آذر تاکید کرد دولت بهدنبال «تحقق اینترنت آزاد برای همه مردم» است.
از ۳۰ آبان، بهروزرسانی پلتفرم ایکس درباره موقعیت مکانی کاربران روشن ساخت که شماری از روزنامهنگاران، اعضای دولت، نمایندگان مجلس و حامیان حکومت، از رانت اینترنت طبقاتی و «سیمکارت سفید» استفاده میکنند.
افشای این موضوع بحثهای زیادی در میان کاربران ایرانی شبکههای اجتماعی به راه انداخت.
رفع فیلترینگ یکی از وعدههای اصلی پزشکیان در دوران تبلیغات انتخابات ریاستجمهوری ۱۴۰۳ بود و او در آن مقطع زمانی گفته بود: «برای رفع مشکل فیلترینگ، گردنم را میگذارم.»
با گذشت بیش از یک سال از آغاز به کار دولت او، این وعده همچنان محقق نشده و اینستاگرام و بسیاری از شبکههای اجتماعی دیگر همچنان در ایران فیلتر هستند.
در حالی که دولت از محدود بودن اختیاراتش سخن میگوید، نهادهای بالادستی خارج از قوه مجریه، سیاستهای اصلی فیلترینگ را تعیین میکنند.
یکی از اصلیترین مراکز فیلترینگ، اعمال سانسور و محدودسازی دسترسی شهروندان ایرانی به اینترنت جهانی، شورای عالی فضای مجازی است که در سال ۱۳۹۰ به دستور علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، تشکیل شد.
این نهاد که اکنون از مهمترین نهادهای اعمال فیلترینگ در ایران است، سال ۱۳۹۶ بهدلیل نقشش در سرکوب، سانسور و محدودسازی آزادی بیان و اینترنت، از سوی آمریکا تحریم شد.
روابط عمومی قرارگاه قدس نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، «گروهکهای تروریستی و معاند» را بهعنوان عوامل حمله ۱۹ آذر به نیروهایش معرفی کرد.
این نهاد نظامی جمهوری اسلامی، اسامی افراد کشته شده را «سجاد مرعشی، محمد بزی، علیرضا نصیرآبادی و علیرضا پیری بسیجی» اعلام کرد و آنها را از نیروهای «رزمآور سپاه پاسداران، بسیجی طرح امنیت و بسیجی گردان امام حسین» خواند.
سایت حالوش که اخبار استان سیستان و بلوچستان را پوشش میدهد، پنجشنبه ۲۰ آذر گزارش داد گروهی با عنوان «جبهه مبارزین مردمی»، مسئولیت این حمله به نیروهای نظامی سپاه پاسداران را برعهده گرفته است.
شماری از احزاب و گروههای فعال از سیستان و بلوچستان، ۱۹ آذر اعلام کردند با هدف «اتحاد و افزایش اثرگذاری مبارزات»، نهادی به نام «جبهه مبارزین مردمی» را تاسیس کردهاند.
از جمله گروههای مشارکتکننده در شکلگیری این جبهه میتوان به «جنبش پادا بلوچ»، «حرکت نصر بلوچستان»، «سازمان جیشالعدل»، «گروه محمد رسولالله به رهبری حاجی واحدبخش» و همچنین گروههایی با عنوان «پیکارجویان خودجوش بلوچ» اشاره کرد.
حالوش ظهر ۱۹ آذر گزارش داد چهار خودروی سپاه پاسداران که در حال حرکت به سوی پایگاه خود در منطقه مرزی لار زاهدان بودند، هدف حمله افراد مسلح قرار گرفتند.
بر اساس این گزارش، به خودروی حامل فرمانده عملیات سپاه پاسداران در لار تیراندازی شد و سرنشینان آن در همان لحظات اولیه جان خود را از دست دادند.
این سایت حقوق بشری شامگاه ۱۹ آذر نیز گزارش داد سرنشینان دستکم پنج خودروی ماموران انتظامی و اطلاعات با پلاک شخصی، از سوی افراد مسلح هدف قرار گرفتند و تعدادی از آنان کشته و زخمی شدند.
همزمان، محمود بلوچ، سخنگوی «جبهه مبارزین مردمی»، در ویدیویی اعلام کرد: «در راستای پاسخگو کردن نیروهایی که در سرکوب مردم سیستان و بلوچستان نقش داشتهاند، یک یگان از نیروهای گردان امام حسین وابسته به تیپ علیاکبر سپاه سلمان در حاشیه شهر زاهدان هدف قرار گرفتند.»
درگیری میان نیروهای نظامی و امنیتی جمهوری اسلامی و افراد مسلح در منطقه سیستان و بلوچستان، به شکلی کموبیش پیوسته برقرار است.
پس از جمعه خونین زاهدان در پاییز سال ۱۴۰۱ و سرکوب اعتراضات مردمی در نمازهای جمعه پیاپی در شهرهای مختلف استان سیستان و بلوچستان، برخی عوامل امنیتی و نظامی جمهوری اسلامی به دست افراد مسلح کشته شدهاند.
خانوادههای کشتهشدگان و مجروحان «جمعه خونین زاهدان» ۲۶ آبان اعلام کردند با وجود وعدههای مقامهای قضایی درباره پرداخت دیه و رسیدگی به وضعیت آنان، هیچ نهادی تاکنون پاسخ روشنی ارائه نداده است.
علی موحدیراد، رییس کل دادگستری سیستان و بلوچستان نیز دیماه ۱۴۰۳ اعلام کرد ماموران دخیل در تیراندازی به مردم، از اتهام قتل عمد تبرئه شدهاند و برای آنان تنها حکم ۱۰ سال زندان صادر شده است.
