محمود عباس رییس تشکیلات خودگردان فلسطینی به کانال ۱۲ اسرائیل گفت: «امیدواریم امنیت و صلح میان ما و اسرائیل برقرار شود، آنچه رخ داد لحظهای تاریخی بود.»
او با بیان این که «به رسمیت شناختن کشور فلسطین با هدف ترویج صلح انجام میشود»، افزود:
«اصلاحات را تا رسیدن به نهادی مستحکم و توانمند برای رهبری ملت ادامه خواهیم داد.»
ترامپ که قرار بود حدود سه هفته دیگر با رییسجمهوری چین در کره جنوبی دیدار کند، در شبکههای اجتماعی از آنچه «اقدام چین برای گروگانگرفتن اقتصاد جهانی» خواند، بهشدت انتقاد کرد.
این اظهارات پس از آن مطرح شد که پکن پنجشنبه ۱۷ مهر کنترل صادرات عناصر کمیاب خود را بهطور چشمگیری گسترش داد.
ترامپ گفت دیگر «دلیلی برای برگزاری این دیدار نمیبیند».
چین تاکنون برنامه دیدار دو رهبر را بهطور رسمی تایید نکرده بود.
تهدید به آغاز دوباره جنگ تجاری
ترامپ همچنین تهدید کرد تعرفههای واردات کالاهای چینی را «بهطور چشمگیری» افزایش خواهد داد؛ اقدامی که میتواند جنگ تجاری پرهزینه میان دو کشور را که از اوایل امسال با مذاکرات دیپلماتیک به حالت تعلیق درآمده، دوباره شعلهور کند.
این تهدید ناگهانی بلافاصله بر بازارهای مالی اثر گذاشت. شاخص اس اند پی ۵۰۰ آمریکا دو درصد سقوط کرد و سرمایهگذاران به سوی داراییهای امنتر مانند اوراق خزانهداری و طلا حرکت کردند. بازدهی اوراق نیز کاهش یافت و دلار آمریکا در برابر مجموعهای از ارزهای خارجی تضعیف شد.
ترامپ دوشنبه ۲۰ مرداد تنها چند ساعت پیش از آنکه تعرفههای آمریکا بر کالاهای چینی به نرخهای سهرقمی بازگردد، با امضای یک فرمان اجرایی آتشبس تعرفهها با چین را به مدت ۹۰ روز دیگر تمدید کرد.
واکنشها به پست ترامپ
ترامپ جمعه در تروثسوشال، شبکه اجتماعی خود، نوشت: «چین در حال ارسال نامه به کشورها در سراسر جهان است و اعلام کرده میخواهد بر تمام زنجیره تولید مرتبط با عناصر کمیاب کنترل صادرات اعمال کند. بسته به اینکه چین درباره این دستور خصمانه چه بگوید، من مجبور خواهم شد بهعنوان رییسجمهوری ایالات متحده از نظر مالی به آن پاسخ دهم.»
او افزود: «قرار بود در دو هفته آینده در نشست اپک (APEC) در کره جنوبی با رییسجمهوری شی دیدار کنم، اما حالا به نظر میرسد دلیلی برای انجام آن وجود ندارد.»
کاخ سفید و سفارت چین در واشینگتن به درخواست رسانهها برای اظهار نظر پاسخی ندادند. همچنین سخنگوی دفتر نماینده تجاری آمریکا از اظهارنظر خودداری کرد و وزارت خزانهداری نیز پاسخی به پرسشها نداد. این دو نهاد مسئول گفتوگوهای تجاری با پکن هستند.
اقدامات جدید چین در حوزه عناصر کمیاب
اقدام روز پنجشنبه چین شامل افزودن پنج عنصر جدید به فهرست کنترل صادرات و افزایش نظارت بر مصرفکنندگان صنایع نیمههادی بود.
پکن همچنین دهها فناوری تصفیه و پالایش را به فهرست اقلام محدودشده افزود و شرکتهای خارجی را که از مواد چینی در تولیدات خود استفاده میکنند، ملزم به رعایت مقررات جدید کرد.
چین بیش از ۹۰ درصد عناصر کمیاب فرآوریشده جهان را تولید میکند. این ۱۷ عنصر موادی حیاتی برای صنایع مختلف از خودروهای برقی گرفته تا موتورهای هواپیما و رادارهای نظامی هستند.
امانوئل مکرون رییسجمهوری فرانسه، کییر استارمر نخستوزیر بریتانیا و فریدریش مرتس صدراعظم آلمان جمعه در بیانیهای مشترک بار دیگر تاکید کردند که فعالسازی مکانیسم ماشه علیه جمهوری اسلامی «اقدامی درست» بوده است.
بهگفته رهبران سه کشور اروپایی، «برنامه هستهای ایران تهدیدی جدی برای صلح و امنیت جهانی ایجاد میکند.»
فرانسه، آلمان و بریتانیا، از امضاکنندگان برجام، ۶ شهریور در نامهای به شورای امنیت روند ۳۰ روزه سازوکار مکانیسم ماشه برای بازگشت تحریمهای سازمان ملل را فعال کردند. این اقدام با استقبال آمریکا و اسرائیل مواجه شد و مقامات جمهوری اسلامی آن را «باطل و غیرقانونی» دانستند و وعده پاسخ مقتضی دادند.
با پایان مهلت ۳۰ روزهای که در سازوکار مکانیسم ماشه قطعنامه شورای امنیت پیشبینی شده بود، از بامداد یکشنبه ششم مهر به وقت ایران، همه تحریمهای پیشین این نهاد جهانی علیه جمهوری اسلامی دوباره برقرار شد و بلافاصله تاثیر خود را بر اقتصاد ایران نشان داد.
در بیانیه رهبران سه قدرت اروپایی که جمعه ۱۸ مهر منتشر شد، آمده است: « ما مصمم هستیم مذاکرات با ایران و ایالات متحده را برای دستیابی به توافقی جامع، پایدار و قابل راستیآزمایی از سر بگیریم، به گونهای که اطمینان حاصل شود ایران هرگز به سلاح هستهای دست نخواهد یافت.»
آنان افزودند: «ما از تمام کشورهای عضو سازمان ملل میخواهیم که به محدودیتهای مجددا اعمالشده پایبند باشند.»
پیشتر وزارت امور خارجه آلمان در پاسخ به خبرنگار ایراناینترنشنال اعلام کرد با وجود بازگشت تحریمهای سازمان ملل علیه جمهوری اسلامی، استثناهایی برای صدور مجوز تراکنشهای مالی شهروندان ایرانی در نظر گرفته شده است.
حمایت از توافق غزه
مکرون، استارمر و مرتس از توافق میان اسرائیل و حماس با میانجیگری آمریکا استقبال کردند و نوشتند: «ما از رهبری ربیسجمهور ترامپ در این مسئله، تلاشهای دیپلماتیک میانجیها، مصر، قطر و ترکیه و حمایت حیاتی سایر کشورهای منطقه برای تحقق این توافق قدردانی میکنیم.»
آنان افزودند: «اکنون اهمیت بالایی دارد که تمام طرفها تعهدات خود را به طور کامل و بدون تتخیر اجرا کنند. ما آمادهایم از مذاکرات بیشتر در مراحل بعدی این طرح حمایت کنیم و در تحقق آن مشارکت داشته باشیم.»
رهبران فرانسه، بریتانیا و آلمان از شورای امنیت سازمان ملل خواستند «حمایت کامل خود را از این طرح اعلام و از اجرای آن پشتیبانی کند».
آنان گفتند که متعهد به حمایت از «بستههای کمک بشردوستانه قابل توجه» از طریق آژانسهای سازمان ملل هستند و باید این کمکها «به محض اجرایی شدن آتشبس تحویل داده شوند.»
افزایش فشار بر روسیه
در مورد اوکراین، رهبران سه کشور اروپایی «حملات فزاینده روسیه در اوکراین و هدفگیری سیستماتیک زیرساختهای حیاتی ملی را که برای تامین نور و گرما به غیرنظامیان اوکراینی در زمستان حیاتی است» محکوم کردند.
آنان گفتند که فشار بر روسیه را افزایش خواهند داد و «برای رسیدن به این هدف، ما آمادهایم بهطور هماهنگ از ارزش داراییهای مسدود شده دولت روسیه برای حمایت از نیروهای مسلح اوکراین استفاده کنیم.»
رهبران فرانسه، بریتانیا و آلمان تاکید کردند که هدف این است که این اقدام در همکاری نزدیک با ایالات متحده آمریکا انجام شود.
پیشتر کرملین هشدار داد اگر اتحادیه اروپا در پی اعمال محدودیت تردد علیه دیپلماتهای روسی در کشورهای عضو این بلوک باشد، مسکو «پاسخ مناسبی» برای این اقدام در نظر خواهد گرفت.
روابط روسیه و اکثر کشورهای عضو اتحادیه اروپا پس از آغاز جنگ اوکراین به سردی گراییده است.
در هفتههای اخیر، اقدام روسیه در نقض حریم هوایی جناح شرقی ناتو، از جمله بر فراز لهستان و استونی، و فعالیتهای پهپادی مشکوک منتسب به روسیه در آسمان برخی کشورهای اروپایی، مانند دانمارک و آلمان، به نگرانیها در خصوص گسترش دامنه درگیریها در منطقه دامن زده است.
