مطالب بیشتر
روزنامه والاستریت ژورنال گزارش داد بمب سنگرشکن آمریکایی «نفوذگر مهمات انبوه» که با نام بمب «نفوذگر پناهگاهها» هم شناخته میشود با بیش از ۱۳ تُن وزن، یکی از موثرترین ابزارهای موجود برای هدف قرار دادن تاسیسات هستهای جمهوری اسلامی است که در اعماق زمین پنهان شدهاند.
والاستریت ژورنال چهارشنبه ۲۸ خرداد نوشت این بمب غولپیکر آمریکایی که تاکنون هرگز در جنگ استفاده نشده، میتواند برای نابودی مستحکمترین بخش برنامه هستهای جمهوری اسلامی به کار گرفته شود.
بمب «نفوذگر مهمات انبوه» (Massive Ordnance Penetrator) که با نامهای «اِماوپی» و «جیبییو-۵۷» نیز شناخته میشود، یک بمب ۳۰ هزار پوندی (معادل ۱۳.۶ تن) است که در پوششی از آلیاژ فولاد فوقسنگین قرار دارد و برای نفوذ تا عمق بیش از ۶۰ متری در دل کوه طراحی شده است.
به گفته تحلیلگران نظامی، این بمب سنگرشکن بهترین گزینه برای انهدام اهدافی مانند تاسیسات غنیسازی فردو در ایران است که در زیر کوه دفن شدهاند.
والاستریت ژورنال افزود وجود چنین گزینهای باعث افزایش گمانهزنیها درباره احتمال ورود ایالات متحده به کارزار اسرائیل علیه تاسیسات اتمی جمهوری اسلامی شده است.
عملیات نظامی اسرائیل در خاک ایران از بامداد ۲۳ خرداد آغاز شد و نیروهای هوایی اسرائیل تاسیسات هستهای نطنز و اصفهان را هدف قرار داد.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، ۲۶ خرداد اعلام کرد تاسیسات غنیسازی روی سطح زمین در سایت نطنز نابود شده است.
سلاح خاص برای هدف خاص
مارک کانسیان، مشاور ارشد در مرکز مطالعات استراتژیک و بینالمللی و از کارشناسان سابق پنتاگون، به والاستریت ژورنال گفت حمله به تاسیسات زیرزمینی غنیسازی جمهوری اسلامی دقیقا همان ماموریتی است که «ماوپی» برای آن طراحی شده است.
او که پیشتر در ارتش آمریکا مسئول تطبیق تسلیحات با اهداف و سپس در پنتاگون مسئول برنامهریزیهای مرتبط با بودجه و تدارکات در پروژههایی همچون تولید «ماوپی» بوده، در ادامه افزود پیش از ساخت بمبهای سنگرشکن، ارتش ایالات متحده تنها گزینه جدی برای نفوذ به کوهها و تاسیسات زیرزمینی را استفاده از سلاح هستهای میدانست، اما بهدلیل ملاحظات سیاسی چنین رویکردی عملی نبود.
ایالات متحده پس از کنار گذاشتن گزینه هستهای، روی توسعه یک جایگزین متعارف متمرکز شد و حدود ۴۰۰ میلیون دلار صرف طراحی و بهینهسازی بمب «اماوپی» کرد.
به گفته کانسیان، آمریکا اکنون حدود ۲۰ فروند از این بمبهای غولپیکر در اختیار دارد که برای پرتاب از بمبافکنهای رادارگریز بی-۲ طراحی شدهاند.
او تاکید کرد: «این یک سلاح بسیار خاص است که برای مجموعهای از اهداف بسیار خاص ساخته شده؛ اهدافی که در شرایط عادی بهندرت پیش میآیند.»
والاستریت ژورنال ۲۷ خرداد به نقل از یک مقام ارشد اسرائیلی گزارش داد این کشور طرحی برای هدف قرار دادن تاسیسات غنیسازی فردو آماده کرده و خود بهتنهایی قادر به انجام این عملیات است.
او از ارائه جزییات درباره این طرح خودداری کرد و تنها به توانایی اسرائیل برای اجرای مستقل آن اشاره کرد.
اهود ایلام، پژوهشگر پیشین وزارت دفاع اسرائیل، در همین رابطه گفت این کشور میتواند با استفاده از تعداد زیادی بمب نفوذگر کوچک خود، مانند آنچه پیشتر برای هدف قرار دادن حسن نصرالله، رهبر حزبالله، در پناهگاهی زیرزمینی در بیروت به کار برد به تاسیسات زیرزمینی فردو نفوذ کند.
ایلام افزود اسرائیل همچنین ممکن است به عملیات پرریسک کماندویی یا روشهایی چون حملات سایبری و ترورهای هدفمند متوسل شود.
حمله به فردو؛ آیا خطر نشت تشعشعات هستهای وجود دارد؟
آمریکا تاکنون در جنگ اسرائیل و جمهوری اسلامی مداخله نکرده، اما طی روزهای اخیر بهتدریج حضور نظامی خود را در منطقه افزایش داده و یک ناو هواپیمابر دیگر نیز به منطقه اعزام کرده است.
میک مالروی، معاون پیشین وزیر دفاع آمریکا در امور خاورمیانه، در مصاحبه با والاستریت ژورنال گفت اگر ایالات متحده وارد درگیری شود منطقی است که ماموریت هدف قرار دادن تاسیسات مستحکمی مانند فردو و نطنز را بر عهده بگیرد.
او اضافه کرد انهدام هر یک از این سایتها ممکن است به شلیک دستکم شش بمب سنگرشکن «اماوپی» نیاز داشته باشد.
رییس آژانس بینالمللی انرژی اتمی نسبت به پیامدهای حمله به تاسیسات هستهای هشدار داده، اما شماری از کارشناسان معتقدند در صورت حمله به سایت فردو، خطر نشت تشعشعات رادیواکتیو در خارج از محدوده تاسیسات ناچیز خواهد بود.
بر اساس گزارش آژانس، در پی حمله هوایی ۲۳ خرداد به سایت نطنز نشانههایی از آلودگی شیمیایی و رادیواکتیو در داخل تاسیسات شناسایی شده، اما میزان تشعشع در محیط اطراف در حد «نرمال» بوده است.
اسکات روکر، معاون بخش امنیت مواد هستهای در اندیشکده «ابتکار تهدید هستهای» در همین رابطه به والاستریت ژورنال گفت: «در صورت حمله به فردو، نگرانی از بابت آلودگی رادیواکتیو در خارج از محوطه این سایت وجود ندارد.»
شاهد علوی، عضو تحریریه ایراناینترنشنال، با اشاره به جانباختن ۲۳۹ غیرنظامی در حملات اسرائیل به ایران، گفت: «اسرائیل پیشتر هم در جنگ غزه و یا حملات به لبنان نشان داده بود، تعهدی به حفظ جان غیرنظامیان ندارد و در حمله به ایران هم، قوانین بشردوستانه بینالمللی را زیر پا گذاشته و غیرنظامیان را هدف گرفته و مرتکب جنایت شده است.»
علوی با اشاره به ضرورت اطلاعرسانی درباره تلفات انسانی این جنگ، تاکید کرد جمهوریاسلامی با ممانعت از کار روزنامهنگاران و خبرنگاران داخلی و بینالمللی برای تهیه گزارش از مناطق غیرنظامی بمبارانشده و تهیه خبر از شهروندان جانباخته، مانع جلب توجه دنیا به جنبههای انسانی این جنگ و وضعیت مردم در ایران شده است.
تلویزیون دولتی سوئد افشا کرد که جمهوری اسلامی با استفاده از شبکههای تبهکاری در سوئد، به دنبال اجرای حملاتی علیه مراکز اسرائیلی و شبکه تلویزیونی ایراناینترنشنال است.
گفتوگو با مهران عباسیان، خبرنگار ایراناینترنشنال
سخنگوی ارتش اسرائیل، چهارشنبه ۲۸ خرداد اعلام کرد: «اهداف بیشتری وجود دارد و ما مصمم به ادامه عملیات هستیم.»
ارتش اسرائیل اعلام کرد که جنگندههای این کشور شامگاه چهارشنبه یک سایت تولید موشک ضد زره در ایران را هدف قرار دادند.
به نوشته ارتش اسرائیل، این موشکها از طریق واسطهها به نمایندگان جمهوری اسلامی برای حمله به اسرائیل منتقل شده بودند.
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، گفت که هنوز تصمیم نهایی برای حمله نظامی به تاسیسات هستهای جمهوری اسلامی در ایران اتخاذ نشده، اما تاکید کرد که چنین حملهای منتفی نیست و برای گرفتن چنین تصمیمی چند روز آینده یا هفته پیش رو «بسیار مهم» خواهد بود.
ترامپ چهارشنبه ۲۸ خرداد به خبرنگاران گفت که به بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل نگفته است آیا آمریکا در جنگ بیشتر دخالت خواهد کرد یا خیر.
او افزود: «به نتانیاهو گفتم به کار خودت ادامه بده. هر روز با او صحبت میکنم. تا اینجا عملکردش خوب بوده است.»
ترامپ همچنین جمهوری اسلامی را «بیدفاع» توصیف کرد و گفت معلوم نیست جمهوری اسلامی تا چه مدت بتواند در این شرایط به جنگ ادامه دهد.
رییسجمهوری آمریکا همچنین در پاسخ به پرسشی درباره منظورش از «تسلیم بیقید و شرط» جمهوری اسلامی گفت: «خیلی ساده است؛ تسلیم بیقید و شرط. یعنی کار تمام شده، من خسته شدهام، دیگر ادامه نمیدهم، تسلیم. بعد از آن میرویم و همه تاسیسات هستهایشان را که در نقاط مختلف پخش شده، نابود میکنیم.»
او با اشاره به شعارهای جمهوری اسلامی در چهار دهه گذشته افزود: «برای ۴۰ سال گفتند مرگ بر آمریکا، مرگ بر اسرائیل، مرگ بر هر کسی که با او مشکل داشتند. آنها قلدر بودند، مثل قلدرهای حیاط مدرسه. اما حالا دیگر قلدر نیستند.»
رد پیشنهاد تسلیم
ساعتی پیش از اظهارنظر ترامپ، رهبر جمهوری اسلامی پیشنهاد رییسجمهوری آمریکا برای تسلیم بیقید و شرط را رد کرد و همزمان هشدار داد که در صورت حمله آمریکا، پایگاههای این کشور مورد حمله قرار خواهد گرفت.
علی خامنهای در دومین پیام ویدیویی از زمان شروع جنگ اسرائیل و جمهوری اسلامی در شش روز پیش گفت: « آمریکاییها، آنهایی که با سیاستهای این منطقه آشنا هستند، میدانند که ورود آمریکا در این قضیه صد درصد به ضرر او است. آنچه او در این زمینه ضربه خواهد خورد، بهمراتب بیشتر است از آنچه ایران ممکن است صدمه بخورد. صدمه آمریکا اگر ورود نظامی در این میدان بکند، بدون تردید صدمه جبرانناپذیری خواهد بود.»
درحالی که ترامپ بهصراحت خواستار تسلیم علی خامنهای و جمهوری اسلامی شده، خامنهای در این پیام که در مکانی مخفی ضبط شده، به جای خود ملت ایران را مخاطب فرضی رییسجمهوری آمریکا قلمداد کرد و از زبان مردم ایران گفت: «اینکه به ملت ایران بگویند بیایید تسلیم بشوید، حرف عاقلانهای نیست. افرادِ باخرد که میشناسند ایران را، میشناسند ملت ایران را، میشناسند تاریخ ایران را، هرگز چنین حرفی را بر زبان جاری نمیکنند. تسلیم چه چیزی بشوند؟ ملت ایران تسلیمشدنی نیست.»
پس از انتشار این پیام، دونالد ترامپ در پاسخ به پرسش خبرنگاری درباره واکنش به سخنان اخیر علی خامنهای مبنی بر اینکه جمهوری اسلامی «تسلیم نخواهد شد»، گفت: «میگویم موفق باشید.»
ترامپ روز چهارشنبه با یادآوری مواضعش از ۱۵ سال قبل به این سو تاکید کرد که جمهوری اسلامی هرگز نباید و نمیتواند به سلاح هستهای دست پیدا کند.
او گفت: «این تهدیدی نیست که بتوان آن را تحمل کرد. ما سالها است که با تهدید جمهوری اسلامی مواجه هستیم. اگر به گذشته بازگردید، حتی اگر ۱۵ سال به عقب برگردید، من همان زمان نیز گفته بودم که نباید اجازه داد جمهوری اسلامی به سلاح هستهای دست یابد. من سالها است که این موضوع را مطرح میکنم.»
ترامپ افزود: «صبرم قبلا تمام شده. به همین دلیل است که این اقدامات را انجام میدهیم.»
رییسجمهوری آمریکا درباره این اقدامات توضیحی نداد، اما درباره احتمال حمله نظامی به جمهوری اسلامی گفت: ««بله، شاید این اقدام را انجام دهم، شاید هم انجام ندهم. هیچکس نمیداند که تصمیم نهایی من چه خواهد بود. آن چه میتوانم بگویم این است که جمهوری اسلامی با دشواریهای زیادی روبهرو است و خواهان مذاکره میباشد.»
او همچنین گفت که تهران با مشکلات جدی مواجه است. او تاکید کرد که جمهوری اسلامی پس از لغو مذاکراتی که برای روز یکشنبه برنامهریزی شده بود، در تلاش برای بازگشت به میز مذاکره است.
درخواست مذاکره در کاخ سفید
رییسجمهوری آمریکا همچنین اعلام کرد که حکومت ایران در میانه حملات ادامهدار اسرائیل، با او تماس گرفته و پیشنهاد دیدار در کاخ سفید را مطرح کرده است. دونالد ترامپ تأکید کرده که خواستار تسلیم بیقید و شرط ایران در موضوع هستهای است.
او گفت: «گفتم خیلی دیر شده، میدانید؟ گفتم الان برای گفتوگو خیلی دیر است. تفاوت زیادی بین حالا و یک هفته پیش وجود دارد، درست است؟ تفاوتی بزرگ.»
دونالد ترامپ ادامه داد: «حتی پیشنهاد دادند که به کاخ سفید بیایند.»
او این درخواست را شجاعانه خواند و گفت: «چنین کاری برایشان آسان نیست.»
در پی این اظهارات، عباس عراقچی وزیر امور خارجه جمهور اسلامی ارائه چنین پیشنهادی از سوی تهران و نیز سفر هیئتی از جمهوری اسلامی به عمان را تکذیب کرد.
رییسجمهوری آمریکا خطاب به حکومت جمهوری اسلامی گفت: «پیش از وقوع این همه مرگ و ویرانی، برای مذاکره اقدام نکردید؟ چرا دو هفته پیش برای مذاکره نیامدید؟ میتوانستید به نتایج مطلوبی برسید. میتوانستید کشورتان را حفظ کنید. مشاهده این وضعیت بسیار تأسفبرانگیز است.»
ترامپ با اشاره به شدت حملات اخیر اسرائیل به ایران گفت: «کشورشان را ویران کردند و انسانهای زیادی کشته شدند که نباید کشته میشدند.»
ادامه حملات گسترده اسرائیل
اظهارات متقابل دونالد ترامپ و مقامات جمهوری اسلامی در حالی در روز چهارشنبه عنوان شد که در ششمین روز جنگ، حملات گسترده اسرائیل به مواضع جمهوری اسلامی در تهران و دیگر نقاط ایران ادامه یافت.
ارتش اسرائیل اعلام کرد که در روز چهارشنبه ۲۸ خرداد به ۴۰ زیرساخت موشکی، انبارهای موشک و مواضع نظامی جمهوری اسلامی در غرب ایران حمله کرده و همچنین پنج بالگرد را در یک پایگاه کرمانشاه هدف قرار داده است.
در این حملات از جمله ستاد فرماندهی کل نیروی انتظامی و قرار ثارالله سپاه پاسداران در تهران هدف قرار گرفتند.
در همین حال، سایت حقوقبشری هرانا گزارش داد تا پایان سهشنبه ۲۷ خرداد، حملات اسرائیل دستکم ۵۸۵ کشته و ۱۳۲۶ زخمی برجا گذاشته است. براساس این گزارش ۲۳۹ نفر از قربانیان غیرنظامی بودهاند. هویت نظامی یا غیرنظامی ۲۲۰ نفر دیگر هنوز مشخص نیست.
