مطالب بیشتر
مهدی خلجی، تحلیلگر مسائل ایران، در مصاحبه با ایراناینترنشنال گفت: «اقتدار خامنهای نهتنها در داخل ایران، بلکه در جهان اسلام نیز آسیب دیده است. در پشت دیوارهای بیت رهبری نشانههای جنگ قدرت دیده میشود و حتی برخی چهرههای امنیتی نزدیک به او منتقد شدهاند. ممکن است نظام به سمت رهبری بیچهره و مشارکتی برود.»
او افزود: «قطعا مسئول اصلی وضعیت کنونی، شخص علی خامنهای است. اما به نظر میرسد او انتظار نداشت این حملات با چنین دقت و گسترهای انجام شود.»
خلجی ادامه داد: «خامنهای اکنون احتمالا بسیاری از فرماندهان و مشاوران امنیتیاش را متهم میکند که تصویری غیرواقعی و اغراقآمیز از توان دفاعی کشور ارائه دادهاند.»
روزنامه نیویورکتایمز در گزارشی به نقل از شش مقام ارشد ایرانی از یک «اشتباه محاسباتی بزرگ» حکومت ایران پیش از حمله اسرائیل خبر داد و نوشت که مقامات جمهوری اسلامی انتظار نداشتند اسرائیل پیش از دور جدید مذاکرات هستهای تهران و واشینگتن به ایران حمله کند.
به گفته این مقامات، شاید به دلیل همین اطمینان خاطر، تدابیر امنیتی برنامهریزیشده از سوی فرماندهان عالیرتبه جمهوری اسلامی نادیده گرفته شدند.
بامداد جمعه در یک حمله غافلگیرانه، حدود ۲۰ فرمانده عالیرتبه جمهوری اسلامی از جمله رییس ستاد مشترک نیروهای مسلح جمهوری اسلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران، مشاور سیاسی رهبر جمهوری اسلامی و فرمانده هوافضای سپاه را بکشد.
شش مقام ارشد ایرانی و دو عضو سپاه پاسداران که همگی به شرط ناشناس ماندن با نیویورکتایمز صحبت کردهاند، گفتند که در شب حمله، فرماندهان ارشد نظامی در خانههای خود باقی ماندند و به پناهگاههای امن نرفتند و این تصمیم سرنوشتساز بود.
به عنوان نمونه، امیرعلی حاجیزاده، فرمانده نیروی هوافضای سپاه و اعضای ارشد تیمش، دستور عدم تجمع در یک مکان را نادیده گرفته و جلسه اضطراری جنگی در یک پایگاه نظامی در تهران برگزار کردند. آنها در جریان حمله اسرائیل به آن پایگاه کشته شدند.
پس از این حمله اسرائیل، علاالدین بروجردی، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس، در گفتوگو با صداوسیمای جمهوری اسلامی گفت که به نظر میرسد دور ششم مذاکرات با آمریکا برگزار نخواهد شد.
پیشتر اعلام شده بود که دور ششم مذاکرات تهران و واشینگتن، یکشنبه ۲۵ خرداد در مسقط، پایتخت عمان برگزار میشود.
با وجود برگزاری پنج دور مذاکرات هستهای در مسقط و رم، هنوز جمهوری اسلامی موافق برچیده شدن کامل تاسیسات غنیسازی اورانیوم خود نشده بود.
نیویورکتایمز نوشت که رهبران ارشد جمهوری اسلامی بیش از یک هفته در حال برنامهریزی برای مقابله با حمله احتمالی اسرائیل بودند، اما تصور میکردند که این حمله زمانی صورت خواهد گرفت که مذاکرات هستهای با ایالات متحده به شکست بیانجامد.
این روزنامه به نقل از مقامات نزدیک به رهبر جمهوری اسلامی نوشت: «آنها هرگز انتظار نداشتند که اسرائیل قبل از دور بعدی مذاکرات که برای یکشنبه آینده در عمان برنامهریزی شده بود، حمله کند.»
دونالد ترامپ، رییسجمهور ایالات متحده، پنجشنبه گفت که مایل است از درگیری با جمهوری اسلامی اجتناب کند و افزود که ممکن است اسرائیل حملهای انجام دهد، اما نمیخواهد بگوید که این حمله قریبالوقوع است.
ترامپ گفت: «تا زمانی که احساس کنم امکان توافق وجود دارد، نمیخواهم (اسرائیل) وارد عمل شود.»
این تمایل ترامپ به انعقاد توافق با مقامات جمهوری اسلامی، آنان را به اشتباه انداخته بود.
پیشتر کارشناسان و برخی سیاستمداران غربی هشدار داده بودند که با وجود امیدواری دونالد ترامپ رییسجمهور آمریکا به رسیدن به یک توافق هستهای با جمهوری اسلامی، اما جمهوری اسلامی در حال خرید زمان است و دیپلماسی به صحنهای برای تاخیر تاکتیکی تبدیل شده است.
شبکه الجزیره گزارش داد جنگندههای اسرائیلی پس از انجام سلسله حملاتی در ایران، روند بازگشت به پایگاههای خود را آغاز کردهاند.
دقایقی پیش، گزارشها از فعالیت شدید پدافند در محدوده شهر قم حکایت داشتند.
ویدیوی رسیده به ایراناینترنشنال نیز نشان میدهد پدافند هوایی در آسمان شهر اصفهان فعال شده است.
فعالیت سامانههای پدافندی در شماری دیگر از شهرهای ایران نیز گزارش شده است.
کاظم غریبآبادی، معاون وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، گفت: «کسی حق ندارد از ایران بخواهد خویشتنداری کند.»
او افزود: «آیا ما تاکنون به آمریکا حمله کرده یا کسی را در این کشور ترور کردهایم؟ پس این همه پایگاه نظامی آمریکا در اطراف ایران برای چیست؟»
غریبآبادی تاکید کرد حمله موشکی جمهوری اسلامی به اسرائیل «دفاع مشروع» و «کاملا قانونی» است.
روزبه اسفندیاری، پزشک و پژوهشگر پزشکی هستهای، در مصاحبه با ایراناینترنشنال گفت: «بهدلیل احتمال آلودگی ناشی از حملات اخیر به نطنز و فوردو، ساکنان اطراف از منطقه فاصله بگیرند. حتی عبور گذری نیز میتواند خطرناک باشد، بهویژه برای زنان باردار و کودکان. ماسک بزنید و از تماشای صحنهها خودداری کنید.»
او هشدار داد: «حمله به نیروگاه بوشهر میتواند به یک فاجعه زیستمحیطی گسترده در خلیج فارس و برای ساکنان منطقه منجر شود، چرا که این تاسیسات برخلاف سایتهای غنیسازی مثل نطنز، راکتور اتمی دارد.»
