صدراعظم آلمان خواهان همکاری اروپا و آمریکا برای صلح، امنیت جهانی و پیشرفت اقتصادی شد

پورخاقان، در مراسم گرامیداشت سالروز تصویب کنوانسیون‌های چهارگانه ژنو، با اشاره به مخالفت روح‌الله خمینی با به کار بردن سلاح شیمیایی در جنگ ایران و عراق گفت: «بر اساس همین دکترین هست که مقام معظم رهبری اجازه ساخت سلاح هسته‌ای را به نیرو‌های مسلح جمهوری اسلامی نمی‌دهند؛ چرا که سلاح هسته‌ای سلاحی است ویرانگر که علیه بشریت استفاده می‌شود و نباید به هیچ وجه از آن استفاده کرد.»

از ابتدای سال ۱۴۰۳ و در پی تشدید درگیری نظامی مستقیم جمهوری اسلامی و اسرائیل که در نتیجه آن دو کشور به خاک هم حمله نظامی کردند، برخی از مقامات خواستار ساخت سلاح هسته‌ای شدند.

۲۰ اردیبهشت ۱۴۰۳، کمال خرازی، مشاور امور بین‌الملل رهبر جمهوری اسلامی، با اشاره به احتمال حمله نظامی اسرائیل به تاسیسات اتمی در ایران اعلام کرد در صورت تهدید موجودیت جمهوری اسلامی، حکومت ایران دکترین هسته‌ای خود را تغییر خواهد داد.

او همین موضوع را ۲۲ اردیبهشت نیز در جریان سخنرانی در همایش گفت‌وگوهای ایرانی-عربی در تهران تکرار کرد.

روز چهارشنبه، ۱۸ مهر۱۴۰۳، رسانه‌های داخلی خبر دادند ۳۹ نماینده مجلس شورای اسلامی در نامه‌ای خواستار تغییر فتوای خامنه‌ای درباره ممنوعیت سلاح هسته‌ای شدند.

کاربرد فتوای خامنه‌ای در مذاکرات هسته‌ای

فتوا در ادبیات شیعی به معنای حکم شرعی است که «فقیه» آن را بر اساس آموزه‌های دینی و شرایط زمانی و مکانی بیان می‌کند و عمل به آن برای پیروان او لازم و واجب است.

ماجرای فتوای خامنه‌ای به سال ۱۳۸۲ بر می‌گردد. در متن آن فتوا آمده است علاوه بر سلاح هسته‌ای سایر سلاح‌های کشتار جمعی تهدیدی علیه بشریت است و ما (جمهوری اسلامی) کاربرد این سلاح‌ها را «حرام می‌دانیم».

این فتوا سال ۱۳۸۹ زمانی که مناقشه جمهوری اسلامی و غرب بر سر برنامه هسته‌ای ایران به اوج خود رسیده بود، مورد استقبال رهبران غربی قرار گرفت.

جان کری، وزیر امورخارجه سابق ایالات متحده، در آن زمان گفته بود او برای فتوا، احترام زیادی قائل است و آن را به عنوان یک نقطه شروع خوب در نظر می‌گیرد. او گفته بود خودش و باراک اوباما، رییس جمهوری پیشین آمریکا، قویا از صدور این فتوا از سوی خامنه‌ای استقبال می‌کنند.

همچنین در جریان مصاحبه‌هایی که مذاکره کنندگان جمهوری اسلامی داشتند، آنها بارها برای رفع اتهام تلاش جمهوری اسلامی برای استفاده نظامی از انرژی هسته‌ای از این فتوای خامنه‌ای یاد کرده بودند.

محمدجواد ظریف و همکارانش در کتابی شش جلدی به نام «راز سر به مهر» درباره مذاکرات اتمی، به صورت خاص به این فتوا و نقش آن در مذاکراتشان پرداختند.

بهمن ماه سال ۱۳۹۹، محمود علوی، وزیر اطلاعات دولت حسن روحانی در یک برنامه تلویزیونی، گفت: «مقام رهبری[علی خامنه‌ای] فتوا داده‌ است که سلاح هسته‌ای حرام است اما اگر گربه را در گوشه‌ای گیر بیندازند، ممکن است رفتارش با وقتی که گربه آزاد است فرق کند و اگر ایران را به آن سمت هل بدهند دیگر تقصیر ایران نیست.»

علی یرلیکایا، وزیر کشور ترکیه با حضور در پیست اسکی کارتالکایا در شمال غرب ترکیه گفت که علاوه بر این، حدود ۵۱ نفر نیز زخمی شدند.

به گفته مقامات ترکیه، آتش‌سوزی حدود ساعت سه و نیم بامداد سه‌شنبه به وقت محلی در ابتدا در طبقه‌ای که رستوران هتل در آن واقع است، روی داد. هتل گراند کارتال، محل این حادثه، ۱۲ طبقه دارد.

چندین خودرو آتش‌نشانی و آمبولانس ساختمان هتل را که نمای چوبی دارد و در آتش سوخته بود احاطه کردند.

یکی از مسافران هتل، به یک شبکه تلویزیونی ترکیه گفت که مردم از جمله دو زن در طبقه آخر برای فرار از پنجره‌ها پریدند. او گفت: «وقتی آتش نزدیک شد، بلافاصله پریدند.»

یکی دیگر از مسافران نیز گفت که او و خانواده‌اش بر اثر آتش بیدار شدند اما زنگ خطر را نشنیدند، سپس وارد راهروهای پر از دود شدند و در نهایت از پنجره طبقه پایین‌تر روی برف پایین پریدند.

به گفته وزیر کشور، هنگام آتش‌سوزی ۲۳۸ مسافر در این هتل حضور داشتند.

خبرگزاری رویترز گزارش داد که در بعدازظهر سه‌شنبه هنوز از هتل دود به هوا برمی‌خاست.

وزیر کشور گفت که تیم‌های آتش‌نشانی حدود ۴۵ دقیقه پس از اولین تماس، اطفای حریق را آغاز کردند.

تحقیقات در مورد آتش سوزی در جریان است.

این آتش‌سوزی همزمان با تعطیلات مدارس رخ داده است.

بسیاری از خانواده‌ها از استانبول و آنکارا برای اسکی به کوه‌های بولو می‌روند.

رییس شورای رهبری دولت به رسمیت شناخته‌شده یمن در سازمان ملل، روز سه‌شنبه از بازگشت ترامپ به کاخ سفید استقبال کرد و آن را نقطه عطفی تعیین‌کننده برای مهار حوثی‌های مورد حمایت جمهوری اسلامی دانست که به گفته او، ثبات منطقه و امنیت دریایی را تهدید می‌کنند.

عیدروس الزبیدی به رویترز گفت که رهبری قوی ترامپ و تمایل او به استفاده از قدرت نظامی، در تضاد آشکار با سیاست‌های دولت بایدن است که به حوثی‌ها اجازه داد قدرت خود را تثبیت کرده، توانایی‌های نظامی خود را تقویت و نفوذشان را فراتر از یمن گسترش دهند.

الزبیدی در حاشیه نشست سالانه مجمع جهانی اقتصاددر داووس گفت: «ترامپ می‌داند چه می‌خواهد. او یک تصمیم‌گیرنده قوی است.»

او افزود: «ما طرفداران، تحسین‌کنندگان و حامیان سیاست ترامپ هستیم... زیرا او شخصیتی دارد که از قدرت تصمیم‌گیری کافی برای اداره آمریکا و جهان برخوردار است.»

الزبیدی همچنین اشاره کرد که انتظار دارد گفت‌وگوها با دولت جدید آمریکا به زودی آغاز شود.

حوثی‌ها شمال غرب یمن را که بیشتر جمعیت ۲۳ میلیونی این کشور در آن زندگی می‌کنند، در اختیار دارند و سایر مناطق این کشور، در کنترل شورای انتقالی جنوب و تحت حمایت امارات متحده عربی است.

الزبیدی ریاست گروهی را بر عهده دارد که سه کرسی از هشت کرسی شورای ریاستی یمن را در اختیار دارد که دولت ائتلافی مستقر در عدن و مخالف حوثی‌ها محسوب می‌شود.

او گفت اتحاد یمن همچنان دور از دسترس است و خواستار بازگشت به وضعیت دو کشوری پیش از سال ۱۹۹۰ میلادی شد، زمانی که یمن جنوبی از یمن شمالی جدا بود.

الزبیدی افزود که برای ضربه زدن و تضعیف حوثی‌ها و توقف حملات آنها به کشتی‌های تجاری غربی که از دریای سرخ عبور می‌کنند، به یک استراتژی هماهنگ بین‌المللی، منطقه‌ای و محلی به رهبری آمریکا نیاز است.

سال گذشته، حوثی‌ها بیش از ۱۰۰ کشتی را با پهپاد و موشک هدف قرار دادند و گفتند این حملات در همبستگی با فلسطینیان در جنگ میان اسرائیل و حماس در غزه انجام شده است.

الزبیدی گفت: «ما امیدواریم که آمریکا برای بازداشتن حوثی‌ها انگیزه داشته باشد زیرا آنها به تهدید دریانوردی ادامه خواهند داد. آنها بزرگ‌ترین تهدید هستند. حوثی‌ها بخشی از یک کنسرسیوم بین‌المللی به رهبری ایران، روسیه و چین هستند.»

جنگ در یمن، یکی از فقیرترین کشورهای خاورمیانه، در سال ۲۰۱۴ آغاز شد، زمانی که نیروهای حوثی وارد صنعا، پایتخت این کشور، شدند و موسسات دولتی را تحت کنترل گرفتند.

فرایند صلح سازمان ملل برای پایان دادن به این جنگ که منجر به بحران انسانی شدید شده است، پس از آغاز جنگ اسرائیل و حماس در غزه متوقف شد.

درگیری در یمن باعث شد حوثی‌ها در شمال کشور ریشه دوانده و یک دولت کوچک تاسیس کنند که با حمایت جمهوری اسلامی آن را اداره می‌کنند.

الزبیدی افزود: «این جنگ هزینه زیادی برای ما داشت. منجر به فروپاشی کامل اقتصاد و کاهش شدید ارزش پول شد، اکنون یک کارمند ماهانه ۵۰ تا ۶۰ دلار حقوق می‌گیرد... بازسازی یمن به صدها میلیارد دلار نیاز خواهد داشت.»

کارولین لویت، سخنگوی کاخ سفید، اعلام کرد که دونالد ترامپ، روز سه‌شنبه «بیانیه‌ای مهم در زمینه زیرساخت‌ها» ارائه خواهد کرد.

او گفت این «یک اعلامیه بزرگ» خواهد بود اما جزییات بیشتری درباره آن ارائه نکرد.

کاظم غریب‌آبادی، معاون امور حقوقی و بین‌الملل عباس عراقچی، وزیر امور خارجه دولت چهاردهم، سه‌شنبه دوم بهمن در حاشیه هفتاد‌و‌پنجمین سالگرد تصویب کنوانسیون‌های ۱۹۴۹ ژنو در جمع خبرنگاران، در پاسخ به سوالی در مورد زمان برگزاری دور جدید گفت‌وگوهای ایران و اروپا گفت: «ما توافق کردیم که گفت‌وگوها را ادامه دهیم و تاریخ بعدی را از طریق مشورت‌هایی که با یکدیگر خواهیم داشت، مشخص خواهیم کرد.»

در روزهای گذشته، گزارش‌هایی از تلاش‌های جمهوری اسلامی برای یافتن میانجی به منظور مذاکره مستقیم با آمریکا منتشر شده است.

غریب‌آبادی که از معاونان قوه‌ قضاییه بود، پس از آغاز کار دولت چهاردهم، از سوی عراقچی به عنوان مذاکره کننده برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی منصوب شد.

او در مورد گفت‌وگوهای ایران و اروپا گفت که جمهوری اسلامی همانند گذشته برای آغاز و از سرگیری مذاکرات رفع تحریم، آمادگی دارد و تصریح کرد: «ما بر این باور هستیم که فرصت‌های مناسب برای گفت‌وگو و تفاهم وجود دارد.»

ترامپ سال ۱۳۹۷، در دور اول ریاست‌جمهوری خود با خروج از برجام، کارزار فشار حداکثری بر جمهوری اسلامی را آغاز کرد. سیاستی که در نتیجه آن، صادرات نفت جمهوری اسلامی به طور بی‌سابقه‌ای به کمتر از ۱۹۰ هزار بشکه در روز رسید.

دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی در اظهارات سه‌شنبه خود گفت: «ما انکار نمی‌کنیم که تحریم در هر صورت بر زندگی مردم اثر می‌گذارد اما هدف تحریم‌کنندگان ایجاد تغییرات دیگری در کشورهای تحت تحریم است و تاکنون به اهداف خودشان دست پیدا نکرده‌اند.»

غریب‌آبادی تاکید کرد: «عاقلانه‌ترین راه این است که گفت‌وگوهای رفع تحریم آغاز شود و به مسیر درست و صحیح خودش برگردیم.»

علاوه بر اعمال فشارهای اقتصادی، ترامپ در دور اول ریاست‌جمهوری خود در حوزه نظامی نیز به طور بی‌سابقه‌ای تهران را تحت فشار گذاشت. او به نیروهای آمریکایی فرمان داد قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران را در بغداد هدف قرار دهند که این حمله به کشته شدن سلیمانی انجامید.

پس از مرگ سلیمانی، جمهوری اسلامی وعده گرفتن انتقام از صادرکنندگان فرمان حمله به او را داد اما با انتخاب ترامپ به عنوان رییس‌جمهوری آمریکا پس از یک دوره ریاست‌جمهوری جو بایدن، مقام‌های جمهوری اسلامی به تکذیب طرح این موضوع پرداختند.

از سوی دیگر حسین شریعتمداری، نماینده علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، در روزنامه کیهان، ۲۷ دی ماه در حمله به طرح موضوع مذاکره با آمریکا از سوی رییس دولت چهاردهم نوشت که مطرح کردن موضوع مذاکره با ایالات متحده، خارج از اختیارات مسعود پزشکیان بوده و وظیفه او «تلاش برای کشتن ترامپ» است.

وب‌سایت ارم‌نیوز، نزدیک به امارات متحده عربی، دوشنبه اول بهمن هم‌زمان با مراسم تحلیف ترامپ، به نقل از منابع آگاه خود خبر داد «یک شخصیت سیاسی» در عراق چراغ سبزی برای گشودن کانالی ویژه به منظور «وساطت میان آمریکا و ایران» دریافت کرده است.

بر اساس این گزارش، هم‌زمان با قدرت گرفتن احتمال حملات اسرائیل به ایران، عراقی‌ها نگران تاثیر منفی این اتفاق بر امنیت و ثبات کشورشان شده‌اند.

ارم‌نیوز به نقل از منابع خود نوشت: «رهبری سیاسی ایران به نمایندگی از دولت پزشکیان، به عراق اعلام کرده که آمادگی گشودن درهای گفت‌وگو و نشستن پشت یک میز با آمریکا را دارد.»