لاریجانی درباره سفر اخیر خود به عراق و لبنان گفت: «ما بهجای اینکه اجازه دهیم دیگران فضای منطقه را به هم بریزند، باید ثبات را در این مسیر حفظ کنیم. به همین دلیل، توافق امنیتی مهمی با عراق امضا کردیم که هدف اصلی آن ایجاد فضای امنیتی مشترک میان دو کشور است.»
او افزود این توافق شامل «تعهد متقابل به جلوگیری از هر گونه اخلال از سوی افراد، جریانها یا کشورهای ثالث» است تا هیچ طرفی نتواند از خاک کشور دیگری علیه طرف مقابل «سوءاستفاده» یا در مسائل امنیتی «رخنه» ایجاد کند.
لاریجانی گفت در جنگ ۱۲ روزه نیز این موضوع مورد توجه بود؛ بهطوری که «بخشی از جنگ از آسمان برخی کشورها پشتیبانی میشد».
دبیر شورای عالی امنیت ملی ۲۰ مرداد تفاهمنامه امنیتی جمهوری اسلامی با دولت عراق را امضا کرد. همان زمان اطلاعاتی به ایراناینترنشنال رسید که نشان میداد یکی از اهداف اصلی این سفر، ترغیب جریانهای شیعی عراق به پیگیری «تصویب لایحه حشد شعبی» در پارلمان این کشور است.
این لایحه هنوز در پارلمان عراق به تصویب نرسیده و بررسی آن بهدلیل مخالفت برخی جریانهای سیاسی و فشارهای خارجی، بهویژه آمریکا، به تعویق افتاده است. تبدیل این لایحه به قانون، نفوذ جمهوری اسلامی در عراق را تقویت میکند.
محمد شیاع السودانی، نخستوزیر عراق، هفتم مرداد گفت برای جلوگیری از ورود گروههای نیابتی تهران در عراق به جنگ ۱۲ روزه جمهوری اسلامی و اسرائیل، از ترکیب فشار سیاسی و نظامی استفاده کرده است.
به گفته سودانی، نیروهای امنیتی عراق ۲۹ تلاش این گروهها برای شلیک راکت و پهپاد به اسرائیل و پایگاههای آمریکا را خنثی کردند.
لاریجانی اساس توافقنامه امنیتی میان تهران و بغداد را «بهروزرسانی شده و بر پایه تعهد دو کشور» خواند و افزود: «البته طبیعتا ملاحظاتی هم وجود دارد، زیرا برخی کشورها ممکن است در عمل نتوانند تمام الزامات را رعایت کنند.»
او در عینحال گفت این موارد «قابل اصلاح» هستند و دو طرف تلاش میکنند امنیت و ثبات را در منطقه حفظ کنند.
تاکید عراق بر استقلال این کشور
همزمان با این مصاحبه، دفتر مشاور امنیت ملی عراق در بیانیهای اعلام کرد قاسم الاعرجی در دیدار با کاردار سفارت آمریکا، جزییات یادداشت تفاهم امنیتی امضا شده با جمهوری اسلامی در زمینه «کنترل مرزها» را تشریح کرد است.
به گفته الاعرجی، این توافق به تقویت امنیت و ثبات منطقه و جلوگیری از قاچاق و نفوذ غیرقانونی کمک میکند.
آمریکا معتقد است این توافق حاکمیت عراق را تضعیف میکند.
تمی بروس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، ۲۲ مرداد گفت دولت ترامپ با هر قانونی که با اهداف همکاری امنیتی دوجانبه و و تقویت نهادهای امنیتی موجود عراق مغایرت داشته باشد، مخالف است.
او افزود آمریکا از «حاکمیت واقعی» عراق حمایت میکند، نه قوانینی که آن را به یک کشور اقماری و «دولت مطیع ایران» تبدیل کند.
الاعرجی در پاسخ به کاردار سفارت آمریکا تاکید کرد عراق به عنوان یک کشور مستقل و دارای حاکمیت عمل میکند و به دنبال روابط متوازن با شرکای منطقهای و بینالمللی است.
سفارت عراق در واشینگتن نیز پیشتر بیانیهای صادر و تاکید کرده بود این کشور «کاملا مستقل» است.
سفارت جمهوری اسلامی در بغداد نیز با انتشار بیانیهای، «موضعگیری مداخلهجویانه آمریکا در مورد روابط دوجانبه ایران-عراق» را محکوم و تاکید کرد اظهارات بروس نشانه تلاش مستمر سیاستگذاران این کشور برای «تفرقهانگیزی میان ملتهای همسایه و مسلمان» است.
