مطالب بیشتر
ارسطویی ۲۲ اردیبهشت در خانه هنرمندان تشییع و در قطعه هنرمندان در «بهشتزهرا» تهران به خاک سپرده شد.
تصاویر و ویدیوهای ثبتشده از مراسم تشییع این نویسنده، مترجم، شاعر و مدرس داستاننویسی درگذشته نشان میدهد گروهی از زنان بدون داشتن حجاب اجباری و در سکوت، پیکر او را بر شانههای خود میکشند و به سمت آرامگاه او حرکت میکنند.
انتشار تصاویر این حرکت زنان نویسنده که نمونهاش در حافظه جمعی ایرانیان در دورههای مختلف تاریخ ایران بهسختی به یاد آورده میشود، یکی از نشانههای زنده بودن جنبش «زن، زندگی، آزادی» است.
برخی، تصاویر تشییع پیکر این نویسنده بر دوش زنان بدون حجاب اجباری را نمادی از بازتاب روحیه آزاداندیش ارسطویی و باورهایش به آزادیهای فردی و اجتماعی دانستند.
شماری نیز از این رخداد بهعنوان نشانهای از ادامه مبارزه زنان در برابر نیروی سرکوب و سنتهایی که قرنها در سایه نظام مردسالار زندگیشان را نشانه رفته است، نام بردند.
این تصاویر یادآور صحنههایی است از جنس حرکت زنانی که در مراسم خاکسپاری مهسا (ژینا) امینی در سقز، روسریهای خود را برداشتند و در هوا تکان دادند.
و همچنین یادآور میدانداری زنان در جنبش «زن، زندگی، آزادی» و یادآور سوگواری مادران لُر که در مراسم خاکسپاری فرزند کشتهشدهشان در اعتراضات علیه جمهوری اسلامی، «کِل» کشیدند و «مِینا» (روسری زنان لر) خود را در هوا چرخاندند.
حساب کاربری «زنان ایران» در اینستاگرام با اشاره به مراسم تشییع ارسطویی نوشت: «نخستین بار زنان به صورت یکدست و یکپارچه زیر تابوت زنی را گرفتند و تا خانه ابدی بدرقهاش کردند.»
اسدالله امرایی، نویسنده و مترجم، نیز با انتشار تصویری از مراسم خاکسپاری ارسطویی، گفت: «زنان با هر لباس و پوششی که دلشان میخواست، شیوا ارسطویی را تشییع کردند.»
مظاهر شهامت، شاعر و نویسنده، هم نوشت: «تابوت شیوا ارسطویی بر دوش زنان هموطن!»
ارسطویی متولد اردیبهشت ۱۳۴۰ در تهران بود و ۱۶ اردیبهشت ۱۴۰۴ در ۶۴ سالگی از دنیا رفت.
او در دوران فعالیت خود هشت رمان، دو مجموعه داستان و دو مجموعه شعر منتشر کرد.
از آثارش میتوان به رمانهای «او را که دیدم زیبا شدم» و «بیبی شهرزاد» و مجموعه داستانهای «آفتاب و مهتاب» و «آمده بودم با دخترم چای بخورم» اشاره کرد.
ارسطویی از مدافعان آزادی بیان و یکی از ۱۳۴ نویسنده آزادیخواه امضاکننده بیانیه «ما نویسندهایم» در اعتراض به سانسور بود و از سال ۱۳۷۸ به عضویت کانون نویسندگان ایران درآمد.
در سالهای گذشته گاه به گاه تصاویری از دل جامعه، چشمهای رهگذران را به خود میخکوب کرده است؛ از جمله تصاویر زنانی که در نقطهای از ایران، پیکر عزیز درگشتهشان را بر دوش میکشند و اجازه نمیدهند طبق سنتهای تحمیلشده، تابوت عزیزانشان بر شانهها و دستان مردان حمل شود.
زنی که تابوی خوانندگی زنان کُرد در ایران را شکست
پیکر فتانه ولیدی، خواننده کُرد که مهرماه ۱۴۰۳ در سن ٧١ سالگی از دنیا رفت، روی دوش زنان تشییع و در زادگاهش سنندج به خاک سپرده شد.
ولیدی به زبان کرُدی ترانه میخواند و با حسن کامکار، آهنگساز و بنیانگذار گروه کامکارها، کار کرده بود.
این هنرمند نخستین کسی بود که تابوی خوانندگی زنان کُرد در ایران را شکست و پیش از انقلاب ۱۳۵۷ در برنامه کودک رادیو ایران همخوانی کرد، اما پس از روی کار آمدن جمهوری اسلامی فرصت شنیده شدن صدایش از مردم گرفته شد.
به گفته حسین علیزاده، فیلم «نیوه مانگ» بهمن قبادی بر اساس زندگی این هنرمند ساخته شده است.
ماهور زیر تابوت پدر
احمدرضا احمدی، شاعر و نویسنده برجسته و از پایهگذاران «موج نو» در شعر ایران، تیرماه ۱۴۰۲ در سن ۸۳ سالگی و پس از مدتها تحمل بیماری در تهران از دنیا رفت.
ماهور احمدی، فرزند او، با وجود ممانعت مسئولان کانون پرورشی فکری کودکان و نوجوانان از سخنرانی در مراسم تشییع پدرش، بدون حجاب اجباری شعرخوانی و سخنرانی کرد.
او در سخنرانیاش گفت: «پدرم هیچوقت نان سیاست را نخورد، اما سیاسیترین شعرها را سرود و با اجبار از کانون بازنشستهاش کردند.»
تصویر ماهور در مراسم تشییع پیکر پدرش در حالی که بهعنوان تنها زن بدون حجاب اجباری زیر تابوت او رفت و پیکرش را بر دوش کشید و به خاک سپرد، در حافظه جمعی مردم ثبت شده است.
ماهور ۱۸ اسفند ۱۴۰۲ همزمان با روز جهانی زن خبر داد قوه قضاییه جمهوری اسلامی برای او بهدلیل حضور در مراسم تشییع پیکر پدرش و گرفتن تابوت او بدون حجاب اجباری پرونده تشکیل داد و او را ابتدا به حبس و سپس به جریمه محکوم کرد.
پیکر محمد ملکی بر شانههای نرگس محمدی و شهناز اکملی
نرگس محمدی، فعال حقوق بشر و برنده جایزه نوبل صلح و شهناز اکملی، مادر مصطفی کریمبیگی، از کشتهشدگان اعتراضات سال ۱۳۸۸، آذرماه ۱۳۹۹ در مراسم خاکسپاری محمد ملکی، فعال سیاسی مخالف جمهوری اسلامی، زیر تابوت او رفتند و پیکرش را بر شانههای خود حمل کردند.
محمدی در حالی که تابوت ملکی را بر دوش داشت، با صدایی رسا گفت: «درودبرمرد آزادیخواه ایران. مجاهد نستوه. درود بر آزادی و عدالت.»
این فعال حقوق بشر در ادامه این مراسم در خصوص شخصیت و سوابق ملکی سخرانی کرد و گفت: «ملکی یک عمر برای آزادی جنگید و یک عمر مقابل استبداد ایستاد و نفسی نیاسود. زندگی او سراسر مقاومت و مبارزه بود و در مبارزه برای احقاق حقوق ملت، لحظهای درنگ نکرد.»
کاربران شبکههای اجتماعی در آن زمان تصاویر و ویدیوهای بسیاری از این رخداد منتشر کردند و از آن بهعنوان حرکتی شجاعانه و ساختارشکن در راستای شکستن سنتهای زنستیزانه یاد کردند.
تشییع «کاملا مردانه» پیکر فروغ فرخزاد
فروغ فرخزاد، شاعر نامدار ایرانی، ۲۴ بهمن ۱۳۴۵ از دنیا رفت و پیکرش دو روز بعد با حضور خانواده، دوستان و علاقهمندانش در گورستان ظهیرالدوله به خاک سپرده شد.
نام فروغ یادآور شورش و عصیان زنی است که در برابر ظلم و تبعیض و نابرابری ایستاد و صدای حقخواهی زنان ایرانی را در آثارش فریاد زد؛ کسی که در شعرهایش رنجها و فعالیتهای روزمره زنان در خانه را به تصویر کشید.
حدود ۶۰ سال از خاکسپاری فروغ گذشت و روایتهای نقلشده از مراسم تشییع و خاکسپاری این شاعر نامدار حاکی از آن است که این مراسم بهطور کامل فضایی «مردانه» داشته است.
تصاویر منتشر شده از مراسم خاکسپاری فروغ نشان میدهد مردانی از چهار سو زیر تابوتش را گرفته، پیکرش را بر دوش کشیده و به خاک میسپارند.
آنچه در فاصله ۶۰ ساله میان خاکسپاری فروغ فرخزاد تا خاکسپاری شیوا ارسطویی، دو نویسنده پیشرو، ساختارشکن و هنجارگریز، به چشم میآید، تفاوتهای ظاهری تشییع دو پیکر نیست؛ بلکه تحقق شعار «زن، زندگی، آزادی» در حرکتهای شجاعانه زنان ایرانی است.
با گذشت دو سال و هشت ماه از آغاز جنبش «زن، زندگی، آزادی» و رخدادهای پس از آن، فضای اینروزهای جامعه ایران نشان میدهد زنان همچنان در مسیر مبارزه برای تحقق خواستههایشان گام برمیدارند.
وزارت خزانهداری آمریکا پنجشنبه ۲۵ اردیبهشت در بیانیهای اعلام کرد عاملی از دستکم سال ۲۰۰۱ با اداره روابط خارجی حزبالله و اعضای ارشد این گروه در ارتباط بوده و در هماهنگی ارسال کمکهای نقدی از ایران به لبنان دست داشته است.
عاملی در جریان درگیریهای غزه در اواخر سال ۲۰۲۳ و اوایل ۲۰۲۴ میلادی، انتقال دستکم ۵۰ هزار دلار را به لبنان هماهنگ کرده که به احتمال زیاد از سوی جمهوری اسلامی تامین و برای انتقال به غزه در نظر گرفته شده بود.
بهمنماه ۱۴۰۳، رسانههای عربی گزارش دادند مقامات لبنان تصمیم گرفتهاند با تفتیش دقیق پروازهای ورودی از عراق به این کشور، اجازه ندهند پول نقد جمهوری اسلامی از طریق گروههای نیابتیاش در عراق به حزبالله فرستاده شود.
در پی این تصمیم، اسفند ۱۴۰۳، وزارت دارایی لبنان خبر داد ۲.۵ میلیون دلار وجه نقد از مردی که از ترکیه وارد فرودگاه بیروت شده بود، توقیف شده است. سه منبع به رویترز گفتند این پول برای گروه حزبالله لبنان ارسال شده بود.
بیشتر بخوانید: نظام پولها را کجا خرج میکند؟
وزارت خزانهداری ایالات متحده در ادامه بیانیه خود تاکید کرد این اقدامات در چارچوب کارزار فشار حداکثری علیه جمهوری اسلامی و گروههای نیابتی آن، از جمله حزبالله، انجام شده و هدف از آن، تضعیف توان مالی این گروه در پی درگیریهای نظامی اخیر با اسرائیل است.
مایکل فالکندر، معاون وزیر خزانهداری آمریکا، در همین رابطه گفت: «در چارچوب تلاشهای مستمر برای مقابله با حمایت ایران از تروریسم، وزارت خزانهداری همچنان فشار اقتصادی را بر افراد کلیدی در حکومت ایران و گروههای نیابتیاش که زمینهساز این اقدامات مرگبار هستند، تشدید خواهد کرد.»
والاستریت ژورنال ۲۰ اردیبهشت گزارش داد دولت لبنان با حمایت آمریکا، اقدامات گستردهای را برای کاهش نفوذ حزبالله در فرودگاه بینالمللی رفیق حریری بیروت آغاز کرده و موفق شده برای نخستین بار در تاریخ معاصر این کشور، کنترل بخشی از فرودگاه بیروت را بازپس گیرد.
جهاد عالمی، یکی دیگر از افراد وابسته به حزبالله است که بهدلیل «ارائه حمایت مالی و مادی» از این گروه، در فهرست جدید تحریمهای واشینگتن قرار گرفته است.
عالمی که در لبنان مستقر است، در دریافت و توزیع کمکهای مالی به نفع حزبالله نقش ایفا کرده است.
فادی نعمه، حسابدار و شریک تجاری ابراهیم علی ظاهر، رییس واحد مالی مرکزی حزبالله، نیز در فهرست تحریمهای آمریکا قرار گرفته است.
ظاهر پیشتر در سال ۲۰۲۱ و شرکت حسابرسی مرتبط با او در سال ۲۰۲۲ تحریم شده بودند. نعمه نیز بهدلیل ارتباط با این شرکت و ارائه خدمات مالی به حزبالله، تحت تحریم قرار گرفت.
چهارمین فرد، حسن عبدالله نعمه، مسئول هماهنگی مالی حزبالله در آفریقاست که از جمله در سال ۲۰۲۲ ارسال صدها هزار دلار به جنبش اسلامی نیجریه را هماهنگ کرده است.
او بهدلیل اقدام به نمایندگی از حزبالله، بهطور مستقیم یا غیرمستقیم، در فهرست تحریمها قرار گرفته است.
حزب الله لبنان پس از کشته شدن حسن نصرالله، رهبر این گروه در مهرماه ۱۴۰۳، بهشدت تضعیف شده است.
تمی بروس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، ۹ فروردین اعلام کرد بر اساس توافق آتشبس، دولت لبنان مسئول خلع سلاح حزبالله است.
او گفت: «ما انتظار داریم که ارتش لبنان این تروریستها را خلع سلاح کند تا از تشدید درگیریها جلوگیری شود.»
