مطالب بیشتر
ترامپ در پیامی که کاخ سفید شامگاه چهارشنبه ۲۸ اسفند منتشر کرد، نوشت: «از طرف ایالات متحده، بهترین آرزوهایم را برای این جشن خجسته تقدیم میکنم. نوروز پیروز!»
او افزود: «نوروز مناسبتی شادیبخش برای مردم ایران است که آغاز بهار و سال نو خورشیدی را رقم میزند. این سنت دیرینه فرصتی برای تامل بر نعمتهای سال گذشته و آمادگی برای بهاری تازه با روحیهای نو و امیدبخش فراهم میکند.»
پیام شادباش نوروزی دونالد ترامپ خطاب به مردم ایران در حالی صادر شده است که دونالد ترامپ در نامهای به علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، از او خواسته حکومت ایران یا با توافق و یا با اقدام نظامی باید بپذیرد که برنامه هستهای خود را جمع کند، محدودیتهایی جدی در برنامه موشکیاش اعمال شود و از حمایت از گروههای نیابتی و بیثباتسازی منطقه دست بردارد.
وزیر خزانهداری آمریکا نیز شامگاه چهارشنبه ۲۸ اسفند در گفتوگو با همتای ترکیهای خود بر تعهد واشینگتن به اعمال فشار حداکثری بر جمهوری اسلامی برای پایان دادن به تهدید هستهای، محدود کردن برنامه موشکی، و توقف حمایت از گروههای مسلح تاکید کرد.
ترامپ همچنین در پی حمله حوثیهای مورد حمایت جمهوری اسلامی به کشتیهای آمریکایی و پس از انجام حملات شدید به مواضع حوثیها که روز چهارشنبه هم ادامه یافت، به جمهوری اسلامی شدیدا هشدار داده است که اگر حملات حوثیها ادامه یابد، جمهوری اسلامی را مسئول خواهد دانست.
در پی این تهدید، رهبران جمهوری اسلامی از حوثیها خواستهاند که سطح تنش را کاهش دهند.
سایت خبری اکسیوس، صبح چهارشنبه ۲۸ اسفند، به نقل از یک مقام آمریکایی و دو منبع آگاه نوشت که نامه دونالد ترامپ به علی خامنهای، لحن شدیدی داشته و شامل یک ضربالاجل دوماهه برای دستیابی به توافق جدید هستهای بوده است.
این نامه اخیرا از طریق فرستاده امارات متحده عربی به وزیر خارجه جمهوری اسلامی در تهران تحویل داده شد.
اکسیوس نوشت مشخص نیست مهلت دوماههای که به تهران داده شده است، از زمان ارسال نامه محاسبه میشود یا از آغاز مذاکرات.
طبق این گزارش، اما در صورت رد پیشنهاد ترامپ از سوی تهران و ادامه برنامه هستهای جمهوری اسلامی، احتمال اقدام نظامی آمریکا یا اسرائیل علیه تاسیسات هستهای ایران بهشدت افزایش خواهد یافت.
منابع مطلع به سایت اکسیوس گفتهاند ترامپ در این نامه پیشنهاد مذاکره کرده، اما همزمان درباره پیامدهای محقق نشدن توافق هشدار داده است.
اکسیوس نوشت پیش از ارسال این نامه، کاخ سفید محتوای آن را با اسرائیل، عربستان سعودی و امارات متحده عربی در میان گذاشته بود. منابع آگاه به اکسیوس گفتهاند که نامه دونالد ترامپ به آیتالله خامنهای لحن سختگیرانه و شدیدی داشته است.
از سوی دیگر، برایان هیوز، سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا، نیز درباره نامه ترامپ به خامنهای، چهارشنبه به روزنامه جروزالم پست گفت: «ترامپ به خامنهای صریحا اعلام کرده که خواهان حل دیپلماتیک مناقشه هستهای ایران در آیندهای نزدیک است، اما در صورت عدم امکان، راههای دیگری نیز برای حل این مسئله وجود دارد.»
جروزالم پست به نقل از یک منبع مطلع نوشت اروپاییها به جمهوری اسلامی هشدار دادهاند که در صورت عدم دستیابی به توافق تا ماههای میلادی ژوئن یا ژوئیه، موج جدیدی از تحریمهای سنگین علیه تهران اعمال خواهد شد.
هرچند جزییات نامه ترامپ به خامنهای هنوز بهطور رسمی منتشر نشده است، اما سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، ۲۲ اسفند گفت آمریکا برای احیای برجام خواستار برچیده شدن گروههای نیابتی جمهوری اسلامی در منطقه است.
ساتو، که چهارشنبه شب ۲۹ اسفند با ایراناینترنشنال گفتگو کرد، با اشاره به اینکه در این قطعنامه درباره تمدید یا عدم تمدید ماموریت او به عنوان گزارشگر ویژه ایران هم تصمیمگیری میشود، گفت «من امیدوارم که ماموریتم تمدید شود اما الان تمام کاری که میتوانم انجام دهم این است که به اصول حرفهای پایبند باشم، گزارشهایم را ارائه کنم، ارتباطات لازم را برقرار کنم و فعالیتهای حمایتی مربوط به ماموریتم را ادامه دهم.»
گزارشگر ویژه ایران، با یادآوری اینکه در نهایت این کشورهای عضو خواهند بود که با ارزیابی کارهایی که در یک سال گذشته درباره ماموریتش انجام داده تصمیم میگیرند، گفت: «کشورهای عضو شورا باید با در نظرگرفتن وضعیت حقوق بشر در جمهوری اسلامی تصمیمی آگاهانه اتخاذ کنند. امیدوارم ماموریتم تمدید شود، زیرا به باور من، مسائل بسیاری در حوزه حقوق بشر در ایران وجود دارد که باید مورد نظارت و بررسی قرار گیرند و در حالت ایدهآل، از وقوع آنها، پیشگیری شود.»
ساتو در پاسخ به پرسش ایراناینترنشنال درباره احتمال تمدید ماموریت هیئت حقیقتیاب سازمان ملل هم با اشاره به اینکه در همین قطعنامه مربوط به وضعیت حقوقبشر در ایران، مسئله تمدید یا عدم تمدید ماموریت این هیئت نیز گنجانده میشود، گفت: «هیئت حقیقتیاب کار فوقالعادهای انجام داده است. ماموریت گزارشگر ویژه و ماموریت هیئت حقیقتیاب، دو ماموریت مکمل یکدیگر هستند.»
او در توضیح این وضعیت مکمل به تفاوت رویکرد دو ماموریت گزارشگر ویژه و هیئت حقیقتیاب اشاره کرد و گفت: «موریت حقیقتیاب بیشتر بر تحقیقات عمیق، حفظ شواهد و جمعآوری مدارک با هدف مسئول شناختن مرتکبان متمرکز است. اما ماموریت من درباره نقضهای حقوق بشری و ادعاهای مطرحشده، گزارش تهیه میکند و هر پرونده را با شیوهای که ماموریت حقیقتیاب انجام میدهد، با جزییات بررسی نمیکنم، زیرا ماموریت من برای این هدف طراحی نشده است. من بیشتر بر فعالیتهای حمایتی تمرکز دارم.»
گزارشگر ویژه ایران در اشاره به گزارشش از نقض حقوقبشر در ایران در سال ۲۰۲۴، که سهشنبه ۲۸ اسفند به شورای حقوقبشر ارائه شد، گفت او چند موضوع کلیدی در این گزارش مطرح کرده است: «نخست، افزایش سریع تعداد اعدامهای ثبتشده؛ دوم، برخورد تبعیضآمیز و تاثیرات این برخوردها بر اقلیتهای قومی و مذهبی؛ سوم، نبود شفافیت؛ و چهارم، ادامه سرکوب و خاموش کردن صدای مخالفان.»
او با اشاره به اینکه در سال گذشته میلادی در ایران، دستکم ۹۰۰ نفر اعدام شدند و در دو ماه نخست سال جاری میلادی هم دستکم ۱۶۹ مورد اعدام در ایران ثبت شده، گفت: «اگر این روند ادامه یابد، ممکن است شاهد بیش از هزار اعدام در سال جاری میلادی باشیم. این آمار نشان میدهد که واکنش جهانی به این مسئله ضروری است. همصدایی برای درخواست کاهش اعدامها در ابتدا و سپس تعلیق موقت آن و سپس لغو کامل این مجازات، امری ضروری است.»
ساتو تاکید کرد که کشورهایی که مجازات اعدام را لغو کردهاند، کشورهایی که در عمل آن را اجرا نمیکنند، یا آنهایی که به استانداردهای بینالمللی در خصوص اعمال مجازات اعدام فقط در مورد «جدیترین جرائم» پایبند هستند، باید «به این مطالبه جهانی بپیوندند و در مخالفت با استفاده از مجازات اعدام برخلاف استانداردهای بینالمللی، با هم متحد شوند.»
