پسر بشار اسد: تا روز آخر در دمشق بودیم و هیچ برنامه قبلی برای فرار نداشتیم
حافظ، پسر بشار اسد، ویدیویی از خود در حال قدم زدن در یکی از خیابانهای مسکو منتشر و در آن تایید کرد دارای دو حساب کاربری رسمی در تلگرام و ایکس است. حافظ اسد پیش از این در تلگرام نوشته بود که پدرش برنامه قبلی برای فرار نداشته اما انتساب این حساب کاربری به او محل تردید بود.
حافظ اسد در این ویدیو از حسابهای کاربری خود نام نبرد اما اعلام کرد در هیچ پلتفرم دیگری حساب ندارد.
پسر بشار اسد ۲۲ بهمن در تلگرام نوشته بود هیچ برنامه قبلی برای خروج پدرش از پایتخت سوریه وجود نداشت و خانواده او تا ۱۷ آذر و یک روز پیش از سفر به روسیه، در دمشق بودند.
مخالفان اسد عملیات خود را علیه حکومت او از هفتم آذر آغاز کردند. ۱۸ آذر و ۱۱ روز پس از آغاز حملات گروههای مسلح مخالف، سرانجام حکومت اسد سقوط کرد.
بشار اسد از شامگاه ۱۷ آذر دیگر دیده نشد و رسانهها تا چند روز درباره مخفیگاهش یا احتمال ترک سوریه از سوی او، گمانهزنی کردند.
بشار اسد ۲۶ آذر گفته بود مایل به ترک سوریه نبوده اما روسها او را از کشور خارج کردند.
حافظ، پسر بشار اسد
حافظ اسد، پسر بشار اسد، در ادامه اظهارات خود گفت برادرش ۱۷ آذر در موسسه عالی علوم کاربردی و فناوری دمشق امتحان ریاضی داشت و برای کلاسهایش در روز بعد آماده میشد.
او افزود پس از نیمه شب یک مقام روسی از آنها خواست به لاذقیه بروند و سپس با هواپیما به روسیه منتقل شدند.
نشریه فایننشالتایمز اواخر آذر امسال گزارش داد اسد در سالهای ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ حدود ۲۵۰ میلیون دلار پول نقد را از بانک مرکزی سوریه به مسکو منتقل کرده است.
حافظ، بزرگترین فرزند بشار اسد و همسرش اسما، در سال ۲۰۰۱ به دنیا آمد و مدرک کارشناسی ارشد ریاضیات خود را از دانشگاه دولتی مسکو دریافت کرد.
آمریکا سال ۱۳۹۹ او را در حالی که ۱۸ سال سن داشت، در فهرست تحریمهای خود قرار داد.
شادی مردم سوریه پس از سقوط دولت اسد
بشار اسد و اسما دو فرزند دیگر به نامهای زین و کریم دارند.
فایننشالتایمز همچنین سال ۲۰۱۹ گزارش داده بود خاندان و بستگان اسد با خارج کردن دهها میلیون دلار در جریان جنگ داخلی سوریه، دست کم ۱۸ آپارتمان لوکس در پایتخت روسیه خریداری کردند.
محمدرضا رئوف شیبانی، نماینده ویژه وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در منطقه غرب آسیا، گفت که تهران به شکل غیرمستقیم با مسئولان کنونی سوریه در ارتباط بوده و پیامهایی نیز از آنها دریافت کرده است اما «تصمیم خاص» خود درباره دمشق را در «زمان مناسب» خواهد گرفت.
رئوف شیبانی در مصاحبهای که شنبه ۲۷ بهمن منتشر شد، سخنان اسعد حسن الشیبانی، وزیر خارجه دولت انتقالی سوریه، مبنی بر «تبادل پیامهای مثبت بین تهران و دمشق» را تایید کرد.
او گفت نگاه جمهوری اسلامی نسبت به تحولات سوریه و از سرگیری روابط با این کشور، «رو به جلو» است.
الشیبانی، ۲۴ بهمن در «اجلاس جهانی دولتها» در دبی گفت دمشق از تهران و مسکو «پیامهای روشن و مثبتی» دریافت کرده اما این پیامها باید به «یک سیاست روشن و مشخص» تبدیل شوند تا بتوانند به مردم سوریه «احساس اطمینان» دهند.
نماینده ویژه وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در منطقه غرب آسیا در این زمینه گفت: «ما با تأمل و تأنی تحولات سوریه را رصد میکنیم و در زمان مناسب تصمیم خاص خودمان را خواهیم گرفت.»
جمهوری اسلامی و روسیه، دو متحد اصلی رژیم بشار اسد بودند و نقشی محوری در بقای حکومت او پس از آغاز جنگ داخلی سوریه در سال ۲۰۱۱ ایفا کردند.
احمد الشرع، رییسجمهوری سوریه در دوره انتقالی، ۱۶ بهمن با انتقاد از سیاستهای جمهوری اسلامی گفت: «حضور شبهنظامیان ایرانی در سوریه در دوران حکومت پیشین، خطری استراتژیک بود که کل منطقه را تهدید میکرد.»
رئوف شیبانی گفت مواضع جمهوری اسلامی درباره تحولات دمشق «روشن» است.
به گفته او، تهران خواهان مشارکت «همه جریانهای سیاسی سوریه» در تعیین سرنوشت این کشور و مخالف هر گونه دخالت خارجی در امور داخلی آن است.
الشیبانی نیز در سخنرانی خود گفته بود جمهوری اسلامی و روسیه پیامهای روشنی در مورد احترام به دولت جدید و حاکمیت مردم سوریه دادهاند اما «زخمهایی در میان مردم سوریه باقی مانده» و سوریها از دست این دو کشور رنج کشیدهاند.
پیشتر دو نماینده سابق مجلس شورای اسلامی بهطور جداگانه تایید کردند حکومت ایران دستکم ۳۰ میلیارد دلار برای حفظ اسد در قدرت هزینه کرد.
در نهایت، مخالفان مسلح سوری در یک عملیات غافلگیرکننده ۱۱ روزه که از ادلب و حلب آغاز شد، توانستند ۱۸ آذر به دمشق برسند و به بیش از پنج دهه حکومت خاندان اسد بر سوریه پایان دهند.
علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، تاکنون چند بار وعده بازپسگیری سوریه از حاکمان جدید این کشور را داده است.
اسعد حسن الشیبانی، وزیر خارجه سوریه، از جمهوری اسلامی و روسیه خواست سیاست مشخصی در قبال دمشق اتخاذ کنند زیرا به گفته مردم سوریه از این دو متحد حکومت بشار اسد زخم خوردهاند.
شیبانی چهارشنبه ۲۴ بهمن در سخنرانی خود در «اجلاس جهانی دولتها» در دوبی گفت دمشق از تهران و مسکو «پیامهای مثبتی» دریافت کرده، اما این پیامها باید به «یک سیاست روشن» تبدیل شوند تا بتوانند به مردم سوریه «احساس اطمینان» دهند.
او افزود: «پیامهای روشنی [از سوی جمهوری اسلامی و روسیه] در خصوص احترام به دولت جدید سوریه و احترام به حاکمیت مردم سوریه وجود دارد. اما همانطور که به شما گفتم، زخمهایی در میان مردم سوریه باقی مانده و رنجی که مردم سوریه از سوی این دو کشور متحمل شدهاند.»
اسعد حسن الشیبانی، وزیر امور خارجه سوریه (سمت راست)، اجلاس جهانی دولتها، دوبی، ۲۴ بهمن
جمهوری اسلامی و روسیه دو متحد اصلی حکومت بشار اسد بودند و نقشی محوری در بقای حکومت او پس از آغاز جنگ داخلی سوریه در سال ۲۰۱۱ ایفا کردند.
پیشتر دو نماینده سابق مجلس شورای اسلامی بهطور جداگانه تایید کردند حکومت ایران دستکم ۳۰ میلیارد دلار برای حفظ اسد در قدرت هزینه کرد.
در نهایت، مخالفان مسلح سوری در یک عملیات غافلگیرکننده ۱۱ روزه که از ادلب و حلب آغاز شد، توانستند ۱۸ آذر به دمشق برسند و به بیش از پنج دهه حکومت خاندان اسد بر سوریه پایان دهند.
۱۶ بهمن، احمد الشرع، رییسجمهوری سوریه در دوره انتقال قدرت، با انتقاد از سیاستهای جمهوری اسلامی گفت: «حضور شبهنظامیان ایرانی در سوریه در دوران حکومت پیشین، خطری استراتژیک بود که کل منطقه را تهدید میکرد.»
علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، تاکنون بارها وعده بازپسگیری سوریه از حاکمان جدید این کشور را داده است.
به دنبال تیرگی روابط دمشق و تهران پس از سقوط حکومت اسد، وزارت دارایی سوریه ۲۹ دی ورود کالاهای ایرانی به این کشور را ممنوع اعلام کرد.
پیشتر در ۲۸ دی، شرکت ترکیش ایرلاینز در اطلاعیهای خبر داد بنا بر اعلام حکومت سوریه، شهروندان ایرانی برای ورود به سوریه باید مجوز دریافت کنند.
احمد الشرع، رییسجمهوری سوریه در دوره انتقال قدرت
تماس تلفنی پوتین و الشرع
ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه، ۲۴ بهمن با الشرع بهصورت تلفنی گفتوگو کرد.
بنا بر اعلام دفتر ریاستجمهوری سوریه، پوتین در این تماس تلفنی از وزیر خارجه سوریه دعوت کرد به مسکو سفر کند.
بشار اسد پس از گریختن از سوریه به روسیه پناهنده شد و هماکنون در این کشور به سر میبرد.
روسیه پس از روی کار آمدن حکومت جدید سوریه، نفوذ نظامی خود در منطقه را در معرض خطر میبیند.
روسیه که در دوران حکومت اسد در دو پایگاه طرطوس و لاذقیه حضور داشت، در هفتههای اخیر روند خروج نیروها و تجهیزات نظامی خود از سوریه را شدت بخشیده است.
میخاییل بوگدانوف، معاون وزیر خارجه روسیه و الکساندر لاورنتیف، فرستاده ویژه رییسجمهوری روسیه در امور سوریه، ۹ بهمن برای گفتوگو درباره حفظ دو پایگاه نظامی خود در این کشور، به دمشق سفر کردند.
با این حال، به نظر میرسد مذاکرات مسکو با حاکمان جدید دمشق تاکنون به نتیجهای ختم نشده است.
شبکه خبری انبیسی به نقل از دو مقام آمریکایی گزارش داد وزارت دفاع ایالات متحده در حال تدوین طرحی برای خروج تمامی نیروهای این کشور از سوریه است.
بر اساس این گزارش که چهارشنبه ۱۷ بهمن منتشر شد، دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا و نزدیکان او اخیرا نسبت به خروج نظامیان این کشور از سوریه ابراز تمایل کردهاند.
انبیسی افزود مقامهای پنتاگون در حال تهیه طرحهایی هستند که در چارچوب آنها، نیروهای آمریکایی ظرف ۳۰، ۶۰ و ۹۰ روز آینده بهطور کامل از سوریه عقبنشینی خواهند کرد.
حضور نظامی آمریکا در سوریه با حملات هوایی علیه مواضع گروه داعش در سال ۲۰۱۴ آغاز شد.
پس از قدرت گرفتن داعش در سوریه، گروهی از سربازان آمریکایی در این کشور مستقر شدند و همراه با «نیروهای دموکراتیک سوریه»، برای بیرون راندن داعش از مناطق تحت تصرف آن در شمال و شرق سوریه جنگیدند.
ترامپ پس از اعلام پیروزی بر داعش در سال ۲۰۱۸ هم از قصد خود برای خروج نیروهای آمریکایی از سوریه خبر داده بود.
با این حال، منتقدان در آن زمان هشدار دادند عقبنشینی نظامیان آمریکایی از سوریه خلایی به وجود میآورد که جمهوری اسلامی و روسیه از آن سود خواهند برد.
در نهایت سربازان آمریکایی در سوریه ماندگار شدند و به حمایت خود از نیروهای دموکراتیک سوریه برای مقابله با حملات پراکنده داعش ادامه دادند.
بر اساس برآوردها، حدود ۹۰۰ نظامی آمریکایی اکنون در سوریه حضور دارند که اکثر آنها در شمال شرقی این کشور مستقر هستند.
بشار اسد در دوران حضور در قدرت، نیروهای آمریکایی مستقر در سوریه را «اشغالگر» میخواند.
نیروهای دموکراتیک سوریه: از طرح خروج نیروهای آمریکایی بیخبریم
فرهاد شامی، سخنگوی نیروهای دموکراتیک سوریه، ۱۷ بهمن اعلام کرد این گروه در جریان طرح احتمالی دولت ترامپ برای خروج نظامیان آمریکایی از سوریه قرار ندارد.
شامی نسبت به پیامدهای اجرای چنین طرحی هشدار داد و گفت: «داعش و دیگر نیروهای مخرب در انتظار خروج آمریکا [از سوریه] هستند تا فعالیتهای خود را از سربگیرند و به شرایط سال ۲۰۱۴ بازگردند.»
نیروهای دموکراتیک سوریه که با نام اختصاری «قسد» نیز شناخته میشود، از قومیتهای مختلف از جمله کُردها، عربها، آشوریها و ترکمنها تشکیل شده است اما رهبری نظامی آن را گروه کُردی یگانهای مدافع خلق (یپگ) بر عهده دارد.
ترکیه اعضای کُرد نیروهای دموکراتیک سوریه را وابسته به حزب کارگران کردستان (پکک) میداند و بر عقبنشینی آنها از سوریه تاکید دارد.
در سوی مقابل، آمریکا و شماری از کشورهای غربی بر این باورند که نیروهای مسلح کُرد سوریه نقشی حیاتی در مقابله با تهدیدات گروههای اسلامگرای افراطی، از جمله داعش، در این کشور ایفا میکنند.
نیروهای دموکراتیک سوریه پس از تصرف یکی از ساختمانهای متعلق به حکومت بشار اسد در دیرالزور، ۱۷ آذر
احمد الشرع، رییسجمهوری دوره انتقالی سوریه، ۱۶ بهمن با تاکید بر ضرورت «کنترل تسلیحات» در این کشور اعلام کرد استفاده از سلاح باید تنها محدود به حکومت سوریه باشد.
او از ادامه مذاکرات با نیروهای دموکراتیک سوریه در خصوص آینده آن خبر داد و گفت این گروه «آمادگی خود را برای محدود کردن استفاده از سلاح به دولت اعلام کرده است، اما هنوز درباره برخی جزییات، اختلاف نظر وجود دارد».
دفتر ریاستجمهوری ترکیه اعلام کرد احمد الشرع، رییسجمهوری دوره انتقالی سوریه، سهشنبه ۱۶ بهمن به دعوت رجب طیب اردوغان، رییسجمهوری ترکیه، به آنکارا سفر خواهد کرد.
دفتر ریاستجمهوری ترکیه افزود الشرع و اردوغان در دیدار خود به بررسی آخرین تحولات سوریه، راههای همکاری میان دو کشور برای بازسازی اقتصاد سوریه و تدابیر لازم جهت تامین ثبات و امنیت در منطقه خواهند پرداخت.
ارزیابی راههای حمایت آنکارا از دولت موقت سوریه و مردم این کشور از دیگر اولویتهای این نشست عنوان شده است.
مخالفان مسلح سوری در یک عملیات غافلگیرکننده ۱۱ روزه که از ادلب و حلب آغاز شد، توانستند ۱۸ آذر به دمشق برسند و به بیش از پنج دهه حکومت خاندان اسد بر سوریه پایان دهند.
ترکیه در سالهای اخیر از مخالفان مسلح اسد حمایت مالی و تسلیحاتی به عمل آورده بود.
سفر الشرع به ترکیه دومین سفر خارجی او پس از سرنگونی حکومت بشار اسد به شمار میرود. او ۱۴ بهمن نیز راهی عربستان سعودی شد و با محمد بنسلمان، ولیعهد این کشور، دیدار کرد.
ناظران انتخاب عربستان سعودی بهعنوان مقصد نخستین سفر خارجی الشرع را پیامی آشکار به تهران دانستهاند.
جمهوری اسلامی یکی از حامیان اصلی حکومت اسد به شمار میرفت. پیشتر دو نماینده سابق مجلس شورای اسلامی بهطور جداگانه تایید کردند حکومت ایران دستکم ۳۰ میلیارد دلار برای حفظ اسد در قدرت هزینه کرد.
الشرع۳۰ آذر اعلام کرد مخالفان با ساقط کردن اسد، پروژه جمهوری اسلامی در منطقه را ۴۰ سال به عقب بازگرداندند.
ترکیه بهدنبال افزایش حضور نظامی خود در سوریه
در آستانه دیدار الشرع و اردوغان، رسانههای ترکیه از قصد این کشور برای احداث پایگاههای نظامی در سوریه خبر دادند.
بر اساس این گزارشها، وزارت دفاع ترکیه با هدف آموزش ارتش جدید سوریه، بهویژه خلبانان این کشور، دو پایگاه نظامی در دمشق تاسیس خواهد کرد.
ترکیه همچنین از ۲۰۰ فروند جنگنده اف-۱۶ خود، ۵۰ فروند را در سوریه مستقر خواهد کرد.
این در حالی است که سوریه در دوران زمامداری اسد، شاهد حضور گسترده نیروهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در این کشور بود.
حکومت ایران از سوریه برای تامین مالی و تسلیحاتی حزبالله لبنان، بهعنوان مهمترین گروه نیابتی خود در منطقه، بهره میبرد.
نعیم قاسم، دبیرکل حزبالله لبنان، ۲۴ آذر در یک سخنرانی تلویزیونی اذعان کرد این گروه پس از سرنگونی اسد «مسیر تامین تدارکات نظامی خود از طریق سوریه» را از دست داده است.
روسیه یکی دیگر از متحدان اسد بود که پس از روی کار آمدن حکومت جدید سوریه، نفوذ نظامی خود در منطقه را در معرض خطر میبیند.
روسیه در روزهای اخیر روند خروج نیروها و تجهیزات نظامی خود از سوریه را شدت بخشیده و در حال تخلیه وسایل نقلیه و کانتینرهایش از بندر راهبردی طرطوس در سواحل مدیترانه است.
دفاع مدنی سوریه در بیانیهای اعلام کرد انفجار یک خودروی بمبگذاری شده در جادهای اصلی در حومه شهر منبج در شمال این کشور به کشته شدن ۱۴ زن و یک مرد منجر شد.
در این رویداد که دوشنبه ۱۵ بهمن به وقوع پیوست، ۱۵ زن دیگر نیز زخمی شدند.
دفاع مدنی سوریه افزود قربانیان این انفجار همگی از کارگران بخش کشاورزی بودند.
هنوز فرد یا گروهی مسئولیت این حادثه مرگبار را بر عهده نگرفته است.
این دومین انفجار خونین در منبج در سه روز گذشته به شمار میرود. پیشتر و در ۱۳ بهمن، انفجار یک خودروی بمبگذاری شده در این شهر چهار کشته و ۹ زخمی بر جای گذاشت که همگی غیرنظامی بودند.
در میان مجروحان این رویداد چند کودک نیز دیده میشدند.
منبج در غرب رودخانه فرات و ۳۰ کیلومتری مرز ترکیه واقع است.
نمایی از شهر منبج در شمال سوریه
مخالفان مسلح سوری در یک عملیات غافلگیرکننده ۱۱ روزه که از ادلب و حلب آغاز شد، توانستند ۱۸ آذر به دمشق برسند و به بیش از پنج دهه حکومت خاندان اسد بر سوریه پایان دهند.
از آن زمان تاکنون، درگیریها میان گروههای مسلح طرفدار ترکیه و نیروهای دموکراتیک سوریه تحت حمایت آمریکا در شمال سوریه شدت گرفته است.
«نیروهای دموکراتیک سوریه» که با نام اختصاری «قسد» نیز شناخته میشود، از قومیتهای مختلف از جمله کُردها، عربها، آشوریها و ترکمنها تشکیل شده است اما رهبری نظامی آن را گروه کُردی یگانهای مدافع خلق (یپگ) بر عهده دارد.
ترکیه اعضای کُرد نیروهای دموکراتیک سوریه را وابسته به حزب کارگران کردستان (پکک) میداند و بر عقبنشینی آنها از سوریه تاکید دارد.
ترکیه، آمریکا و اتحادیه اروپا پکک را در فهرست گروههای تروریستی قرار دادهاند.
گروههای مسلح طرفدار ترکیه در دسامبر ۲۰۲۴ نیروهای دموکراتیک سوریه را از منبج بیرون راندند و کنترل این شهر را به دست گرفتند.
نیروهای دموکراتیک سوریه پیش از این و در سال ۲۰۱۶، منبج را از سلطه داعش آزاد کرده بودند.
نیروهای دموکراتیک سوریه گروههای وابسته به آنکارا را مسئول بمبگذاری دوشنبه معرفی کرد و هشدار داد این قبیل حملات با هدف مرعوب کردن ساکنان منطقه انجام میگیرند.
مراسم تشییع پیکر شماری از نیروهای دموکراتیک سوریه، شهر قامشلی، ششم دی
پیشتر دیدهبان حقوق بشر سوریه خبر داد در جریان درگیریها در ۱۴ دی در چندین روستا در اطراف شهر منبج، ۸۵ نفر از نیروهای طرفدار ترکیه و ۱۶ تن از نیروهای کرد کشته شدند.
۲۰ دی نیز ۳۷ نفر در جریان خشونتها در منبج جان خود را از دست دادند.