محمدرضا صبوری، سفیر جمهوری اسلامی در رم خواستار شرکت ایرانیان مقیم ایتالیا در انتخابات «بدون توجه به فشارها» شد و گفت: «ایتالیا برای جلوگیری از تعرض به رایدهندگان قول مساعدت داده است.» او افزود: «ایرانیان خارج از کشور حضوری گستردهتری برای رای دادن داشته باشند.»
شماری از چهرههای مدنی، دادخواهان و زندانیان سیاسی کنونی و سابق بر ضرورت تحریم انتخابات نمایشی پافشاری کردند. پیام سپیده قلیان و امیرسالار داودی، از زندان و در آستانه برگزاری دور دوم انتخابات زودهنگام ریاستجمهوری منتشر شد. فرهاد میثمی، احتمال رای دادن در دور دوم را تکذیب کرد.
دور نخست انتخابات چهاردهمین دوره ریاستجمهوری طبق آمارهای اعلام شده از سوی حکومت با مشارکت نکردن ۶۰ درصد ایرانیان واجد شرایط رای دادن، روز هشتم تیر برگزار شد و این رقابت میان مسعود پزشکیان و سعید جلیلی، به دور دوم کشیده شد.
پیامهایی از زندان درباره مرحله دوم
محمد نوریزاد، زندانی سیاسی محبوس در زندان اوین بر ضرورت تحریم انتخابات تاکید کرد.
نوریزاد که پس از چند هفته اجازه ملاقات با خانواده خود را یافته بود، در ارتباط با انتخابات به آنها گفت: «مردم ما هیولای جمهوری اسلامی را به خود واگذارند و صندوقهای رای را بر کله همین اهریمن و هیولای سرطانی بکوبند.»
امیرسالار داودی، وکیل محبوس در زندان اوین، پنجشنبه ۱۴ تیر در نامهای از زندان، انتخابات را «انتصابات» خواند و گفت در آن شرکت نکرده و نخواهد کرد.
این وکیل دادگستری زندانی، هماکنون پنجمین سال از دوران محکومیت ۱۰ ساله خود را در زندان اوین میگذراند، در پیام خود تاکید کرد: «نظام جمهوری اسلامی تا به امروز نشان داد خطی به جز دروغ و فریبکاری را طی نمیکند.»
داودی از بزنگاهی گفت که میان «به اصطلاح روشنفکران و داعیهداران تغییرات بنیادین، میان انتخاب کردن و نکردن جدل افتاده است» و ادامه داد: «من راهی را خواهم رفت که از ابتدا به دلیلش حکم گرفتم و محبوسم و آن چیزی نیست جز تغییر کل نظام و حاکمیت با تکیه بر قدرت مردم.»
سپیده قلیان، یکی دیگر از زندانیان سیاسی با انتشار پیامی از اوین، «رای ندادن» را در شرایط کنونی، «نوعی از مقاومت مدنی» خواند که به نبود مکانیسمهای دموکراتیک اعتراض میکند.
او شرکت در انتخابات نمایشی جمهوری اسلامی را فرصتی برای حکومت دانست تا تصاویر مشارکت را به عنوان «چهرهای از مشروعیت جعلی خود» به ویژه در مجامع بینالمللی به نمایش بگذارد.
این زندانی سیاسی تاکید کرد جمهوری اسلامی پس از سرکوبهای شدید و خونین مانند آنچه در جنبش «زن، زندگی، آزادی» گذشت، به دنبال مشروعیت جهانی است و برای همین پیام مهم تحریمکنندگان به جامعه جهانی درباره وضعیت اسفبار سیاسی و اجتماعی ایران، اهمیت ویژهای دارد.
قلیان پیام خود را با امید به «سرنگونی جمهوری اسلامی» تمام کرد.
اعتراض چهرههای مدنی و فعالان سیاسی
۱۱۰ معلم با اعلام حمایت از بیانیه اسماعیل عبدی و عزیز قاسمزاده، فعالان صنفی معلمان و زندانیان سیاسی پیشین، در خصوص تحریم انتخابات گفتند: «انتخابات زمین بازی فعالان صنفی و مدنی نیست.»
این معلمان تاکید کردند صرفنظر از نتیجه انتخابات «حق پیگیری مطالبات بر حق و قانونیمان را با تاکید بر همبستگی صنفی همچنان برای خود محفوظ میدانیم.»
محمود بهشتی لنگرودی، فعال صنفی معلمان و زندانی سیاسی پیشین هم اعلام کرد که در دور دوم انتخابات نیز شرکت نخواهد کرد.
محمدرضا فقیهی، وکیل دادگستری و زندانی سیاسی پیشین هم با تاکید بر تحریم انتخابات گفت رییسجمهوری همواره نقش «کارمند بیت رهبری» را ایفا کرده است.
فقیهی با اشاره به اینکه حضور در انتخابات برای تعیین چنین رییسجمهوری، «امری عبث، غیرمنطقی و بیفایده» است، گفت است: «با گفتن یک "نه" آشکار، شرکت در این نمایش مضحک را تحریم کنیم.»
جعفر پناهی، فیلمساز ایرانی و زندانی سیاسی سابق نیز پنجشنبه ۱۴ تیر در اینستاگرام خود با اشاره به اینکه تحریم انتخابات از سوی دستکم ۶۰ درصد مردم «شکستی تاریخی» است، نوشته این اتفاق، نظام را با «وحشت عدم مشروعیت» روبهرو کرده است.
این هنرمند منتقد همچنین با اشاره به تلاش حکومت برای بالا بردن آمار مشارکت در دور دوم انتخابات، گفت در چنین حالتی، جمهوری اسلامی فرصتی به دست میآورد تا با تجدید قوا و تقویت ساختارهای سرکوبش، با فشار بر مردم از طریق تحمیل سبک زندگی و «تحمیق افکار متحجرانه خود» در تار و پود جامعه، بر قدرتش بیفزاید.
پناهی شرکت نکردن در انتخابات را «سادهترین و کمهزینهترین» شکل از بروز مخالفت مدنی شهروندان با سیاستهای حکومت و راهی برای «تحقق آرمانهای دمکراسیخواهانه» توصیف کرد.
فرهاد میثمی، فعال مدنی و زندانی سیاسی پیشین، شامگاه چهارشنبه ۱۳ تیر با انتشار پستی در اینستاگرام، با «سراسر کذب» خواندن خبر شرکتش در انتخابات، نوشت: «من خود زنده و قادر به ابراز نظر و موضع هستم و نیاز به وکیل و وصی در چنین امر خطیری ندارم.»
واکنش میثمی به انتشار خبری درباره شرکتش در انتخابات ریاستجمهوری از سوی شماری از فعالان سیاسی اصلاحطلب مانند محمدرضا جلاییپور بود.
این فعال مدنی از این موضوع ابراز تاسف کرد و از منتشرکنندگان این «خبر مطلقا کذب» خواست فورا برای تکذیب و اصلاح آن اقدام کنند.
همزمان، ابوالفضل قدیانی، زندانی سیاسی پیشین پیامی منتشر کرد و گفت: «من در مرحله دوم این نمایش انتخاباتی نیز بر تحریم اصرار میورزم.»
او تاکید کرد: «گرهگشای کار این مرز و بوم، تغییر نظام استبداد دینی حاکم بر ایران به نظام جمهوری دموکراتیک سکولار با ایستادگی از طریق مقاومت مدنی و سیاسی است.»
مطهره گونهای، دانشجوی تبعیدی و از بازداشتشدگان اعتراضات سراسری هم با تاکید بر اینکه رای نمیدهد، در ایکس نوشت: «چون برای فردای بهتر، خط قرمز من کرامت انسانی و دفاع از حقوق شهروندی است نه منویات رهبری و مشی جمهوری اسلامی.»
او خطاب به مسعود پزشکیان، نماینده اصلاحطلبان گفت: «ای کاش خط قرمزتان، نه سیاستهای مستبدانه نظام و رهبری، که کرامت انسانی بود.»
گونهای تاکید کرد «فردای روشن» را مردمی میسازند که دیگر «دل در گروی این حکومت» ندارند.
گونهای که دبیر سیاسی پیشین انجمن اسلامی دانشگاه تهران است چهارشنبه ۱۳ تیر و ساعاتی پیش از انتشار این نامه سرگشاده، اعلام کرد به اتهام «فعالیت تبلیغی علیه نظام به نفع رسانههای ضد انقلاب» به یک سال حبس تعزیری محکوم شده است.
اعتراض دامنهدار خانوادههای دادخواه
شماری از خانوادههای دادخواه و شهروندان هم در رسانههای اجتماعی بر تحریم انتخابات ریاستجمهوری در دور دوم مانند دور نخست آن تاکید کردند.
دایه شریفه، مادر رامین حسینپناهی، زندانی سیاسی اعدام شده اعلام کرد: «ما مردم متحد میتوانیم بر دیکتاتور غلبه کنیم، بین ما و این جنایتکاران دریای از خون است. ما به جلادان فرزندانمان رای نخواهیم داد.»
این مادر دادخواه تاکید کرد: «در جمهوری اسلامی، هر رای یعنی یک گلوله برای شلیک به سینه فرزندانمان.»
البرز صادقی، از خانوادههای دادخواه سرنگونی هواپیمای اوکراینی در ایکس نوشت: «جلیلی و همفکرانش هواپیمای عزیزمان را موشکباران کردند، پزشکیان و همفکرانش دنبال علاج جنایت سپاه تروریستی پاسداران؛ کدام را انتخاب کنیم؟»
صادقی با استفاده از هشتگ «رای بی رای»، نوشت: «میان ما و شما دریایی خون فاصله است. نه به اصل حکومت تروریستی.»
امجد امینی، پدر مهسا ژینا امینی در یک استوری اینستاگرامی نوشت که او و خانوادهاش مبلغ هیچ کاندیدای خاصی نیستند و به «تحقق عدالت در آینده» امید چندانی ندارند.
هنگامه چوبین، مادر آرتین رحمانی، نوجوان کشتهشده هم در شبکه ایکس نوشت: «این شکاف عمیقی که بین ملت و حکومت به وجود آمده با این مناظرات مسخره و شعارهای پوشالی کاندیداها پر شدنی نیست.»
آرتین رحمانی، نوجوان ۱۷ سالهای بود که در جریان خیزش انقلابی با شلیک مستقیم نیروهای امنیتی در ایذه کشته شد.
در هفتههای گذشته دهها تن از اعضای خانوادههای شهروندانی که در طی بیش از چهار دهه اخیر به دست جمهوری اسلامی کشته شدند با انتشار مطالبی، انتخابات ریاستجمهوری را سیرک و نمایش خوانده و گفتهاند در آن مشارکت نخواهند کرد.
حسن یوسفی اشکوری، پژوهشگر دین، با بیان اینکه «به اصلاحات انتخاباتمحور باور ندارم»، اعلام کرد: «برای تحقق تغییر میتوان از راه عدم مشارکت در مراسم عقیم انتخابات ادواری استفاده کرد و مهمترین ابزار اثرگذاری در جهت اصلاح امور به قصد تغییر اساسی حکمرانی، مقاومت مدنی است.»
رعنا کورکور، خواهر مجاهد کورکور، زندانی معترض محکوم به اعدام، پنجشنبه ۱۴ تیرماه به دست ماموران امینی در تهران بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل شده است.
نگار کورکور، خواهر دیگر مجاهد کورکور با اعلام این خبر در حساب ایکس خود نوشت: «طی تماسی که با خانواده داشتم اطلاع دادند امروز صبح ماموران امنیتی به منزل خواهرم در تهران هجوم بردند و رعنا را بازداشت کردهاند.»
او تاکید کرد که از نهاد بازداشتکننده و محلی که خواهرش در آنجا نگهداری میشود اطلاعی در دست ندارد.
جمهوری اسلامی در بیش از چهار دهه گذشته به طور مدام خانوادههای دادخواه را در تلاش برای ساکت کردن آنان و غلبه روایت حکومت در مورد قربانبان سرکوب، تحت فشار گذاشته است.
این فشارها در هفتههای گذشته و در بحبوحه برگزاری چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری برای جانشینی ابراهیم رئیسی شدت یافته است.
در یکی از آخرین موارد، مریم مهرابی، معلم ساکن اصفهان و خواهر محمود مهرابی زندانی سیاسی محکوم به اعدام، ۳۰ خردادماه به دست نیروهای امنیتی بازداشت شد.
نگار کورکور، ۱۰ تیرماه نیز با اشاره به بیخبری از برادرش، نوشت: «در ماههای گذشته چندین بار خانوادهام برای ملاقات به زندان شیبان اهواز رفتند اما مقامات اجازه ملاقات ندادند، دادستان ایذه گفته مجاهد ممنوعیت ملاقات و تماس دارد و ما چند هفته است که از او بیخبریم.»
حکم اعدام مجاهد کورکور، اوایل دیماه ۱۴۰۲ در شعبه ۳۹ دیوان عالی کشور تایید شد و پروندهاش از شعبه اول دادگاه انقلاب اهواز به دادگاه ایذه ارجاع شد.
سازمان عفو بینالملل ۱۶ دیماه ۱۴۰۲ با هشدار درباره اینکه پس از تایید حکم اعدام کورکور در دیوان عالی کشور، خطر اعدام قریبالوقوع این زندانی وجود دارد، از علی خامنهای و قوه قضاییه خواست فورا برنامه اعدام مجاهد کورکور را متوقف کرده و محکومیت او را لغو کنند.
عفو بینالملل همان زمان اعلام کرد حکم اعدام مجاهد کورکور در یک روند محاکمه کاملا ناعادلانه صادر شده و خاطرنشان کرد او در سلول انفرادی تحت بازداشت بوده و به صورت مداوم تحت شکنجه و بدرفتاری بوده است.
مجاهد کورکور از بازداشتشدگان خیزش انقلابی در ایذه است که ۲۹ آذر ۱۴۰۱ با حمله مسلحانه ماموران امنیتی و انتظامی به روستای پرسوراخ در اطراف ایذه بازداشت شد.
قوه قضاییه او را به عنوان «متهم اصلی» پرونده کشته شدن کیان پیرفلک معرفی کرده، اما خانواده کیان بارها به صراحت اعلام کردهاند قاتلان فرزندشان نیروهای حکومتی بودهاند.
از جمله، ماهمنیر مولاییراد، مادر این کودک ۱۰ ساله که با تاکید بر به رگبار بسته شدن خودرویشان از سوی ماموران امنیتی، عکسی از خود، دست در دست مادر مجاهد کورکور منتشر کرد.
میثم پیرفلک، پدر کیان هم که در جریان شلیک به خوردویشان به شدت مجروح شده، پس از اطلاعیه قوه قضاییه ویدیویی از خود منتشر و در آن اتهامات وارد شده به کورکور را رد کرد.
احمد شفائی، فرمانده سپاه سیستان و بلوچستان، با بیان اینکه «دشمنان میخواهند از شور انتخاباتی در ایران بکاهند»، گفت: «بدون شک آن تعداد از مردم که رای ندادند، مخالف نظام اسلامی نیستند و مقصر اصلی این مساله ما هستیم که نتوانستهایم جهاد تبیین و روشنگری را به درستی انجام دهیم.»
یوسف نوری، استاندار مازندران، با بیان اینکه «قدرت جمهوری اسلامی به حضور و مشارکت حداکثری در انتخابات بستگی دارد»، گفت: «باید بدانیم عزت، دوام و قوام نظام جمهوری اسلامی بر حضور حداکثری مردم در انتخابات است و برای مشارکت حداکثری باید تمام توانمان را بهکار بگیریم.»
