امیرخان متقی، وزیر امور خارجه طالبان به تازگی بدون اینکه نامی از ایران ببرد، در یک سخنرانی به انتقاد از کشورهایی پرداخت که خواهان برقراری حکومت فراگیر در افغانستان هستند و با کنایه به جمهوری اسلامی گفت: «آنقدر که شما اعدامی دارید، ما در زندانهایمان زندانی نداریم.»
رسول موسوی روز جمعه ۱۰ شهریور در شبکه اجتماعی اکس (توییتر سابق) به این سخنان متقی واکنش نشان داد و نوشت: «با دوجانبهسازی و شخصیسازی موضوع نمیتوان از مسوولیتهای بینالمللی گریخت.»
او «صلح، ثبات، امنیت و توسعه پایدار» را در گرو استقرار حکومتی فراگیر در افغانستان خواند و ادامه داد: «حکومت فراگیر موضوع قطعنامههای ۲۵۱۳ و ۲۵۹۳ شورای امنیت و اجماع نشستهای وزرای خارجه کشورهای همسایه افغانستان در پاکستان، چین، ازبکستان و ایران است.»
دستیار وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی همچنین در پاسخ به انتقاد یک پژوهشگر تاریخ که حرفهای متقی را «دوپهلو» خوانده و گفته بود منظور او «چین» بوده نه ایران، نوشت: «آن هاتف معبد دلفی در یونان باستان بود که حرفهای چندپهلو میزد تا هر کس براساس نیت خویش حرف هاتف را به نوعی تفسیر کند.»
موسوی تلویحا بر این موضوع تاکید کرد که منظور وزیر امور خارجه طالبان بهطور مستقیم ایران بوده نه چین و ادامه داد: «در دیپلماسی نوین دیپلمات باید با شجاعت، صریح، روشن و شفاف منافع ملی کشور خود را بیان کند و اجازه ندهد تفاسیر مختلف از حرفهای او شبههناک باشد.»
امیرخان متقی روز چهارشنبه هشتم شهریور در یک سخنرانی، با اشاره تلویحی به درخواست مقامهای جمهوری اسلامی برای تشکیل حکومت فراگیر در افغانستان این سوال را مطرح کرد که: «آیا شما حکومت فراگیر دارید؟»
او با تاکید بر اینکه «در زندانهای ما آن قدر زندانی نیست که شما اعدام میکنید»، یادآور شد: «در کشور شما هزاران نفر ناپدید شده است اما کسی جرات سوال پرسیدن درباره آن را ندارد.»
وزیر امور خارجه طالبان در این سخنرانی از هیچ کشوری نام نبرد اما جمهوری اسلامی از جمله کشورهایی است که متهم به ناپدید کردن مخالفان خود و اعدام آنهاست و در عین حال بارها از طالبان خواسته تا حکومتی فراگیر تشکیل دهند.
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، خرداد امسال گفته بود طالبان «بخشی از واقعیت افغانستان است نه همه آن».
او گفته بود که ایران تا زمان تشکیل دولت فراگیر، حکومت طالبان را به رسمیت نمیشناسد.
به گفته امیرعبداللهیان، تهران از تشکیل نشدن حکومت فراگیر و منع آموزش زنان از سوی طالبان «ناخرسند» است.
پیش از آن و در فروردین هم ویدیوی کوتاهی از دیدار امیرعبداللهیان و متقی در نشست دو روزه سمرقند منتشر شد که در آن امیرعبداللهیان هنگام استقبال از وزیر امور خارجه طالبان، خطاب به او گفت: «آقای ملا متقی! ما ۲۱ ماه است که منتظر دولت فراگیریم.»
آن زمان هم متقی با کنایه خطاب به وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی گفت: «اگر شما یک نمونه حکومت به اصطلاح همهشمول در منطقه یا جهان به ما نشان دهید!»
تنشهای سیاسی میان تهران و کابل به ویژه بر سر حقابه ایران از رودخانه هیرمند در ماههای گذشته بالا گرفته است اما علاوه بر جمهوری اسلامی، جامعه جهانی هم بارها از طالبان خواسته تا حکومتی فراگیر با مشارکت همه اقوام افغانستان در دولت تشکیل دهند.
با این حال امیرخان متقی در سخنرانی جدید خود چگونگی تشکیل نظام طالبان را یک مساله داخلی دانست و از کشورها خواست در امور این گروه دخالت نکنند.
او پیشتر هم مدعی شده بود حکومت گروه طالبان «همهشمول» است.
