غلامرضا مصباحیمقدم، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، با رد مشکلات اقتصادی و اجتماعی کشور به دلیل اقدامهای حکومت، خیزش انقلابی مردم ایران را مقصر این مشکلات خواند و گفت: «در پی این حوادث بخش مهمی از ذخایر به خارج منتقل شد، نخبگان مهاجرت کردند و کسب و کار مردم با مشکل مواجه شد.»
امیرخان متقی، وزیر امور خارجه طالبان، بدون اینکه نامی از ایران ببرد، به انتقاد از کشورهایی پرداخت که خواهان برقراری حکومت فراگیر در افغانستان هستند و با کنایه به جمهوری اسلامی گفت: «آنقدر که شما اعدامی دارید، ما در زندانهایمان زندانی نداریم.»
متقی با اشاره تلویحی به درخواست مقامهای جمهوری اسلامی برای تشکیل حکومت فراگیر در افغانستان این سوال را مطرح کرد که «آیا شما حکومت فراگیر دارید؟»
او با تاکید بر اینکه «در زندانهای ما آن قدر زندانی نیست که شما اعدام میکنید»، یادآور شد: «در کشور شما هزاران نفر ناپدید شده است اما کسی جرات سوال پرسیدن درباره آن را ندارد.»
وزیر امور خارجه طالبان در این سخنرانی از هیچ کشوری نام نبرد اما جمهوری اسلامی از جمله کشورهایی است که متهم به ناپدید کردن مخالفان خود و اعدام آنهاست و در عین حال بارها از طالبان خواسته تا حکومتی فراگیر تشکیل دهند.
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، خرداد امسال گفته بود طالبان «بخشی از واقعیت افغانستان است، نه همه آن».
او گفته بود که ایران تا زمان تشکیل دولت فراگیر، حکومت طالبان را به رسمیت نمیشناسد.
به گفته امیرعبداللهیان، تهران از تشکیل نشدن حکومت فراگیر و منع آموزش زنان از سوی طالبان «ناخرسند» است
پیش از آن و در فروردین هم ویدیوی کوتاهی از دیدار امیرعبداللهیان و متقی در نشست دو روزه سمرقند پخش شد که در آن امیرعبداللهیان هنگام استقبال از وزیر امور خارجه طالبان، خطاب به او گفت: «آقای ملا متقی! ما ۲۱ ماه است که منتظر دولت فراگیریم.»
آن زمان هم متقی با کنایه خطاب به وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی گفت: «اگر شما یک نمونه حکومت به اصطلاح همهشمول در منطقه یا جهان به ما نشان دهید.»
تنشهای سیاسی میان تهران و کابل به ویژه بر سر حقابه ایران از رودخانه هیرمند در ماههای گذشته بالا گرفته است اما علاوه بر جمهوری اسلامی، جامعه جهانی هم بارها از طالبان خواسته است حکومتی فراگیر با مشارکت همه اقوام افغانستان در دولت تشکیل دهند.
با این حال امیرخان متقی در سخنرانی جدید خود چگونگی تشکیل نظام طالبان را یک مساله داخلی دانست و از کشورها خواست در امور این گروه دخالت نکنند.
او پیشتر هم مدعی شده بود که حکومت گروه طالبان «همهشمول» است.
روزنامه اعتماد روز نهم شهریور با اشاره به موج دوم «خالصسازی» دانشگاهها، نام ۵۲ نفر دیگر از استادان اخراجی، بازنشسته اجباری یا تعلیق و منفصل از تدریس را منتشر کرد. این افراد از شهریور ۱۴۰۰ و آغاز دولت ابراهیم رئیسی تا هشت شهریور امسال، از بدنه آموزش عالی ایران حذف شدهاند.
«اعتماد» پیشتر با انتشار نام ۱۵۷ استاد دانشگاه که از سال ۱۳۸۵ تا پایان مرداد امسال حذف شدهاند، تاکید کرده بود از این تعداد، ۵۸ استاد از ابتدای فعالیت دولت سیزدهم تا پایان مرداد امسال اخراج یا بازنشسته اجباری شدهاند.
این روزنامه نهم شهریور گزارش دیگری منتشر کرد و نام ۵۲ نفر دیگر از این استادها را به فهرست خود اضافه کرد که از شهریور ۱۴۰۰ تا شهریور امسال مشمول «پاکسازی در دانشگاهها» شدهاند.
نبود آمار دقیق از شمار استادهای اخراج شده
در دانشگاههای آزاد، تهران، علوم پزشکی تهران، «علامه طباطبایی» و «شهید بهشتی»، بیشترین احکام تعلیق، انفصال موقت از تدریس، ممنوعالورودی، قطع حقوق استاد، پایان همکاری و بازنشستگی اجباری صادر شده است.
بر اساس گزارش اعتماد، در حالی که از تابستان پارسال تاکنون، نام دهها استاد دانشگاه در فهرست ممنوعالورودها، ممنوعالتدریسها، اخراجیها و بازنشستههای اجباری قرار گرفته بود، در یک هفته گذشته تعداد دیگری نیز به این فهرست اضافه شدند.
داریوش رحمانیان، آذین موحد و حسین علایی (سه استاد دانشگاه تهران)، علی شریفی زارچی (استاد دانشگاه صنعتی شریف)، آمنه عالی و حمیده خادمی (استادهای دانشگاه «علامه طباطبایی»)، رضا صالحی امیری (استاد دانشگاه آزاد)، رهام افغانی خراسکانی (استاد دانشگاه «شهید بهشتی») و محمدرضا نظرینژاد (استاد دانشگاه گیلان) در هفتههای گذشته خبر دادند که از تدریس منع شدهاند.
بیشترین حذف در کدام دانشگاههاست؟
اعتماد یادآور شد «تغییرات نامبارک» در بدنه آموزشی ۱۵۰ دانشگاه کشور در حالی همچنان ادامه دارد که کمتر از یک ماه تا آغاز سال تحصیلی دانشگاهها باقی مانده است.
به گفته این رسانه، با وجود آنکه طی هفتههای اخیر اخبار اخراج استادها و بازخوانی سابقه تصفیه در دانشگاهها در دهههای ۱۳۸۰ و ۱۳۹۰، فراوانی بالایی در رسانهها داشته اما تعداد دقیق استادانی که محکوم به خانهنشینی شدهاند نامعلوم است.
با این حال تعداد قابل توجهی از استادان اخراجی، در فاصله پاییز پارسال تا هفته اول شهریور امسال از حضور در کرسی استادی دانشگاه محروم شدهاند.
سکوت ۲۲ ماهه وزیر علوم در قبال موج اخراج استادان و زمزمه برکناریاش
خلاف بهانههای مسوولان مبنی بر «رکود علمی» و مانند آن، استادان کنار گذاشته شده معتقدند به دلیل حمایت از دانشجویان و مردم معترض از طریق امضای بیانیهها و تعطیلی کلاسها پس از قتل حکومتی ژینا (مهسا) امینی اخراج شدهاند.
امروز وزیر علوم، تحقیقات و فنآوری، روسای دانشگاهها و مسوولان آموزش عالی اما تا امروز از اذعان به «اخراج و حذف استادان به دلایل سیاسی» پرهیز کردهاند.
این مقامهای مسوول بنا بر گزارش اعتماد، لابهلای سکوت معنادار در طول ۱۱ ماه اخیر، در موارد معدود و در تنگنای پاسخ به افکار عمومی درباره موج برکناریها، به دلایل بیارتباط و غیرسیاسی برای توجیه پروژه اخراج استادان متوسل شدهاند.
محمدعلی زلفیگل، وزیر علوم، تحقیقات و فنآوری در دو سال حضورش بر این مسند فقط یک بار در بهمن سال ۱۴۰۰ در قبال حذف استادان واکنش نشان داد؛ چند روز بعد از اخراج محمد فاضلی (استاد دانشگاه «شهید بهشتی») و آرش اباذری (استاد دانشگاه صنعتی شریف) و آن هم در جواب سوال خبرنگاران.
اعتماد یادآور شد: «به نظر میرسد سکوت ۲۲ ماهه وزیر علوم در قبال موج اخراج استادان، از جنس انفعال باشد. انفعالی که با میزان کم یا زیاد اختیارات مرتبط است.»
بر اساس این گزارش، زلفیگل حتی در قبال مندرجات نامه مربوط به تزریق و تحمیل ۱۵ هزار نفر به هیات علمی دانشگاهها هم هیچ «موضع آشکاری» نداشته است.
به گفته اعتماد برخی اعضای کابینه غیر از وزیران علوم، تحقیقات و فنآوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، توافق کردهاند که حذف هیاتهای علمی دانشگاههای وابسته به وزارت علوم تا جایی ادامه یابد که «جا برای جذب دستوری ۱۰ هزار نفر خالی شود».
اگرچه برخی مدیران در وزارت علوم درباره این نامه اظهار بیخبری کردهاند اما محتوای این نامه هنوز از سوی کابینه تکذیب نشده است.
به تازگی انصافنیوز در خبری تاییدنشده به نقل از یکی از روسای دانشگاهها نوشت که زلفیگل قرار است از وزارت علوم، تحقیقات و فنآوری «برکنار» شود چرا که با موج اخراج استادان همراهی نکرده است.
مخالفت دانشکده کامپیوتر شریف با اخراج یکی از استادهایش
به نظر میرسد این «همراهی نکردن» با تصمیم دولت درباره اخراج استادهای منتقد در میان برخی روسای دانشگاهها و دانشکدهها نیز وجود داشته است.
«انتخاب» روز چهارشنبه متن ایمیل حمید ضرابیزاده، رییس دانشکده مهندسی کامپیوتر دانشگاه شریف برای استادان این دانشگاه را منتشر کرد که در آن گفته است این دانشکده «مایل به ادامه فعالیت علی شریفی زارچی» است.
ضرابیزاده در این نامه از «نیاز جدی» گروه بیوانفورماتیک و هوش مصنوعی دانشکده به «دانش و تخصص» این استاد اخراج شده خبر داده است.
در حالی که او تاکید کرده طی نامهای رسمی به دبیر هیات اجرایی جذب دانشگاه خواستار تجدید نظر در رای صادره شده است اما روابط عمومی دانشگاه شریف با انتشار اطلاعیهای از این حکم اخراج دفاع کرد و انتقادات علیه این تصمیم را «مردود» خواند.
شریفی زارچی یکی از دهها استادی است که به تازگی به دلیل همراهی با اعتراضات دانشجویی و مردمی در جریان خیزش انقلابی علیه جمهوری اسلامی، از دانشگاه اخراج شده است.
حسین محمدی، بازیگر تئاتر و یکی از متهمان پرونده مرگ روحالله عجمیان، عضو بسیج، روز چهارشنبه، برای گذراندن حکم ۱۰ سال حبس به زندان مرکزی کرمان تبعید شد. محمدی ۱۴ آبان سال گذشته در کرج بازداشت شد و ابتدا به اعدام محکوم اما پس از تبرئه از اتهامهای سنگین به ۱۰ سال حبس محکوم شد.
مجتبی ذوالنوری، نایب رییس مجلس، جایگاه خامنهای در حکومت را «خلبان هواپیما» و «حداکثر شانیت» رییسجمهور را «کمک خلبان» خواند و گفت: «خلبان مسیر را تعیین میکند و کمک خلبان باید تبعیت کند.» او افزود: «اگر رییسجمهور از ولی فقیه تبعیت نکند، دود این مسیر کج در چشم مردم میرود.»
حسین محمدصالحی، نماینده مجلس، اخراج گسترده اساتید دانشگاههای کشور را به دلیل «موضعگیریهای آنها علیه نظام» خواند و در پاسخ به اینکه اخراج اساتید باعث افزایش مهاجرت نخبگان میشود، به انتخاب گفت: «قرار نیست نخبگان را به این قیمت که هر کاری بخواهند انجام دهند، در کشور نگه داریم.»
