مادر حنانه کیا، معترض کشتهشده در خیزش انقلابی در نوشهر، در اینستاگرامش از دیوارکشی آرامستان محل مزار دخترش برای جلوگیری از فرار شهروندان از سرکوب ماموران حکومت خبر داد و نوشت: «شما با آن مغزهای پوسیدهتان روی یزید و معاویه را سفید کردهاید، شما بویی از انسانیت نبردهاید.»
احمد علمالهدی، نماینده خامنهای در خراسان رضوی گفت: «در کنار تمام موفقیتها، مردم از دولت مطالبه فرهنگی دارند، در این کشور کشف حجاب معنایی ندارد.» او افزود: «دولت باید با استفاده از ظرفیتهای مقتدرانه خود این مشکل فرهنگی را حل کند.»
مولوی عبدالحمید در خطبههای نماز جمعه روز سوم شهریور با اشاره به مشکلات اقتصادی مردم، به انتقاد از هزینههای هنگفت حکومت برای مراسم اربعین و جنگ کشورهای دیگر پرداخت. او همچنین بازداشت و احضار خانوادههای دادخواه را «دردآور» و تهدید معترضان را به «سکوت»، غیرعاقلانه توصیف کرد.
امام جمعه اهل سنت زاهدان در خطبههای امروز خود بار دیگر بر فشارهای اقتصادی که به مردم ایران تحمیل شده اشاره کرد و گفت: «ملت ما شرایط دشواری را از نظر معیشت تجربه میکنند. کسب و کار، کشاورزی، بهداشت و درمان و سایر بخشهای کشور با چالش روبهروست و اصناف مختلف مرتب اعتراض میکنند.»
مردم شکم خود را هم نمیتوانند سیر کنند چه برسد به اینکه دوباره بچهدار شوند
او در واکنش به سخنان فرمانده سازمان بسیج درباره «بحران عدم فرزندآوری» گفت: «عقل هم چیز خوبی است؛ اول جیب مردم را پر کنید و بعد این را بخواهید. مردم برای سیر کردن شکم خود مشکل دارند چه برسد به اینکه بخواهند فرزندان بیشتری بیاورند.»
مولوی عبدالحمید با تاکید بر اینکه مسوولان باید شرایط کنونی کشور را دریابند و تمرکز را بر مردم ایران بگذارند، گفت: «این اموال عمومی است نه متعلق به حاکم و دولت. هیچ حکومتی نمیتواند سرمایه ملی را در جای دیگری غیر از کشورش خرج کند؛ به خصوص در چنین شرایطی. اما امروز میبینیم که حکومت برای برخی مراسم مذهبی هزینههای سنگینی میکند که در صدر اسلام هم سابقه نداشته است.»
حکومت هزاران میلیارد از جیب مردمِ فقیر برای یک مراسم مذهبی هزینه میکند
او بدون نام بردن از مراسم حکومتی «پیادهروی اربعین»، هزینه کردن «هزاران میلیارد برای یک مراسم مذهبی از بیتالمال و جیبِ ملت محتاج ایران» را نادرست خواند و گفت: «آنقدر درد و مشکل در کشور هست که باید به حال بعضی از مردم نشست و خون گریه کرد .... در این شرایط میلیاردها تومان برای غذا، دارو و راه یک مراسم هزینه میکنند.»
عبدالحمید اسماعیلزهی ادامه داد: «در کشوری که خود مردم دارو پیدا نمیکنند و گرسنه هستند، آیا منصفانه است که این همه برای یک مراسم مذهبی هزینه شود؟»
حکومت با شرکت در منازعات بیرونی، برای جنگ کشورهای دیگر هزینه میکند
او در ادامه به سخنان حشمتالله فلاحتپیشه، رییس پیشین کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی درباره طلب ۳۰ میلیارد دلاری ایران از سوریه اشاره کرد و گفت: «ظاهرا هیچ امیدی به برگشت این پولها نیست و تازه دولت میگوید که قصد دارد در کشورهای دیگر بیمارستان بسازد. وقتی ملت ایران محتاج و نیازمند است چرا این پول باید در خارج از کشور خرج شود؟»
اشاره امام جمعه اهل سنت زاهدان به مصاحبه اردیبهشت ماه فلاحتپیشه با تجارتنیوز درباره «بدهی ۳۰ میلیارد دلاری سوریه به ایران» است که گفته بود دولت سوریه در بازپرداخت هزینههایی که ایران در این کشور انجام داده است «بدعهدی» کرده اما روسیه توانسته طلب خود را از سوریه بگیرد.
مولوی عبدالحمید همچنین بدون نام بردن از کشوری خاص، به انتقاد از صرف هزینه جمهوری اسلامی در جنگهای خارجی پرداخت و گفت: «سرمایههای هنگفت ایران نباید در کشورهای دیگر به ویژه برای جنگ هزینه شود اما امروز در منازعات بیرونی شرکت داریم و برایش هزینه میکنیم که نتیجهاش نیازمند و محتاج شدن مردم و شهروندان ایرانی است.»
او خطاب به حکومت، تصریح کرد: «عاقلانه و منصفانه نیست بیرون هزینه کنیم و ملت خود را از دست بدهیم. آن پولهای قبلی که برنمیگردد اما از پولهای جدید فروش نفت و دیگر درآمدها، برای ملت خودمان خرج کنید.»
حکومت بهجای رسیدگی به مردم، تمام فکر و ذکرش را بر مذهب گذاشته
او در بخش دیگری از این خطبهها به انتقاد از حکومت «صرفا مذهبی» جمهوری اسلامی پرداخت و گفت: «هیچ حکومت و دولت مذهبی صرف در دنیا جواب نداده است. کاش از همان ابتدا برای حکمرانی به "ملی و مذهبی" بودن حکومت فکر میکردند.»
مولوی عبدالحمید تاکید کرد «اینکه حکومت تمام هم و غم و فکر و ذکر خود را بر مذهب گذاشته، جواب نمیدهد» و خطاب به مقامهای حکومت گفت: «بهجای مذهب، باید برای مردم هزینه کنید. مهم است که به ملت رسیدگی کنید.»
بازداشت خانوادههای دادخواه دردآور است
امام جمعه اهل سنت زاهدان همچنین تاکید کرد که به خاطر جریان سالگرد خیزش انقلابی، اخیرا بازداشتها در کشور زیاد شده است: «دستگیریهای اخیر انسان را رنج میدهد؛ به خصوص بازداشت کسانی که در خیزش اخیر تلفات دادند و عزیزان و فرزندانشان کشته شدند.»
او بازداشت، احضار و دادگاهی کردن خانوادههای دادخواه را از سوی حکومت، «دردآور» خواند.
تهدید معترضان به «سکوت» عاقلانه نیست
مولوی عبدالحمید از اخراج، تعلیق و بازنشستگی اجباری «استادهای مجرب و کارکشته دانشگاهها» و نیز سرکوب بسیاری از دانشجویان معترض انتقاد کرد و آن را «خسارتی غیرقابل جبران» توصیف کرد.
او همچنین رانده شدن شخصیتهای برجسته علمی و متخصصان را از فضای علمی کشور، بالاترین نقصان خواند و با اشاره به پر کردن جای این استادها با نیروهای سهمیهای یادآور شد: «این کار، سطح علمی دانشگاهها را به شدت کاهش میدهد و علم و دانش ضربه میخورد.»
اسماعیلزهی در ادامه با تاکید بر اینکه «بازداشتها جواب نمیدهد» گفت: «وقتی دردی در بدن مریض هست و مینالد، تهدید کردن او به سکوت، عاقلانه نیست، چون هر چه بزنید و بگیرید، وقتی درد هست، ناله و فریاد خاموش نمیشود.»
حرف زیاد داریم اما آنهایی را میگوییم که حکومت تحمل کند
اسماعیلزهی دستگیری «بعضی از علما و روحانیون» به ویژه در میان اهل سنت را «نگرانکننده» خواند و از «مولانا عبدالمجید»، «ماموستا خضرنژاد» و «مولوی فتحی محمد نقشبندی» یاد کرد و گفت این بازداشتها اثر منفی داشته و مردم را نگران کرده است.
مدیر دارالعلوم زاهدان در ادامه گفت: «بعضی اساتید مدرسه دینی ما را هم بازداشت و از ایران اخراج کردند در حالی که برخی از آنها همه زندگیشان را در ایران گذرانده و سرسخت معتقدند که متولد و اهل ایران هستند.»
او بازداشت ائمه جمعه را به دلیل انتقادهای «ملایم» نادرست خواند و خطاب به جمهوری اسلامی گفت: «تازه ما دست روی نبض شما میگذاریم و حرف میزنیم. حرف خیلی زیاد است اما حرف تندی نمیگوییم که نبض شما تیز نشود و تحملش کنید. ما خیلی چیزها را پنهان میکنیم و در این مدت "همه" حرف حق را بیان نکردهایم. حرفها را ملایم شده بیان میکنیم.»
امام جمعه اهل سنت زاهدان همچنین نارضایتیای را که امروز در ایران وجود دارد، «عمومی» خواند و گفت که دیگر حتی برای شنیدن صدای معترضان هم از سوی حکومت دیر شده است.
او با وجود این مشکلات، ایرانیان را بسیار «صبور» دانست و گفت: «در جمعه خونین این همه مردم مفت و مجانی تلف شدند اما حتی یک نفر از قاتلان زندانی نشد. با این حال مردم صبور بودهاند. آفرین بر این مردم، مخصوصا خانواده شهدا و مجروحان که به امید دادرسی و حقخواهی نشستهاند.»
مولوی عبدالحمید در پایان خواهان آزادی همه زندانیان سیاسی و معترضان در بند شد.
مولوی عبدالحمید، امامجمعه اهل سنت زاهدان، در واکنش به سخنان فرمانده بسیج که گفته بود کشور تنها «بحران فرزندآوری و ازدواج آسان» دارد گفت که «عقل هم چیز خوبی است، اول جیب مردم را پر کنید، مردم برای سیر کردن شکم خود مشکل دارند، چه اینکه بخواهند فرزند بیاورند.»
شورای انقلابی دادخواهان و کارزار حقوق بشر ایران، نمایشگاهی از یادگاریهای قربانیان جمهوری اسلامی را با عنوان «آنچه باقی ماند» در استکهلم سوئد برگزار میکنند. از سوی دیگر ۲۷ نهاد و گروه، برای برگزاری تجمع جهانی در روز ۲۵ شهریور و سالگرد قتل حکومتی ژینا (مهسا) امینی فراخوان دادند.
خانوادههای دادخواه «آنچه باقی ماند» را نمایش میدهند
جمعی از خانوادههای جانباختگان چهار دهه جنایتهای جمهوری اسلامی قصد دارند نمایشگاهی از عکسها و یادگاریهای این قربانیان که نشان از «مبارزه، مقاومت و ایستادگی آنان و پایداری خانوادههای دادخواه» دارد، برگزار کنند.
در این نمایشگاه، آثاری چون نامههای دوران اسارت، وصیتنامهها، آثار خلق شده در زندانها و همچنین یادگاریهایی که از معترضان پس از قتل به دست نیروهای امنیتی و سپاه به جا مانده، به نمایش گذاشته میشود.
برگزارکنندگان نمایشگاه، هدف این رویداد را «به نمایش گذاشتن مقاومت و قدرت مردم ایران در برابر رژیم اسلامی» دانستند و تاکید کردند «آنچه باقی ماند» نمایشگر بخشی از حقایق تکاندهنده از زندانهای ایران، مبارزه و مقاومت مردم و سرکوبهای حکومت است.
این نمایشگاه همچنین در راستای افزایش آگاهی مردم دنیا درباره مبارزه و مقاومتهای مردم ایران به ویژه زنان علیه «رژیم آپارتاید جنسیتی» خواهد کوشید.
در بخشی از متن معرفینامه این رویداد آمده است: «این نمایشگاه سندی از پافشاری تزلزلناپذیر و اشتیاق پرشور ایرانیان برای آزادی، عدالت و دادخواهی است که همگی در شعار قدرتمند "زن، زندگی، آزادی" تجلی پیدا کرده است.»
از سوی دیگر، بخشی از این رویداد به «برجسته کردن محاکمه حمید نوری» و اهمیت «عدالت جهانی» در پیشبرد مبارزه برای جهانی عادلانه و دموکراتیک اختصاص یافته است.
به گفته برگزارکنندگان نمایشگاه، پرونده «تلخ» حمید نوری، نمونهای از نقض «عمیقا نگران کننده» حقوق بشر از سوی جمهوری اسلامی است.
نوری، دادیار سابق زندان گوهردشت و متهم به مشارکت در اعدام زندانیان سیاسی در ایران در تابستان سال ۱۳۶۷ است که ۱۸ آبان ۹۸ هنگام ورود به فرودگاه آرلاندا در استکهلم دستگیر شد.
دادگاه بدوی برای محاکمه او بیش از ۹ ماه زمان برد و بیش از ۵۰ شاکی و شاهد داشت که در نهایت رای آن تیر سال ۱۴۰۱ اعلام شد که شامل حبس ابد، پرداخت غرامت به خانواده جانباختگان و زندانیان سیاسی سال ۶۷ و اخراج از سوئد پس از پایان مدت حبس بود.
دادگاه حمید نوری اولین مورد از محاکمه یک فرد به اتهام دست داشتن در اعدامهای دستهجمعی سال ۱۳۶۷ و اولین نمونه از محاکمه یک کارگزار قوه قضاییه جمهوری اسلامی به اتهام مشارکت در اعدامها، در یک کشور خارجی است.
نمایشگاه «آنچه باقی ماند» روز شنبه ۹ سپتامبر برابر با ۱۸ شهریور، از ساعت ۱۴ تا ۱۷ در ساختمان مرکز فرهنگی آباف (ABF) استکهلم، پایتخت سوئد برگزار میشود.
فراخوان تجمع جهانی در سالگرد خیزش انقلابی
از سوی دیگر ۲۷ گروه و نهاد بینالمللی برای برگزاری تجمعی جهانی و هماهنگ در روز ۲۵ شهریور همزمان با نخستین سالگرد قتل حکومتی ژینا (مهسا) امینی فراخوان دادند.
این گروهها از همگان خواستند تا در اولین سالگرد قتل حکومتی ژینا که نقطه شروع خیزش انقلابی بود و همزمانی آن با سیوپنجمین سالگرد قتلعام زندانیان سیاسی در تابستان ۶۷، «همبسته و متحد، پژواک صدای مردم آزادیخواه و برابریطلب ایران در سراسر جهان باشند».
انجمن دفاع از زندانیان سیاسی و عقیدتی در ایران- پاریس، بلندگو- برلین، جوانان در تبعید «باهماد»، رادیو آوای زن- سیدنی، زنان کنشگر ایرانی در تبعید- برلین، شورای ایرانیان چپ و دموکرات- ماینز، شورای برگزاری اکسیونهای مشترک در هلند- آمستردام، شورای حمایت از مبارزات مردم ایران- کلن، فمینیستا- برلین، کالکتیو زن* زندگی آزادی- برلین، کانون پشتیبانی از مبارزات مردم ایران- وین، کانون پناهندگان سیاسی ایرانی- برلین، کانون کنشگران دموکرات و سوسیالیست- هانوفر، کژار- برلین، کژار- کلن، کژار- هامبورگ، کلکتیو ۱۴۰۱- استکهلم، کلکتیو انقلابی ژینا- ایتالیا- رم، کلکتیو «زن، زندگی، آزادی- نانت»- فرانسه، کلکتیو سِفی (پشتیبانی از برابری و آزادی در ایران- ایرلند)- دوبلین، کمیته پشتیبانی از مبارزات دموکراتیک مردم ایران- برلین، کمیته دفاع از زندانیان سیاسی ایران- برلین، کمیته همبستگی با مبارزات مردم ایران- فرانکفورت، گروه همآفرینی «ژ»- برلین، همبستگی با مبارزات مردم ایران- سوئیس- زوریخ، همبستگی با مبارزات مردم ایران- لندن و همکاری کلکتیو-کلن امضاکنندگان این فراخوان هستند.
این تظاهرات بهصورت همزمان در روز شنبه ۱۶ سپتامبر ۲۰۲۳ برابر با ۲۵ شهریور ۱۴۰۲، در شهرها و کشورهای مختلف جهان برگزار میشود.
هاشم حسینی بوشهری، امام جمعه قم، از استاندار جدید این استان خواست که کارخانههایی در قم ساخته شود که با «هویت دینی و مذهبی» آن سازگار است. او افزود: «مردم نباید احساس کنند که قم چون شهری مذهبی است، پس از نظر پیشرفت باید محروم بماند.»
