حرمتاله رفیعی، دبیر انجمن دفاتر خدمات مسافربری از امضای تفاهمنامه برای اجاره سه هواپیمای روسی خبر داد و گفت این هواپیماها صد صندلی دارند و نرخ اجاره هر صندلی برای هر ساعت پرواز ۳۰ دلار است. معاون سابق سازمان هواپیمایی، گفت قیمت اجاره صندلی هواپیماهای روسی دو برابر ایرباس است.
هشت سناتور جمهوریخواه در نامهای به وزیران خارجه و خزانهداری آمریکا، با ابراز نگرانی از افزایش درآمدهای نفتی جمهوری اسلامی، از دولت بایدن خواستند به اعمال کامل تحریمهای نفتی ایران و گسترش شمول آنها، به ویژه در ارتباط با اشخاص و نهادهای چینی، اقدام کند.
این سناتورها با اشاره به اینکه از زمان روی کار آمدن دولت بایدن، چین از ایران ۴۷ میلیارد دلار نفت خریداری کرده، خاطرنشان کردند ناوگان مخفی کشتیهای ایران که به ابزار اصلی جمهوری اسلامی برای قاچاق نفت تبدیل شده، از ۶۰ کشتی در سال ۲۰۲۱ به ۳۳۸ کشتی افزایش یافته است.
این نامه خاطرنشان کرد به دلیل ادامه نیافتن فشار حداکثری دولت ترامپ، درآمدهای نفتی جمهوری اسلامی به بالاترین سطح خود از سال ۲۰۱۸ رسیده است.
این سناتورها هشدار دادند عدم اعمال تحریمهای نفتی ایران بدون پیامد نبوده و جمهوری اسلامی از پول حاصل از آن در جهت سرکوب اعتراضات مردم ایران، حمایت از گروههای تروریستی، حمله به نیروها و دیپلماتهای آمریکایی و حمایت از روسیه در جنگ اوکراین استفاده کرده است.
این نامه با اشاره به اینکه کوتاهی دولت بایدن در اعمال تحریمهای نفتی ایران اهداف سیاستهای آمریکا در خاورمیانه، اروپا و فراتر از آن را تضعیف کرده، از دولت بایدن خواستند با ایجاد یک استراتژی از درآمدآفرینی صنعت نفت و پتروشیمی برای فعالیتهای مخرب جمهوری اسلامی جلوگیری کند.
این نامه تاکید کرد چنین راهبردی باید تحریم اشخاص و شرکتهای چینی را که به خرید و فرآوری نفت تحریمی ایران اقدام میکنند، شامل شود.
این سناتورها با موفق خواندن سیاست فشار حداکثری دولت ترامپ، خاطرنشان کردند ادامه نیافتن این سیاست در دولت بایدن و عدم اعمال کامل تحریمهای نفتی و پتروشیمی، جمهوری اسلامی را قادر کرده که به سطحی بیسابقه از سرکوب و فعالیتهای مخرب دست بزند.
این نمایندگان از دولت بایدن خواستند ضمن اعمال کامل تحریمهای نفتی و پتروشیمی ایران، شمول این تحریمها را به افراد و نهادها، بنادر و پالایشگاههایی که به انبارسازی و انتقال کشتی به کشتی نفت ایران اقدام میکنند گسترش دهد و این اقدامها را به ویژه در ارتباط با اشخاص و نهادهای چینی اجرا کند.
مارکو روبیو، جیم ریش، لیندزی گراهام، جان باراسو، ریک اسکات، جری موران، جیمز لنکفورد و بیل هگرتی امضا کنندگان این نامه بودند.
در اوایل فروردین ماه، احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد در جمهوری اسلامی، در گفتوگو با فایننشال تایمز گفت که ایران به بالاترین سطح صادرات نفت خود در حداقل دو سال گذشته دست یافته و از رکورد قبلی یعنی ۱/۳ میلیون بشکه در روز پیشی گرفته است.
او تاکید کرد صادرات غیرنفتی ۵۳ میلیارد دلاری نیز در ۱۱ ماهه امسال ۱۲ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش داشته است.
جواد اوجی، وزیر نفت جمهوری اسلامی، نیز روز ۱۶ فروردین اعلام کرد ایران در سال گذشته ۱۹۰ میلیون بشکه نفت بیشتر از سال ۱۳۹۹ و ۸۳ میلیون بشکه بیشتر از سال ۱۴۰۰ صادر کرده است.
این در حالی است که خبرگزاری بلومبرگ در اواخر فروردین ماه با استناد به دادههای شرکتهای کشتیرانی گزارش داد که ایران برای نفت صادراتی به پالایشگاههای چینی، از روسیه نیز تخفیف بیشتری میدهد.
بر اساس این گزارش، ایران هر بشکه نفت را ۱۲ دلار کمتر از نفت شاخص برنت به چین تحویل میدهد، در حالی که روسیه برای نفت شاخص اورال خود که بسیار شبیه به نوع نفت تولیدی ایران است، بیشتر از ۱۰ دلار تخفیف نمیدهد.
بر اساس گزارش سازمانهای حقوق بشری، راحله راهدار، نوجوان ۱۵ ساله و قربانی کودک همسری، در روستای رازی در خوی، به دلیل خشونت خانگی خود را حلق آویز کرده و جان باخت.
یک مقام ارشد پنتاگون در جمع خبرنگاران گفت آمریکا برای جلوگیری از اقدامهای ایران در توقیف کشتیها، در حال افزایش استفاده از هواپیماهای جنگنده اف-۱۶ در محدوده تنگه هرمز است. این مقام پنتاگون همچنین از افزایش همکاریهای ایران، روسیه و سوریه در خاورمیانه ابراز نگرانی کرد.
او با اشاره به اینکه آمریکا برای محافظت از این کشتیها، در آخر هفته جاری جنگندههای اف-۱۶ خود را به خلیج فارس میفرستد، گفت حضور جنگندههای اف-۱۶ به گشتزنی ناوگان هواپیماهای جنگنده ای-۱۰ در خلیج فارس کمک میکند.
در ۱۴ تیر، نیروی دریایی آمریکا اعلام کرد از اقدام نیروی دریایی جمهوری اسلامی برای توقیف دو نفتکش تجاری ریچموند وویجر و تیآراف ماس در آبهای بینالمللی در دریای عمان جلوگیری کرده است.
طبق اعلام سنتکام، یک کشتی نظامی ایران روز چهارشنبه ساعت یک بامداد به وقت محلی به کشتی تیآراف ماس، با پرچم جزایر مارشال نزدیک شد اما وقتی ناوشکن یواساس مکفال آمریکا به محل رسید، کشتی ایرانی از محل دور شد.
به گفته سنتکام، نیروی دریایی ایالات متحده حدود سه ساعت بعد یک پیام اضطراری از کشتی تجاری ریچموند وویجر با پرچم باهاما دریافت کرد. یک کشتی ایرانی دیگر با فاصله یکونیم کیلومتر به این کشتی که در ۳۲ کیلومتری ساحل مسقط، پایتخت عمان، در آبهای بینالمللی در حرکت بود، نزدیک شده و از آن خواسته بود متوقف شود.
سنتکام افزود: «ناوشکن یواساس مکفال آمریکا پس از دریافت پیام با سرعت به محل نزدیک شد اما پیش از رسیدن این ناوشکن، نیروهای ایرانی چندین بار به سمت ریچموند وویجر شلیک کرده بودند. این نفتکش در این شلیکها آسیب جدی ندیده اما گلولهها به نزدیکی محل اقامت سرنشینان اصابت کرده است.»
سنتکام خاطرنشان کرد به محض رسیدن ناوشکن آمریکایی، این کشتی نظامی ایران نیز از محل دور شد.
در پی افزایش تلاشهای جمهوری اسلامی در توقیف کشتیهای تجاری، آمریکا به همراه شرکای خود گشتزنی کشتیها و هواپیماهایش را در تنگه هرمز افزایش داده است.
به گفته سنتکام، از سال ۲۰۲۱ تا کنون، ایران حدود ۲۰ کشتی تجاری را در آبهای بینالمللی هدف مزاحمت، حمله و توقیف قرار داده است.
ابراز نگرانی از افزایش همکاریهای ایران، روسیه و سوریه
این مقام ارشد پنتاگون که خواست نامش فاش نشود با اشاره به نگرانی فزاینده آمریکا از افزایش همکاریهای روسیه، ایران و سوریه در خاورمیانه گفت: فعالیت ارتش روسیه در سوریه که از ماه مارس بیشتر و تهاجمیتر شده، از همکاری و همکاهنگی فزاینده تهران، مسکو و دمشق برای تحت فشار گذاشتن آمریکا برای خروج از سوریه نشات میگیرد.
او خاطرنشان کرد روسیه در جنگ اوکراین به حمایت ایران وابسته است و جمهوری اسلامی نیز برای انتقال سادهتر سلاح به حزبالله و تهدید اسرائیل خواستار خروج آمریکا از سوریه است.
این مقام پنتاگون گفت آمریکا شاهد افزایش همکاری، هماهنگی، برنامهریزی و به اشتراکگذاری اطلاعات بین فرماندهان رده میانی روسیه و نیروی قدس سپاه در سوریه بوده که هدف از آن افزایش فشارها برای خروج آمریکا از سوریه است.
او گفت ایالات متحده برای رسیدگی به افزایش رویکرد تهاجمی روسیه در آسمان سوریه، در حال بررسی تعدادی گزینه نظامی است.
این مقام پنتاگون خاطرنشان کرد روز جمعه یک هواپیمای جنگی روسیه با پرواز مداوم بر فراز پایگاه نظامی التنف در جنوب شرقی سوریه که نیروهای آمریکایی در آن مستقر هستند، به جمعآوری اطلاعات درباره این پایگاه اقدام کرد.
با وجود برقراری خطوط ارتباطی بین نیروهای نظامی آمریکا و روسیه در سوریه برای پرهیز از سوءمحاسبات، هواپیماهای نظامی روسیه در ماههای اخیر در مواردی برای پهپادهای آمریکایی بر فراز سوریه مزاحمت ایجاد کردهاند.
مایکل مککال، رییس کمیته امور خارجه مجلس نمایندگان آمریکا، در نامه به وزیر خارجه این کشور از این وزارتخانه خواست درباره وضعیت رابرت مالی تا قبل از چهارم مرداد با نمایندگان یک جلسه توضیحی محرمانه برگزار کند.
این نامه در حالی به وزارت خارجه ارسال شده که درپی تحقیقات افبیآی درباره احتمال سوءاستفاده رابرت مالی از اطلاعات طبقهبندی شده، روز جمعه نام و تصویر او از حساب توییتری نماینده ویژه آمریکا در امور ایران حذف و عکس و نام ابرام پیلی معاون او جایگزین شد. همچنین بیوگرافی مالی نیز از وبسایت نماینده ویژه حذف شد.
رییس کمیته امور خارجه مجلس نمایندگان آمریکا با اشاره به نامه قبلی این کمیته در نهم تیر ماه به وزارت خارجه و درخواست توضیح درباره بازرسی امنیتی از رابرت مالی، پاسخ وزارتخارجه در روز سهشنبه را «غیرقابل پذیرش» خواند.
این کمیته با اشاره به خودداری وزارت خارجه در این نامه از ارائه مدارک مربوط به تعلیق دسترسی امنیتی رابرت مالی، این خودداری را بدون هیچ دلیل قانونی دانست و خاطرنشان کرد در سالهای اخیر دولتهای آمریکا اطلاعات مربوط به دسترسیهای امنیتی کارکنان دولت را در اختیار کنگره و عموم مردم قرار دادهاند.
مایکل مککال همچنین گفت وزارت خارجه آمریکا نتوانسته به پرسش نمایندگان درباره دلیل مرخصی رابرت مالی پاسخ دهد.
رییس کمیته امور خارجه مجلس نمایندگان آمریکا افزود: تقاضاهای این کمیته در چند ماه اخیر برای دیدار با رابرت مالی بینتیجه بود و وزارت خارجه دلیل عدم حضور او را مرخصی برای مسائل شخصی عنوان میکرد، اما گزارش پولیتیکو نشان میدهد دسترسی رابرت مالی از اواخر ماه آوریل و اوایل ماه مه به حالت تعلیق درآمده بود و او تا اواخر ماه ژوئن به برخی کارهای خود در وزارت خارجه ادامه داده و با رسانهها مصاحبه میکرد.
مککال خاطرنشان کرد اگر گزارش پولیتیکو صحیح باشد، این مساله با توضیحات وزارت خارجه درباره دلیل عدم حضور رابرت مالی در تناقض است و این وزارتخانه همچنین در هیچ مقطعی تعلیق دسترسی امنیتی مالی را به اطلاع کمیته امور خارجه مجلس نمایندگان نرسانده بود.
این نامه با اشاره به حساسیت بالای سمت رابرت مالی و دسترسی او به اطلاعات بسیار مهم، اقدام وزارت خارجه در بیخبر گذاشتن نمایندگان کنگره از ابتداییترین اطلاعات از جمله وضعیت مرخصی و نیز دسترسی امنیتی او را نگرانکننده خواند.
این کمیته با تاکید بر لزوم ارائه پاسخ کامل و فوری به خواستههایش، خاطرنشان کرد ایجاد مانع در راه نظارت نمایندگان بر این مساله مهم امنیت ملی را تحمل نخواهد کرد.
مککال تاکید کرد درصورتی که وزارت خارجه نتواند تا چهارم مرداد یک جلسه محرمانه توضیحی در این مورد ترتیب دهد، کمیته امور خارجه مجلس نمایندگان آمریکا با برگزاری یک جلسه محرمانه شاهدان را موظف خواهد کرد تا درباره موارد خواسته شده گواهی دهند.
روز پنجشنبه نیز گروهی متشکل از ۱۸ سناتور جمهوریخواه در نامهای به دفتر بازرسی کل وزارت خارجه آمریکا خواستار تحقیق مستقل این دفتر در مورد چگونگی برخورد مقامهای وزارت خارجه با پرونده رابرت مالی پس از تعلیق دسترسی امنیتی او به دلیل سوء نگهداری از اطلاعات محرمانه شدند.
در همین حال، آبرام پیلی، معاون نماینده ویژه آمریکا در امور ایران و جایگزین رابرت مالی، در توییتی نوشت که دفتر این نمایندگی و کل این تیم در وزارت خارجه آمریکا همچنان مشغول اجرای سیاست ایالات متحده در قبال ایران هستند.
پیلی افزود: تیم نمایندگی آمریکا در امور ایران به کار با متحدان و شرکای ایالات متحده برای محدود کردن رفتار بیثباتکننده ایران، دفاع از حقوق بشر، تشویق به کاهش تنشها و ارتقای یک خاورمیانه باثبات، مرفه و یکپارچهتر ادامه میدهد.
یک روز پس از گزارش اختصاصی ایراناینترنشنال در روز هشتم تیر ماه درباره بازرسی از رابرت مالی و احتمال برکناری او از سمتش، این مقام تایید کرد که دسترسیهای امنیتیاش قطع شده و در حال مرخصی است. طبق برخی گزارشها، رابرت مالی اکنون در مرخصی بدون حقوق به سر میبرد و از سوی افبیآی تحت بازرسی است.
یک منبع آگاه دیگر به ایران اینترنشنال تایید کرد که رابرت مالی در مذاکراتی که اوایل ماه مه با طرفهای ایرانی در عمان برگزار شد، حضور نداشته و به جای او، هماهنگکننده خاورمیانه کاخ سفید، برت مکگورک، ریاست هیات نمایندگی آمریکا را بر عهده داشت.
غیبت مالی از مذاکرات عمان به این معنی است که کاخ سفید و شورای امنیت ملی آمریکا، هدایت گفتوگوها با ایران را بر عهده گرفتهاند و رابرت مالی از جریان مذاکرات کنار گذاشته شده است.
جو بایدن، رییسجمهوری آمریکا، با هدف احیای برجام، رابرت مالی را به عنوان فرستاده ویژه آمریکا در امور ایران نصب کرده بود.
رابرت مالی در طول سالهای ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲، تلاشهای خود را بر متقاعد کردن رهبران ایران برای بازگشت به محدودیتهای اعمال شده هستهای در برجام متمرکز کرد. با این حال، مذاکره کنندگان ایرانی حتی حاضر به ملاقات حضوری با او نشدند.
مهدی سیاری، جانشین سازمان اطلاعات سپاه پاسداران با اشاره به خیزش انقلابی علیه جمهوری اسلامی گفت: «اولین عامل در این فتنه امداد های غیبی بود که نصیب نظام شد.» او افزود: «برای ۱۴۰۲ هم بیثباتسازی در داخل کشور و انزوای نظام در خارج از کشور را مدنظر قرار دادهاند.»
