سازمان هواشناسی درباره افزایش دما به بالای ۴۹ درجه در برخی مناطق بهویژه در جنوب غرب ایران و احتمال آتشسوزی در مراتع در پی آن هشدار داد. این سازمان همچنین درباره نفوذ گردوغبار از عراق، کاهش دید افقی و اختلال در پروازها استانهای غربی نیز هشدار داد.
با حمله افرادی مسلح به کلانتری ۱۶ زاهدان در صبح روز ۱۷ تیر، دو نفر از نیروهای انتظامی کشته شدند. در حالی که مقامهای حکومتی از محاصره کلانتری به دست ماموران خبر داده بودند، خبرگزاریهای فارس و تسنیم مدعی شدند این ساختمان باز پس گرفته شده و مهاجمان کشته شدهاند.
علیرضا مرحمتی، معاون انتظامی و امنیتی استاندار سیستان و بلوچستان به شبکه خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی گفت که «چهار فرد ناشناس» ساعت هفت و ربع صبح شنبه به کلانتری ۱۶حمله کردهاند.
خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه پاسداران، در آخرین خبر خود درباره این حمله نوشت که درگیری پایان یافته، مهاجمان کشته و در کلانتری ۱۶ دقایقی پیش دوباره باز شده است.
بر اساس گزارش تسنیم، «هماکنون آرامش در منطقه برقرار شده و نیروهای پلیس و امنیتی در حال پاکسازی منطقه هستند».
پیش از این خبر، گزارشهایی متناقض از سوی رسانههای وابسته به حکومت مبنی بر پایان یافتن این حمله منتشر شده بود اما مرحمتی حدود سه ساعت پس از آغاز حمله در گفتوگویی تلویزیونی تایید کرد که «افراد مهاجم همچنان در داخل برجک هستند» و «نتوانستهاند وارد خود کلانتری شوند».
پیش از آن هم خبرگزاریهایی مانند ایسنا و فارس از انفجار کمربند انتحاری دو مهاجم خبر داده بودند اما مرحمتی حمله انتحاری را تکذیب کرد و گفت: «تروریستها از نارنجک استفاده و به کلانتری حمله کردند.»
این مقام امنیتی یادآور شده بود درگیریها هنوز ادامه دارد اما گفت که مهاجمان مسلح همان ابتدای ورود «در محل انتظامات زمینگیر شدند» و وعده داد که «به زودی این موضوع تمام خواهد شد».
ساعتی پیش نیز خبرگزاری تسنیم با انتشاری تصویری از محل درگیری گفت مهاجمان از روی برجک کلانتری به سوی نیروهای حکومت تیراندازی میکنند و از سوی دیگر، منابع محلی از پرواز پهپادهایی در آسمان منطقه محل درگیری گزارش دادند.
در مقابل روایت رسمی حکومت، حالوش و کمپین «فعالین بلوچ» که اخبار استان سیستان و بلوچستان را پوشش میدهند با گذشت سه ساعت از آغاز درگیریهای صبح شنبه، از ادامه «درگیری شدید بین مهاجمان و نیروهای امنیتی» خبر دادند.
به گفته آنها، نیروهای ویژه تمام خیابانهای زاهدان و ورودی و خروجیهای منتهی به مسجد مکی و کلانتری ۱۶ را مسدود کردهاند.
گروه رسانهای حالوش به نقل از منابع خود نوشت که امنیت شهر زاهدان به سپاه پاسداران واگذار شده و این ارگان، نیروهای مسلح خود را در سطح شهر پخش کرده است.
به گفته این منابع آگاه، در پی این حمله به ایستهای بازرسی اختیار «شلیک آزاد» و به همه نیروها «جلیقه ضد گلوله» داده شده است و نیروهای امنیتی و اعضای سپاه پاسداران در حالت «لباس شخصی و با ماشینهای پژو و پراید» در سطح شهر تردد میکنند.
کمپین فعالین بلوچ نیز از حاکم شدن جو نظامی و امنیتی در زاهدان خبر داد و بر اساس گفتههای شاهدان عینی نوشت تعدادی از جوانان بلوچ که هنگام این حمله در خیابان رازی و حوالی مسجد مکی و کلانتری در حال تردد بودند از سوی نیروهای امنیتی بازداشت شدند.
تاکنون جزییاتی از ماهیت حملهکنندگان و اهداف آنها منتشر نشده و گروهی نیز مسوولیت حمله به کلانتری ۱۶ زاهدان را نپذیرفته است.
لطف الله سیاهکلی، عضو کمیسیون صنایع مجلس، گفت: «در حال حاضر مردم ایران در خانههای خود بیش از ۶۰ میلیارد دلار ارز دارند.» او با اشاره به قانون واردات خودروهای کارکرده افزود: «مردم میتوانند با ارز موجود در خانههای خود، خودرو وارد کنند.»
محمدرضا حسنایی، رییس دانشگاه هنر با تاکید بر تحمیل حجاب، به خبرگزاری ایلنا گفت: «من به عنوان رییس دانشگاه هنر میگویم قانون است که دانشجو باید مقنعه بپوشد.» او با اشاره به سابقهاش در بسیج افزود: «الزام به پوشیدن مقنعه هم بخشی از نظم است، مثلا غربیها در ادارات کراوات میزنند.»
حکم اعدام محمد رامز رشیدی و نعیم هاشم قتالی، دو متهم حمله به «حرم شاهچراغ» شیراز بامداد روز شنبه ۱۷ تیر در ملاءعام اجرا شد. سازمانهای حقوق بشری از جمله سازمان حقوق بشر ایران درباره اجرای این احکام هشدار داده بودند و خواهان اقدام بینالمللی برای توقف آنها شده بودند.
شماری از کاربران شبکههای اجتماعی در واکنش به اعدام این دو تبعه افغانستان در خیابان ۹ دی شیراز، آنها را قربانیان بیگناه پروژه خونین سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در شاهچراغ برای توقف خیزش انقلابی ایرانیان علیه جمهوری اسلامی خواندند.
ههنگاو با بازنشر این خبر نوشت: «ما بهعنوان یک سازمان حقوق بشری اعلام میداریم محمد رامز رشیدی و نعیم هاشم قتالی از حقوق دفاعی یک متهم برخوردار نبوده و با توجه به وضعیت خاص افغانستان به مقامات کنسولی نیز دسترسی نداشتهاند.»
به گفته این وبسایت خبری و حقوق بشری، هیچ سازمان امدادی بینالمللی نظیر صلیب سرخ نیز با آنان ملاقاتی نداشته است.
کاربری دیگر هم در توییتر به «اعترافگیری اجباری» از این دو تبعه افغانستان و محروم بودنشان از دسترسی به وکیل انتخابی و دادرسی عادلانه اشاره کرد.
به گفته یک کاربر دیگر، جمهوری اسلامی با اعدام محمد رامز رشیدی و نعیم هاشم قتالی، پرونده «سناریوی امنیتی حمله و کشتار شاهچراغ» را با وجود اظهارات ضدونقیض مقامات، بست.
توییت یک کاربر هم به قربانیان کشتار شاهچراغ از سوی جمهوری اسلامی اشاره داشت که به گفته او، «۱۳ قربانی در صحنه کشتار و حالا دو قربانی بیگناه بر چوبه دار به جا گذاشت».
به گفته حقوقدانان، این اعدامها در حالی رخ داد که همچنان حقیقت اتفاقی که در این ماجرا افتاد، روشن نشده است.
کاظم موسوی، رییس کل دادگستری استان فارس روز پنجشنبه ۱۵ تیر اطلاع داد که با تایید حکم اعدام دو تن از کسانی که به گفته او «نقش مستقیمی در طراحی حمله و پشتیبانی از عامل اصلی ترور داشتند» در دیوان عالی کشور، به زودی آنها به دار آویخته میشوند.
دو متهم اصلی پرونده حمله به شاهچراغ روز ۲۷ اسفند سال گذشته به اتهام «افساد فیالارض»، «بَغی» و «اقدام علیه امنیت کشور» در دادگاه بدوی به اعدام محکوم شدند.
پس از اعتراض وکیلان متهمان به رای صادره از سوی دادگاه انقلاب اسلامی شیراز، پرونده آنها به دیوان عالی کشور ارجاع شد.
روز ۱۵ تیر رییس کل دادگستری استان فارس در حالی خبر داد که «پس از رسیدگی مجدد به این پرونده در مرجع عالی قضایی کشور» رای اولیه اعدام در دیوان عالی کشور هم تایید شده است که اواخر اردیبهشت امسال نیز از تایید این حکم خبر داده و گفته بود اعدام آنها در «ملاءعام» اجرا خواهد شد.
موسوی همچنین خبر داده بود که پرونده «قصور و کوتاهی در بخش انتظامات» در موضوع حمله به شاهچراغ در دادسرای نظامی فارس در حال رسیدگی است.
محمد رحمانی، مصطفی جانامانی و حمیدالله کابلی سه تن دیگر از متهمان این پرونده هستند که در دادگاه بدوی به دلیل عضویت در داعش به «مجازاتهای سنگین حبس» ۲۵ سال، ۱۵ سال و یک روز و پنج سال محکوم شدند.
روز چهارم آبان سال ۱۴۰۱ در جریان خیزش انقلابی ایرانیان و همزمان با چهلمین روز قتل حکومتی ژینا (مهسا) امینی، حمله مسلحانهای به «حرم شاهچراغ» در شیراز شکل گرفت که به گفته منابع رسمی در ایران، ۱۳ کشته و ۲۵ زخمی بر جای گذاشت.
عامل اصلی تیراندازی به گفته رسانههای داخل ایران همان روز و در جریان درگیری با نیروهای انتظامی کشته شد.
مقامها و رسانههای حکومتی همان زمان این حمله را به گروههای «تکفیری» منسوب و خبرهای متناقضی درباره تعداد مهاجمان و نحوه این حمله منتشر کردند.
اواسط آبان ماه، وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی اعلام کرد که پس از حمله به شاهچراغ، ۲۶ نفر با «ملیتهای جمهوری آذربایجان، تاجیکستان و افغانستان» را به اتهامهایی در رابطه با این حمله و تلاش برای «عملیات مشابه» بازداشت کرده است.
مقامهای جمهوری اسلامی درباره اعلام هویت عاملان حمله هم تناقضهای زیادی داشتند و از سوی دیگر، گزارشهایی درباره اعترافگیری اجباری از متهمان بازداشتی منتشر شد. با وجود نواقص پرونده، دو متهمی که تحت شکنجه علیه خود اعتراف کرده بودند، بامداد روز شنبه در خیابان مجاور «حرم شاهچراغ» به دار آویخته شدند.
رسانههای ایران از حمله مسلحانه به «کلانتری ۱۶» زاهدان در نزدیکی مسجد مکی خبر دادند. سایت حالوش از برقراری جو امنیتی و پرواز بالگرد بر فراز منطقه در پی ادامه درگیریها خبر داد و مهدی شمسآبادی، دادستان زاهدان نیز گفت یکی از ماموران انتظامی در این درگیریها کشته شد.
