آمریکا پنج سال پیش از برجام خارج شد، اما سه کشور اروپایی امضاکننده این توافق، آلمان، بریتانیا و فرانسه همچنان پای امضای خود در برجام باقی ماندند.
روزنامه انگلیسیزبان گاردین چاپ لندن روز یکشنبه ۱۱ تیر گزارش داد که تصمیم قدرتهای اروپایی برای نقض این توافق، خطرناک است زیرا مشخص نیست که تهران در شرایط کنونی که به توانایی تولید اورانیوم با درجه تسلیحاتی نزدیک شده، چه واکنشی نشان خواهد داد.
بر اساس این گزارش، دلایلی که دیپلماتهای اتحادیه اروپا و بریتانیا برای این تصمیم خود به آنها اشاره کردند، شامل نقض توافق هستهای از سوی ایران، فروش پهپادها به روسیه برای استفاده در تهاجم علیه اوکراین، و احتمال فروش موشکهای بالستیک به روسیه در آینده است.
این گزارش گاردین دو روز پس از آن منتشر شده که رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام کرد همکاری تهران و این آژانس سازمان ملل متحد در سطح و با سرعت مورد نظر پیش نمیرود.
گروسی در گفتوگو با شبکه تلویزیونی فرانس۲۴ که روز جمعه نهم تیر منتشر شد، گفت که مذاکرات بین کشورهایی که برجام را امضا کردهاند «متوقف شده» و اکنون از سایر فرایندهای مذاکره و تماسهای دوجانبه میان ایران و آمریکا، درباره برنامه اتمی ایران اطلاع دارد.
همزمان با این اظهارات گروسی، برخی نمایندگان مجلس شورای اسلامی به نصب برنامهریزی شده حدود ده دوربین نظارتی آژانس در کارگاه تولید سانتریفیوژ در یکی از سایتهای اصفهان اعتراض کردند و سخنگوی کمیسیون اصل نود مجلس شورای اسلامی گفت که برخی از توافقات اخیر انجام شده بین سازمان انرژی اتمی ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی مغایر با قانون «اقدام راهبردی» مجلس است.
توافقی که حدود هشت سال پیش میان تهران و قدرتهای جهانی امضا شد، شامل یک سری از لغو محدودیتها موسوم به «بندهای غروب» است که بر اساس آن، قرار است محدودیتها علیه جمهوری اسلامی کاهش یابد، اما در آن زمان پیشبینی نمیشد که این توافق به طور گسترده نقض شود.
جمهوری اسلامی میزان مجاز ۳.۶۷ درصد غنیسازی مندرج در برجام را رعایت نکرده و اکنون در حال غنیسازی اورانیوم با غلظت ۶۰ درصدی است.
تحریمهای اتحادیه اروپا علیه جمهوری اسلامی بر اساس قطعنامه سازمان ملل متحد که توافق برجام را تایید کرده بود، قرار است در ١٨ اکتبر سال جاری منقضی شود.
این تحریمها برای آن وضع شده که تهران فعالیتی در راستای توسعه موشکهای بالیستیک دارای قابلیت حمل کلاهک هستهای انجام ندهد. همچنین این تحریمها، جمهوری اسلامی را از خرید و فروش یا انتقال پهپادها و اجزای آن که قادر به پرواز بیش از سیصد کیلومتر است، منع کرده است.
این تصمیم کشورهای اروپایی در حالی است که در روزهای اخیر گمانهزنیهایی برای دستیابی به یک «توافق موقت» میان تهران و واشینگتن به وجود آمده بود، اما آمریکا چنین توافقی را تکذیب کرد.
همچنین وبسایت میدلایستآی به نقل از منابع ایرانی خود گزارش داد مذاکرات هستهای میان جمهوری اسلامی و آمریکا به دلیل اختلاف نظر بر سر زندانیان آمریکایی به تعویق افتاده است.
این منابع ایرانی که نامشان فاش نشده، گفتهاند مقامات واشینگتن خواهان آزادی چهارمین زندانی آمریکایی محبوس در ایران هستند اما نهادهای جمهوری اسلامی در این مورد با یکدیگر اختلاف نظر دارند.
یک منبع به میدلایستآی گفت که ابراهیم رئیسی آماده است تا چهارمین زندانی را به عنوان بخشی از این معامله آزاد کند اما صداهای مخالفی در برخی نهادهای بانفوذ وجود دارد که اصرار دارند سرنوشت چهارمین زندانی باید به عنوان موضوعی جداگانه مورد بحث قرار گیرد. نام این زندانی فاش نشده است.
