گزارشها نشان میدهند در جریان امتحان نهایی دانشآموزان، چند نمونه پرسشنامه درباره عقاید مذهبی و سیاسی هم بین نوجوانان توزیع شده است.
پاسخ به این پرسشنامهها که نام «مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش و پرورش» در بالای آن به چشم میخورد برای دانشآموزان «اجباری» بوده است.
دانشآموزان باید به سوالاتی مانند «مدارس باید دانشآموزان را دیندار بار بیاورند»، «برای هر کشوری بهتر است افرادی با اعتقادات دینی در راس کارها باشند»، «درباره مسائل دینی با دوستانم گفتوگو میکنم» در قالب پنج گزینه «کاملا موافقم، موافقم، نه موافقم نه مخالف، مخالفم، کاملا مخالفم» پاسخ میدادند.
پرسشنامه دیگری که بین شماری دیگر از دانشآموزان منتشر شده، محتوایی مربوط به مسائل سیاسی و حکومتداری دارد.
در این نسخه از دانشآموزان خواسته شده به سوالاتی نظیر «مردم باید از تصمیمات حاکمیت حمایت کنند»، «از اینکه در نظام جمهوری اسلامی زندگی میکنم احساس رضایت دارم» و «باید از قوانین اطاعت کرد، حتی اگر با بعضی از آنها موافق نباشیم» در قالب پنج گزینه پاسخ دهند.
به گفته دانشآموزان، برخی پرسشنامهها هم درباره موضوعات قومی و مذهبی در ایران بوده است.
انتشار تصاویر این پرسشنامهها در شبکههای اجتماعی، واکنش گسترده کاربران را هم به دنبال داشت و بسیاری از آن با عنوان «تفتیش عقاید» و «بازجویی» از نوجوانان یاد کردند.
برخی از کاربران هم تاکید داشتند که حکومت با استناد به نتایج این پرسشنامهها که پاسخهای نوجوانان به آن از روی اجبار و نگرانی درباره آینده تحصیلیشان است، درباره رفاه و میزان علاقهمندی مردم به جمهوری اسلامی آمارسازی میکند.
کاربری هم در واکنش به سوالات درج شده در این پرسشنامهها نوشت: «گویا دوستان قصد داشتند سوگندنامه و تعهدنامه توزیع کنند، اما اشتباهی در کاغذ پرسشنامه منتشرش کردند.»
حساب کاربری «دانشجویان پیشرو» نیز در توییتر، توزیع این پرسشنامهها را «تفتیش عقاید و حمله به حریم شخصی دانشآموزان» با هدف «سرکوب گسترده این بخش آگاه و پیشرو جامعه» خواند و آن را محکوم کرد.
همزمان با آغاز خیزش انقلابی ایرانیان، دانشآموزان نیز به اعتراضات سراسری پیوسته و با تجمع در مدارس و خیابانها علیه جمهوری اسلامی و علی خامنهای شعار دادند.
در جریان این اعتراضات، دستکم ۷۰ کودک و نوجوان کشته شده و دهها دانشآموز بازداشت و مورد آزار و اذیت قرار گرفتند.
جاوید رحمان، گزارشگر ویژه حقوق بشر در ایران همزمان با این خیزش، گزارشهای دریافتی از حمله به مدارس و دستگیری کودکان را به اتهام شرکت در تظاهرات، «بسیار نگران کننده» و زمینهساز ایجاد فضای ترس در مدارس خوانده بود.
