خبرگزاری رویترز بهنقل از دو منبع گزارش داد که ژنرال عاصم منیر، فرمانده ارتش پاکستان و قدرتمندترین چهره نظامی این کشور در دهههای اخیر، احتمالا طی هفتههای آینده برای سومین بار در شش ماه گذشته به واشینگتن سفر خواهد کرد تا با دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، دیدار کند.
انتظار میرود این دیدار بر موضوع اعزام نیروهای پاکستانی به غزه متمرکز باشد.
رویترز در گزارش تحلیلی خود نوشت که ژنرال پنج ستاره پاکستانی با سختترین آزمونِ قدرت تازهبهدستآمده خود روبهروست. واشینگتن اسلامآباد را برای اعزام سربازان خود به «نیروی تثبیت غزه» تحت فشار قرار داده است، اقدامی که بهگفته تحلیلگرانی که با این خبرگزاری مصاحبه کردهاند، میتواند موجب واکنش منفی در داخل پاکستان شود.
طرح ۲۰ مادهای ترامپ برای غزه خواستار تشکیل نیرویی از کشورهای مسلمان است که دوره انتقالی بازسازی و احیای اقتصادی غزه ویرانشده در بیش از دو سال بمباران اسرائیل را مدیریت کنند.
بسیاری از کشورها نسبت به مشارکت در ماموریتی که هدف آن «خلع سلاح حماس» است، مرددند؛ ماموریتی که میتواند آنها را بهطور مستقیم وارد منازعه کند و موجب خشم افکار عمومی طرفدار فلسطین و مخالف اسرائیل شود.
اما منیر برای ترمیم سالها بیاعتمادی میان واشینگتن و اسلامآباد، رابطه نزدیکی با ترامپ ایجاد کرده است. در ماه ژوئن، او با یک ناهار رسمی در کاخ سفید مورد استقبال قرار گرفت. آن مراسم نخستین باری بود که یک رییسجمهوری آمریکا میزبان فرمانده ارتش پاکستان بهتنهایی و بدون حضور مقامات غیرنظامی بود.
مایکل کوگلمن، پژوهشگر ارشد جنوب آسیا در اندیشکده شورای آتلانتیک، گفت:«عدم مشارکت در نیروی تثبیت غزه میتواند ترامپ را ناراحت کند و این برای کشوری مانند پاکستان که بهنظر میرسد بسیار مشتاق است روابطش با او را حفظ کند، موضوع کوچکی نیست.
«فشار برای نتیجه دادن»
پاکستان، تنها کشور مسلمان دارای سلاح هستهای، صاحب ارتشی است که سابقه سه جنگ با رقیب دیرینهاش هند و یک درگیری کوتاه در تابستان امسال را دارد.
این کشور همچنین با شورشها در مناطق دورافتاده و جنگی خونین با شبهنظامیان اسلامگرا—که بهگفتهه اسلامآباد از افغانستان علیه این کشور فعالیت میکنند، مواجه بوده است.
عایشه صدیقه، نویسنده و تحلیلگر دفاعی، گفت: «قدرت نظامی پاکستان باعث میشود که فشار بیشتری روی منیر باشد تا توان خود را نشان دهد.»
وزیر امور خارجه پاکستان، ماه گذشته گفت اسلامآباد میتواند اعزام نیرو برای «حفظ صلح» را بررسی کند، اما خلع سلاح حماس «وظیفه ما نیست».
عاصم منیر پس از درگیری کوتاهمدت هند و پاکستان در تابستان امسال بود که از یک ارتشبد، به ژنرالی پنج ستاره تبدیل شد. او نخستین نظامی پاکستانی است که در نزدیک به ۶۰ سال اخیر به چنین درجهای ارتقاء یافته است.
منیر در اوایل ماه جاری بهعنوان فرمانده نیروهای دفاعی، شامل نیروی هوایی و نیروی دریایی، منصوب شد و دوره خدمتش تا سال ۲۰۳۰ تمدید شد.
او عنوان فیلد مارشال را تا پایان عمر حفظ خواهد کرد و طبق اصلاحات قانون اساسی که دولت غیرنظامی پاکستان در پارلمان تصویب کرد، از مصونیت مادامالعمر قضایی نیز برخوردار است.
کوگلمن گفت: «در پاکستان افراد کمی مانند منیر از این میزان امکان ریسکپذیری برخوردارند. او قدرتی نامحدود دارد که اکنون بهصورت قانونی نیز از آن محافظت شده است. در نهایت، این قواعد منیر و فقط او خواهد بود که مبنا قرار میگیرد.»
ریسک داخلی
در چند هفته گذشته، منیر با رهبران نظامی و غیرنظامی کشورهایی چون اندونزی، مالزی، عربستان سعودی، ترکیه، اردن، مصر و قطر دیدار کرده است.
عایشه صدیقه گفت که بهنظر میرسد بخشی از این گفتوگوها درباره نیروی غزه بوده است.
اما نگرانی بزرگ در داخل این است که مشارکت نیروهای پاکستانی در غزه تحت طرح مورد حمایت آمریکا، میتواند دوباره اعتراضات احزاب اسلامگرای پاکستان را شعلهور کند که بهشدت ضد آمریکا و اسرائیل هستند. این احزاب توان بسیج دهها هزار نفر را دارند.
یک حزب اسلامگرای قدرتمند و خشونتطلب که خواهان اجرای کامل قوانین بسیار سختگیرانهٔ کفرگویی پاکستان است، در ماه اکتبر ممنوع شد. مقامها گفتند رهبران این گروه و بیش از ۱۵۰۰ حامی آن بازداشت و داراییها و حسابهای بانکی آنها مسدود شده است.
با وجود آنکه اسلامآباد این گروه را غیرقانونی اعلام کرده، ایدئولوژی آن هنوز زنده است.
حزب عمران خان، نخستوزیر سابق که به زندان محکوم شده و حامیانش بیشترین کرسیهای انتخابات ۲۰۲۴ را کسب کردند و پایگاه اجتماعی گستردهای دارند نیز حسابی تسویهنشده با عاصم منیر دارد.
عبدالباسط، پژوهشگر ارشد مدرسه مطالعات بینالمللی راجاراتنام در سنگاپور، گفت اگر پس از استقرار نیروی غزه اوضاع متشنج شود، پیامدها سریع خواهد بود.
او گفت: «مردم خواهند گفت عاصم منیر در حال اجرای برنامهٔ اسرائیل است. نادیده گرفتن چنین واکنشی واقعا سادهلوحانه خواهد بود.»
این کنفرانس سهشنبه در دوحه پایتخت قطر برگزار و در آن درباره طرحهای مربوط به ایجاد یک نیروی تثبیتکننده بینالمللی برای نوار غزه گفتوگو میشود.
دو مقام آمریکایی به رویترز گفتهاند که این کنفرانس شامل نشستهایی درباره ساختار فرماندهی و دیگر مسائل حلنشده مرتبط با این نیرو خواهد بود.
یک مقام عرب نیز به روزنامه تایمز اسرائیل گفت که مصر، اندونزی، قطر، اردن، امارات متحده عربی، ایتالیا، فرانسه، بریتانیا و جمهوری آذربایجان از جمله شرکتکنندگان هستند.
به گفته این مقام عرب، ازبکستان، کویت، بلژیک، یمن، فنلاند، استونی، لهستان، مجارستان، بلغارستان، یونان، قبرس، گرجستان، نپال، استرالیا، نیوزیلند، برونئی، ژاپن، کره جنوبی، سنگاپور و کوزوو از دیگر کشورهای حاضر در این کنفرانس هستند.
در حالی که بیش از ۴۵ کشور در این نشست حضور دارند، بر اساس گزارش روزنامه اسرائیلی هاآرتص، ترکیه که حامی حماس به شمار میرود، به این گردهمایی دعوت نشده است.
بر اساس گزارش این روزنامه، قطر و ترکیه هر دو به کاخ سفید فشار آورده بودند تا اجازه مشارکت آنکارا داده شود.
درخواست آمریکا از ۷۰ کشور
والاستریت ژورنال پیشتر گزارش داده بود که وزارت خارجه آمریکا درخواستهای رسمی به بیش از ۷۰ کشور ارسال کرده و از آنها خواسته است نیرو یا منابع مالی برای این نیروی امنیتی بینالمللی فراهم کنند.
در این درخواست آمده که کشورهای خاورمیانه، از جمله امارات متحده عربی و عربستان سعودی، از پیش در حال همکاری با آمریکا برای تامین مالی اعزام نیروها به غزه هستند.
یک مقام آمریکایی به والاستریت ژورنال گفته است که ۱۹ کشور از ۷۰ کشورِ مورد تماس، آمادگی خود را برای کمک در این زمینه از جمله با ارائه نیرو، پشتیبانی لجستیکی یا تجهیزات اعلام کردهاند.
این رسانه افزود که کشورهایی که با آمریکا درباره اعزام نیرو در حال مذاکره هستند، شرط گذاشتهاند که تنها در صورتی نیرو اعزام خواهند کرد که این نیروها صرفا در مناطق تحت کنترل اسرائیل مستقر شوند.
ارتش اسرائیل در پشت خط موسوم به «خط زرد»، حدود ۵۳ درصد از نوار غزه را کنترل میکند.
والاستریت ژورنال نوشت که واشینگتن همچنان این کشورها را تحت فشار قرار میدهد تا با فعالیت در «منطقه قرمز» نوار غزه که تحت کنترل حماس است، موافقت کنند.
تایمز اسرائیل نوشت که کنفرانس دوحه در حالی برگزار میشود که اختلافنظر علنی میان اسرائیل و آمریکا بر سر شرایط آتشبس جاری وجود دارد.
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا دوشنبه گفت که این کشور «در حال بررسی» این موضوع است که آیا اسرائیل با حملهای که اخیرا منجر به کشته شدن فرمانده ارشد حماس شد، آتشبس غزه را نقض کرده است یا نه.
ترامپ بهطور کلی هرگونه شکاف در روابط خود با اسرائیل را رد کرده، اما وبسایت اکسیوس به نقل از مقامات آمریکایی گزارش داد که کاخ سفید انتقاد شدید خود را به بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل ابزار و اعلام کرده این ترور نقض آتشبس بوده است.
خلیل الحیه، رییس دفتر سیاسی حماس، یکشنبه ۲۳ آذر در یک سخنرانی ویدیویی، با اشاره به کشته شدن سعد، از دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، خواست اسرائیل را به پایبندی به مفاد آتشبس ملزم کند.
سعد فرمانده ارشد گردانهای قسام و دومین مقام ارشد حماس پس از عزالدین الحداد، فرمانده شاخه نظامی این گروه، بود که ۲۲ آذر در حمله پهپادی اسرائیل در نوار غزه کشته شد.
الحیه در سخنرانی خود گفت حماس همچنان به توافق آتشبس در غزه پایبند است. او افزود ماموریت «شورای صلح» در غزه حمایت از اجرای توافق و نظارت بر روند بازسازی خواهد بود.
الحیه همچنین بر مخالفت این گروه با هرگونه «قیمومیت یا سرپرستی تحمیلی» بر غزه تاکید کرد.
گروه حماس نیز ساعاتی پیش در بیانیهای، بر مخالفت این گروه با هرگونه «قیمومیت» بر غزه تاکید کرد و نسبت به تلاشها برای «آوارگی» اجباری ساکنان و «مهندسی» دوباره این منطقه هشدار داد.
در این بیانیه آمده است: «تنها مردم فلسطین هستند که تصمیم میگیرند چه کسی بر آنها حکومت کند. آنها قادرند امور خود را اداره کنند و از حق مشروع دفاع از خود، آزادسازی سرزمینشان و برپایی دولت مستقل با حاکمیت کامل و پایتختی قدس برخوردارند.»
این بیانیه در حالی منتشر میشود که استقرار نیروهای بینالمللی بخش مهمی از مرحله بعدی طرح صلح ترامپ برای غزه به شمار میرود.
خبرگزاری رویترز به نقل از مقامهای آمریکایی نوشت فرماندهی مرکزی ایالات متحده (سنتکام) قرار است ۲۵ آذر در دوحه نشستی با کشورهای متحد برگزار کند تا درباره برنامهریزی برای حضور نیروی بینالمللی در غزه مذاکره شود.
در حال حاضر، اسرائیل کنترل حدود ۵۳ درصد از نوار غزه را در اختیار دارد، در حالی که نزدیک به دو میلیون نفر در بخشهایی زندگی میکنند که همچنان تحت حاکمیت حماس است.
دعوت به فشار بر اسرائیل
حماس در بیانیه خود از میانجیها و ایالات متحده خواست برای اجرای مفاد توافق به اسرائیل فشار بیاورند، «نقض مستمر و نظاممند» آتشبس را محکوم کنند، گذرگاهها، بهویژه رفح، را در هر دو مسیر بازگشایی کنند و ورود کمکهای بشردوستانه را افزایش دهند.
این گروه از کشورهای عربی خواست بهطور فوری وارد عمل شوند و ضمن فشار بر اسرائیل، اجرای فوری برنامههای امدادرسانی، اسکان، بازسازی و تامین نیازهای زندگی بیش از دو میلیون فلسطینی را تضمین کنند.
حماس همچنین اسرائیل را به «نسلکشی و گرسنگی دادن» به فلسطینیان در نوار غزه و کرانه باختری متهم کرد و از دیوان بینالمللی دادگستری و دادگاه کیفری بینالمللی خواست به پیگیری قضایی رهبران اسرائیل ادامه دهند.
اسرائیل و حماس هنوز بر سر گامهای بعدی آتشبس به توافق نرسیدهاند و یکدیگر را بارها به نقض آتشبس متهم کردهاند.
اسرائیل خواستار خلع سلاح حماس و کنار گذاشته شدن این گروه از حکمرانی بر غزه در آینده است.
خالد مشعل، از رهبران ارشد حماس، ۱۶ آذر تاکید کرد این گروه تن به خلع سلاح نمیدهد، کنترل غزه را واگذار نمیکند و نظارت خارجی در این منطقه را نمیپذیرد.
رسانههای اسرائیلی گزارش دادند خودروی سعد شنبه ۲۲ آذر در غرب شهر غزه هدف قرار گرفت.
در این خودرو چند فرد مسلح دیگر نیز حضور داشتند که به گزارش شبکه العربیه، محافظان شخصی یا همراهان او بودند.
بر اساس بیانیه ارتش اسرائیل، طی هفتههای اخیر دو عملیات برای هدف قرار دادن او در دقایق پایانی لغو شده بود.
این نهاد سعد را مسئول بخش تولید تسلیحات در گردانهای قسام معرفی کرد.
یک مقام اسرائیلی نیز اعلام کرد عملیات اخیر علیه سعد در واکنش به انفجار یک بمب کنار جادهای علیه نیروهای اسرائیلی انجام گرفت.
اسرائیل در ابتدای جنگ غزه، نام سعد را در فهرست پنج چهره اصلی شاخه نظامی حماس منتشر کرده بود.
رائد سعد کیست؟
العربیه سعد را از فرماندهان قدیمی شاخه نظامی حماس معرفی کرد و نوشت او تا چند سال پیش، ریاست بخش عملیات این گروه را بر عهده داشت.
پس از عملیات موسوم به «نگهبان دیوارها» در سال ۲۰۲۱، یحیی سنوار، رهبر پیشین حماس، او را از سمت ریاست بخش عملیات برکنار کرد و سعد پس از آن به مسئولیتهای دیگری در چارچوب رهبری شاخه نظامی منتقل شد.
نام او حدود دو ماه پیش نیز مطرح شده بود؛ زمانی که دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، به حماس کمتر از یک هفته مهلت داد تا به طرح صلح پیشنهادی خود درباره غزه پاسخ دهد.
به گفته یک منبع اسرائیلی، سعد در آن مقطع یکی از چهرههای کلیدی شاخه نظامی حماس در غزه محسوب میشد؛ فرماندهای ارشد که انتظار میرفت بهدلیل نفوذ و جایگاهش، نقشی تعیینکننده در تصمیمگیریهای این گروه ایفا کند.
این منبع اسرائیلی افزود سعد بهویژه در توسعه دکترین رزمی نیروهای حماس نقشی محوری بر عهده داشت.
بر اساس گزارشها، سعد در شیوه بهکارگیری تسلیحات، ایجاد سامانههای موشکی، استفاده از موشکهای ضدزره و هدایت نبرد از طریق تونلها از مهارت بالایی برخوردار بود.
اسرائیل در جریان جنگ غزه موفق شد شمار زیادی از فرماندهان ارشد حماس را هدف قرار دهد.
روزنامه الشرق الاوسط پیشتر گزارش داده بود رهبران ارشد حماس پس از سوءقصد نافرجام در پایتخت قطر در شهریورماه، سطح حفاظت شخصی خود را به شکل قابل توجهی افزایش دادهاند.
خبرگزاری رویترز جمعه ۲۱ آذر در خبری به نقل از شش منبع آگاه نوشت نهادهای اطلاعاتی ایالات متحده در نیمه دوم سال ۲۰۲۴، بهصورت محدود و تاکتیکی، اشتراکگذاری برخی اطلاعات کلیدی با اسرائیل را متوقف کردند؛ تصمیمی کمسابقه که در میانه جنگ غزه و در پی تشدید نگرانیها درباره عملکرد نظامی اسرائیل اتخاذ شد.
بر اساس این گزارش، آمریکا برای چند روز ارسال تصاویر زنده یک پهپاد شناسایی خود بر فراز غزه را قطع کرد. این تصاویر پیشتر در اختیار دولت اسرائیل قرار میگرفت تا برای شناسایی نیروهای حماس و یافتن گروگانها مورد استفاده قرار گیرد.
همزمان، واشینگتن محدودیتهایی نیز بر نحوه استفاده اسرائیل از برخی یافتههای اطلاعاتی در عملیات علیه اهداف نظامی مهم در غزه اعمال کرده بود.
منابع رویترز گفتند این تصمیم در پی افزایش نگرانی در جامعه اطلاعاتی آمریکا نسبت به شمار بالای غیرنظامیان کشتهشده در عملیات نظامی اسرائیل اتخاذ شده بود. همچنین گزارشهایی درباره بدرفتاری سازمان امنیت داخلی اسرائیل، شینبت، با زندانیان فلسطینی، نگرانی مقامهای آمریکایی را تشدید کرده بود.
به گفته منابع، نهادهای اطلاعاتی آمریکا نگران بودند اسرائیل تضمینهای کافی برای پایبندی به قوانین جنگ در زمان استفاده از اطلاعات آمریکایی ارائه نکرده است. طبق قوانین ایالات متحده، ارائه چنین تضمینهایی پیششرط اشتراکگذاری اطلاعات با کشورهای خارجی است.
رویترز تاکید میکند که با وجود این اقدام، دولت بایدن بهطور کلی سیاست حمایت مستمر از اسرائیل، از جمله در زمینههای اطلاعاتی و نظامی، را حفظ کرده بود. منابع آگاه میگویند تصمیم برای توقف موقت انتقال اطلاعات، اقدامی محدود و با هدف اطمینان از استفاده قانونی از دادههای آمریکایی بوده است.
پس از آنکه اسرائیل تضمینهایی در این زمینه ارائه کرد، اشتراکگذاری اطلاعات از سر گرفته شد. رویترز مینویسد قطع اطلاعات میدانی از یک متحد نزدیک، بهویژه در زمان درگیری نظامی، اقدامی غیرمعمول است و نشاندهنده سطحی از تنش در روابط اطلاعاتی دو طرف است.
ارتش اسرائیل در پاسخ به پرسش رویترز اعلام کرد همکاریهای راهبردی اطلاعاتی میان اسرائیل و آمریکا در طول جنگ ادامه داشته، اما به موارد قطع موقت تبادل اطلاعات اشارهای نکرد. دفتر نخستوزیری اسرائیل و شینبت از اظهارنظر خودداری کردند و سازمان سیا و دفتر مدیر اطلاعات ملی آمریکا نیز پاسخی ندادند.
رویترز یادآوری میکند که پس از حمله هفتم اکتبر ۲۰۲۳ حماس به اسرائیل، بایدن دستور گسترش همکاری اطلاعاتی با اسرائیل را صادر کرده بود. آمریکا در آن مقطع تیمی از تحلیلگران را برای پرواز پهپادهای امکیو-۹ بر فراز غزه مستقر کرد.
با این حال، اواخر سال ۲۰۲۴ و با افزایش گزارشها درباره تلفات غیرنظامیان و رفتار با زندانیان، برخی مقامهای اطلاعاتی آمریکا به این جمعبندی رسیدند که استفاده اسرائیل از اطلاعات آمریکایی نیازمند نظارت و محدودیت بیشتر است؛ نگرانیهایی که در نهایت به تعلیق موقت بخشی از این همکاری انجامید.
نشریه اسرائیلی «جیفید»، پنجشنبه ۲۰ آذر گزارشی منتشر کرد که در آن تالی گوتلیب، نماینده پارلمان اسرائیل و عضو کمیته روابط خارجی و دفاع کنست، با استفاده از حق مصونیت پارلمانی، جزئیاتی حساس درباره وقایع پیش از حمله ۷ اکتبر را فاش کرده است.
به گزارش جیفید، گوتلیب ادعا کرده که رییس پیشین منطقه جنوبی آژانس امنیت اسرائیل موسوم به شینبت، در شب ششم اکتبر حوالی ساعت ۱۰، یکی از افسران خود را به گذرگاه اریز فرستاد تا با عزالدین حداد، از رهبران ارشد حماس، دیدار کند. این دیدار مورد ادعای گوتلیب تنها هشت ساعت پیش از آغاز حملات راکتی حماس به اسرائیل رخ داده است.
گوتلیب خطاب به دیگر نمایندگان پارلمان اسرائیل مشهور به کنست گفت: «ر. از شینبت، معروف به اسکار، افسر خود را شب ششم اکتبر برای دیدار با این تروریست بیرحم به اریز فرستاد و در نهایتِ بیخردی، حرفهای عجیب او درباره سیمکارتها و دیگر نشانههای غیرعادی را باور کرد.»
به نوشته جیفید، این ادعا در شرایطی مطرح میشود که دو مقام ارشد سابق شینبت تاکنون از حضور در دفتر بازرس کل برای شهادت درباره شکست اطلاعاتی ۷ اکتبر خودداری کردهاند.
این دو مقام سابق حتی پس از آنکه متانیاهو انگلمن، بازرس کل، برای نخستینبار از یک بند قانونی ویژه برای احضار رسمی آنان استفاده کرد، حاضر به شهادت نشدند. گوتلیب گفته است اکنون دلیل این امتناع را میفهمد.
جیفید گزارش میدهد که گوتلیب همچنین این پرسش را مطرح کرده که چگونه ممکن است در همان شبی که یگان نخبه «تکیلا» به دلیل نشانههای روشنِ حملهای قریبالوقوع به مرز غزه اعزام شده بود، هزاران جوان اسرائیلی در جشنواره موسیقی «نُوا» قربانی شوند، بیاینکه نیروی کمکی به محل اعزام یا نخستوزیر از وضعیت آگاه شود.
«تیم تکیلا» نام رمز یک یگان مخفی و نخبه در شینبت است که انجام عملیات ویژه، نفوذ میدانی و جمعآوری اطلاعات در مناطق حساس، بهویژه پیرامون نوار غزه، را بر عهده دارد.
این تیم معمولا در شرایطی به کار گرفته میشود که نشانههایی از تهدید یا حمله قریبالوقوع وجود داشته باشد. پس از حمله ۷ اکتبر، اعزام این یگان در شب قبل از حمله به یکی از محورهای اصلی بحث درباره شکست اطلاعاتی اسرائیل تبدیل شد.
پیش از این، پنج نفر از رهبران مخالف دولت نخستوزیر اسرائیل همراه با هزاران تظاهرکننده در تلآویو خواستار تشکیل یک کمیسیون تحقیق در مورد حمله گروه حماس در هفتم اکتبر ۲۰۲۳ شدند.
شنبه اول آذر در میدان حبیما در کنار تظاهرات هفتگی در میدان گروگانهای تلآویو برگزار شد؛ جایی که صدها نفر خواستار بازگشت اجساد سه اسیر کشته شده باقی مانده در غزه شدند. این اعتراض شامل سخنرانی دو نفر از گروگانهای آزاد شده و اعضای خانواده سایر گروگانها بود.
بر اساس گزارش تایمز اسرائیل، تظاهرات در میدان حبیما به دنبال اتحاد احزاب مخالف نتانیاهو با درخواست تشکیل یک کمیسیون دولتی به رهبری دادگستری اسرائیل بود، آن هم کمتر از یک هفته پس از آنکه دولت فعلی به آغاز تحقیقات رای داد.
نفتالی بنت، نخستوزیر پیشین، سرشناسترین رقیب نتانیاهو بود که در این مراسم شرکت داشت. همچنین یائیر لاپید، رهبر مخالفان، و بنی گانتز، گادی آیزنکوت و یائیر گولان، نمایندگان کنست، که همگی رهبری احزاب میانهرو یا چپگرای مخالف نتانیاهو را بر عهده دارند، در تظاهرات شرکت کرده بودند.
حمله مرگبار حماس به اسرائیل که این گروه مورد حمایت جمهوری اسلامی آن را «طوفان الاقصی» نامید، هفتم اکتبر ۲۰۲۳ رخ داد؛ تهاجمی که در جریان آن حدود ۱۲۰۰ شهروند اسرائیلی کشته و ۲۵۱ نفر به گروگان گرفته شدند.
اسرائیل در واکنش به این تهاجم، عملیات نظامی گستردهای را در نوار غزه آغاز کرد که بنا بر اعلام منابع حماس، بیش از ۶۹ هزار کشته و ۱۷۰ هزار زخمی بر جای گذاشت.
سازمان عفو بینالملل در گزارش تازهای اعلام کرد حماس و دیگر گروههای مسلح فلسطینی در حمله هفتم اکتبر ۲۰۲۳ و اقدامات پس از آن مرتکب «جنایت علیه بشریت»، از جمله «نابودی جمعی» شدهاند؛ اتهامی که برای نخستینبار از سوی این نهاد مطرح میشود.
عفو بینالملل در گزارش ۱۷۳ صفحهای خود که به تاریخ ۱۱ دسامبر منتشر شد، تاکید کرده است که کشتار گسترده غیرنظامیان در هفتم اکتبر «مصادیق روشن جنایت علیه بشریت» دارد و گروههای مسلح فلسطینی علاوه بر ارتکاب جنایات جنگی، در گروگانگیری، بدرفتاری با گروگانها و عدم بازگرداندن اجساد ربودهشده نیز قوانین بینالمللی را نقض کردهاند.
