دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، در واکنش به تصمیم بریتانیا مبنی بر شناسایی کشور فلسطین گفت که واشینگتن چنین سیاستی را دنبال نمیکند. کییر استارمر، نخستوزیر بریتانیا، اعلام کرده اگر اسرائیل شرایط مشخصی را نپذیرد، کشورش تا ماه سپتامبر فلسطین را بهرسمیت خواهد شناخت.
کییر استارمر سهشنبه ۹ مرداد اعلام کرد که بهدنبال وخامت بحران انسانی در غزه و عدم همکاری دولت اسرائیل با سازمان ملل، بریتانیا آماده است کشور فلسطین را بهرسمیت بشناسد، مگر آنکه اسرائیل با برقراری آتشبس، ورود کمکهای سازمان ملل و توقف الحاق مناطق کرانه باختری موافقت کند.
بهگزارش آکسیوس، دونالد ترامپ در پرواز با هواپیمای ریاستجمهوری آمریکا به خبرنگاران گفت: «شناسایی فلسطین، خدمت به حماس است. آمریکا در این اردوگاه نیست.»
تصمیم نخستوزیر بریتانیا در شرایطی اتخاذ شده که فشار افکار عمومی در این کشور برای اقدام قاطع در قبال جنگ غزه افزایش یافته است. رسانههای بینالمللی طی روزهای گذشته با انتشار گزارشهایی درباره گرسنگی گسترده و قحطی در نوار غزه، افکار عمومی اروپا و آمریکا را به واکنش واداشتهاند.
کاخ نخستوزیری بریتانیا اعلام کرده است که استارمر در روزهای اخیر جلسه اضطراری کابینه را درباره جنگ اسرائیل و حماس برگزار کرده و همچنین بهصورت تلفنی با ترامپ درباره این بحران گفتگو داشته است.
نخستوزیر بریتانیا در سخنان خود خطاب به جامعه جهانی تاکید کرد: «ما پیش از اجلاس آینده مجمع عمومی سازمان ملل، کشور فلسطین را بهرسمیت خواهیم شناخت، مگر آنکه دولت اسرائیل گامهای معناداری برای پایان دادن به وضعیت فاجعهبار در غزه بردارد.»
این موضع بریتانیا در حالی اتخاذ شده که فرانسه نیز هفته گذشته اعلام کرد آماده است در ماه سپتامبر کشور فلسطین را بهرسمیت بشناسد. در صورت تحقق این وعده، پاریس نخستین کشور عضو گروه هفت و بزرگترین کشور اروپایی خواهد بود که چنین گامی را برمیدارد. تاکنون بیش از ۱۴۰ کشور، از جمله چند کشور اروپایی، فلسطین را بهعنوان یک کشور مستقل بهرسمیت شناختهاند.
این عملیات همچنین باعث بازگشت بیش از ۷۰ درصد از ساکنان مناطق شمالی اسرائیل به خانههای خود شده است.
بر اساس گزارش ارتش، در جریان این عملیات حدود ۴ تا ۵ هزار نفر از نیروها و فرماندهان حزبالله کشته یا خنثی شدند و ۹ هزار نفر دیگر از صفوف رزمی این گروه کنار رفتند. ارتش اسرائیل اعلام کرد که کلیه زیرساختهای نیروی «رضوان» — یگان نخبه حزبالله برای نفوذ به شمال اسرائیل — در خطوط تماس از بین رفته و این نیرو در حال حاضر قادر به اجرای هیچ عملیات گستردهای نیست. توان موشکی حزبالله نیز بهشدت تضعیف شده و طبق برآوردها، ۷۰ تا ۸۰ درصد از پایگاههای پرتاب موشک کوتاهبرد این گروه منهدم شدهاند. این امر بار تهدید علیه سامانههای دفاع هوایی اسرائیل و ساکنان شمال کشور را بهطور قابل توجهی کاهش داده است.
در حوزه جنگ زیرزمینی، ارتش اسرائیل موفق به تخریب حدود ۱۵۰۰ تأسیسات زیرزمینی حزبالله، از جمله یک تونل مرزی شده است. این اقدام تاکتیکهای حزبالله را مختل کرده و در عین حال به ارتش اسرائیل تجربهای ارزشمند در جنگ تونلی در جبهه شمالی بخشیده است.
به دنبال این عملیات، بیش از ۱.۶ میلیون نفر در لبنان، از جمله ۶۵۰ هزار نفر از ساکنان جنوب این کشور، آواره شدهاند. این جابهجایی گسترده موجب افزایش آزادی عمل ارتش اسرائیل و فشار سیاسی مضاعف بر حزبالله و دولت لبنان برای توقف درگیریها شده است. از زمان برقراری آتشبس، حزبالله تلاش کرده توان خود را بازسازی کند اما با ضعف روحیه و عملکرد عملیاتی پایین مواجه شده و بحث خلع سلاح این گروه در داخل لبنان نیز شدت گرفته است. ارتش اسرائیل تاکید دارد که تحولات رهبری حزبالله و تلاشهایش برای بازسازی ساختارهای نظامی بهدقت باید زیر نظر گرفته شود.
ارتش اسرائیل برای مرحله پس از عملیات، سه هدف اصلی را تعیین کرده است: جلوگیری از حضور عملیاتی حزبالله در جنوب رودخانه لیطانی، نابودی ظرفیتهای تولید و استقرار تسلیحات، و خلع سلاح کامل این گروه. برای دستیابی به این اهداف، اسرائیل همزمان دو مسیر را دنبال میکند: نخست، تقویت دفاع پیشدستانه در منطقه حائل با احداث پنج پایگاه جدید و افزایش ۲.۵ برابری نیروها؛ دوم، اجرای عملیاتهای تهاجمی نظیر ترورهای هدفمند و حملات دقیق به تاسیسات حزبالله در لبنان.
از زمان آغاز آتشبس تاکنون، ارتش اسرائیل ۲۳۴ نفر از اعضای حزبالله را کشته، حدود ۹۰ سکوی پرتاب، ۲۰ مرکز فرماندهی، ۴۰ «تاسیسات تروریستی»، پنج مرکز تولید تسلیحات و سه اردوگاه آموزشی نیروهای رضوان را نابود کرده است. در مجموع، حدود ۵۰۰ حمله هوایی و صدها عملیات زمینی برای حفظ دستاوردهای عملیات انجام شدهاند.
در جبهه سوریه نیز، ارتش اسرائیل بیش از ۶۰۰ حمله هوایی انجام داده است که پایگاههای نظامی نزدیک دمشق، حمص و حلب، مسیرهای قاچاق تسلیحات در مرز سوریه و لبنان، و همچنین نیروی هوایی سوریه و سامانههای تسلیحاتی راهبردی را هدف قرار دادهاند. همزمان پروژه ساخت «مانع شرق جدید» برای مقابله با نفوذ تروریستی به اجرا درآمده و در بلندیهای جولان، حدود ۱۱۰۰ واحد دفاع محلی در شهرها تشکیل و تجهیز شدهاند.
در منطقه حائل داخل سوریه نیز، ارتش اسرائیل در سه محور فعالیت دارد: دفاع با احداث ۹ پایگاه جدید، اجرای عملیاتهای تهاجمی شامل حملات و بازداشتها برای جلوگیری از فعالیت دشمن، و ارائه کمکهای غیرنظامی نظیر احداث درمانگاه در حمادیه و اتاق اورژانس مرزی در حضر با همکاری سازمانهای بینالمللی.
در نهایت، ارزیابی ارتش اسرائیل این است که قطع محور تحت رهبری حکومت ایران که از تهران تا دمشق و بیروت امتداد دارد، یک دستاورد راهبردی کلیدی بوده و باعث محدود شدن انتقال تسلیحات به حزبالله و ارتقاء امنیت ملی اسرائیل شده است.
امانوئل مکرون، رییسجمهوری فرانسه، هفته گذشته اعلام کرد این کشور قصد دارد در مجمع عمومی سازمان ملل در سپتامبر، کشور فلسطین را به رسمیت بشناسد.
اما مرتس سهشنبه ۷ مرداد در یک کنفرانس خبری در کنار عبدالله دوم، پادشاه اردن در برلین گفت که بهرسمیت شناختن کشور فلسطین باید بهعنوان یکی از آخرین گامها در چارچوب راهحل دوکشوری مورد مذاکره در نظر گرفته شود.
او تاکید کرد که آلمان بهشدت به این هدف پایبند است و با شرکای بینالمللی برای احیای روند صلح همکاری میکند.
مرتس از اعزام هواپیماهای آلمانی برای کمک به غزه خبر داد
همچنین مرتس اعلام کرد دو فروند هواپیمای آلمان ممکن است از چهارشنبه ماموریتهای پرتاب هوایی کمکهای بشردوستانه از اردن به غزه را آغاز کنند. او این کمک را «نشانهای کوچک اما مهم» توصیف کرد.
او گفت: «این اقدام شاید تنها سهم کوچکی در کمکهای بشردوستانه باشد، اما پیامی مهم در بر دارد: ما اینجا هستیم، ما در منطقه حضور داریم.»
به گفته مرتس، دو فروند هواپیمای A400M در حال حاضر در مسیر اردن هستند، جایی که سوختگیری خواهند کرد و سپس در هماهنگی با فرانسه و آلمان، ماموریت کمکرسانی خود را حداکثر تا پایان هفته جاری انجام خواهند داد.
او همچنین از گامهای اولیه اسرائیل برای اجازه ورود کمکها استقبال کرد، ولی گفت که اقدامات بیشتری باید در این زمینه انجام شود.
سفر وزرای خارجه فرانسه، بریتانیا و آلمان به اسرائیل
صدراعظم آلمان همچنین اعلام کرد که این کشور به همراه فرانسه و بریتانیا در حال بررسی اعزام مشترک وزرای خارجه خود به اسرائیل در هفته آینده هستند.
اعلام این خبر در شرایطی است که فشارهای بینالمللی بر سر بحران شدید انسانی در غزه افزایش یافته است.
مرتس در یک نشست خبری مشترک خود با عبدالله دوم گفت: «احتمالا از وزرای خارجه فرانسه، بریتانیا و آلمان خواهیم خواست که روز پنجشنبه آینده به طور مشترک به اسرائیل سفر کنند تا موضع این سه دولت را ارائه دهند.»
پیشتر در پی تماس تلفنی هفته گذشته میان رهبران آلمان، فرانسه و بریتانیا، این سه کشور در حال تدوین طرحی برای صلح میان اسرائیل و فلسطینیان هستند.
سه گام کلیدی برای صلح چیست؟
صدراعظم آلمان در اظهارات سهشنبه خود سه گام کلیدی برای پیشبرد صلح در منطقه را برشمرد.
بر اساس این اظهارات «آتشبس فوری در غزه، آزادی گروگانها (از جمله شهروندان آلمانی) و خلع سلاح حماس بهعنوان پایان دادن به اقدامات تروریستی این گروه»، «بهبود فوری و قاطعانه وضعیت انسانی در غزه توسط اسرائیل و فراهم کردن کمکهای ضروری و شرافتمندانه برای غیرنظامیان» و «ایجاد چشماندازی سیاسی پایدار برای غزه بهمنظور تبدیل آتشبس موقت به آتشبس دائمی و در نهایت دستیابی به صلح پایدار» این سه گام را تشکیل میدهند.
او همچنین تاکید کرد که نباید بیشتر از این اخراج فلسطینیان و هیچگونه اقدام به الحاق کرانه باختری از سوی اسرائیل صورت گیرد.
مرتس افزود که در این زمینه با نخستوزیر اسرائیل در تماس نزدیک است و آلمان نیز با ایالات متحده، کشورهای منطقه، رییسجمهوری فرانسه، نخستوزیر بریتانیا و دیگر کشورهای اروپایی در هماهنگی کامل قرار دارد.
صدراعظم آلمان گفت که با وجود تفاوتهایی در سیاست کشورهای اروپایی درباره زمان مناسب برای به رسمیت شناختن کشور فلسطین، درباره مسائل فوری و کلیدی اتفاق نظر وجود دارد و اگر لازم باشد، آلمان آماده است با قاطعیت بیشتری برای حل بحرانها اقدام کند.
کمیسیون لنست در تحقیق گستردهای که در روز جهانی هپاتیت منتشر شد، هشدار داد تعداد مبتلایان به سرطان کبد تا سال ۲۰۵۰ از ۸۷۰ هزار نفر به یک میلیون و ۵۲۰ هزار نفر خواهد رسید.
این در حالی است که مرگ و میر ناشی از این بیماری از ۷۶۰ هزار نفر در سال ۲۰۲۲ به یک میلیون و ۳۷۰ هزار نفر در سال ۲۰۵۰ افزایش خواهد یافت.
کمیسیون لنست گروهی از کارشناسان و پژوهشگران بینالمللی است که به ابتکار نشریه پزشکی معتبر لنست برای بررسی مسائل مهم سلامت جهانی و ارائه راهکارهای سیاستی تشکیل شده است.
جیان ژو، پژوهشگر دانشگاه فودان چین و سرپرست این مطالعه، سرطان کبد را یکی از دشوارترین انواع سرطان برای درمان توصیف کرد و گفت نرخ بقای پنجساله بیماران مبتلا تنها بین پنج تا ۳۰ درصد است.
سرطان کبد در حال حاضر ششمین سرطان شایع جهان و سومین عامل مرگ ناشی از سرطان محسوب میشود.
بیش از ۴۰ درصد موارد جهانی این بیماری در چین رخ میدهد که علت آن، نرخ بالای عفونت هپاتیت بی در این کشور است.
کبد چرب؛ تهدید نوظهور
بیماری کبد چرب مرتبط با اختلال متابولیک که پیش از این با نام کبد چرب غیر الکلی شناخته میشد، سریعترین عامل رشد سرطان کبد در جهان است.
این بیماری که با تجمع چربی در کبد همراه است، دستکم یکسوم جمعیت جهان را درگیر کرده است.
محققان پیشبینی کردند سهم این بیماری در ایجاد سرطان کبد از هشت درصد در سال ۲۰۲۲ به ۱۱ درصد در سال ۲۰۵۰ افزایش خواهد یافت.
تنها ۲۰ تا ۳۰ درصد مبتلایان به کبد چرب به شکل شدیدتر آن دچار میشوند که میتواند منجر به سرطان شود.
هاشم السراج، محقق دانشگاه بیلور آمریکا و یکی از نویسندگان این تحقیق، گفت: «زمانی تصور میشد سرطان کبد بیشتر در بیماران مبتلا به هپاتیت ویروسی یا بیماری کبد مرتبط با الکل رخ دهد، اما امروزه افزایش چاقی عامل خطر فزایندهای برای این سرطان است.»
نقش کلیدی الکل و هپاتیت
الکل دومین عامل ابتلا به سرطان کبد است که سهم آن از ۱۹ درصد در سال ۲۰۲۲ به ۲۱ درصد در سال ۲۰۵۰ خواهد رسید.
در مقابل، هپاتیت بی و سی که در حال حاضر اصلیترین عوامل این سرطان هستند، سهم نسبتا کمتری خواهند داشت.
محققان پیشبینی کردند سهم هپاتیت بی از ۳۹ درصد به ۳۷ درصد و هپاتیت سی از ۲۹ درصد به ۲۶ درصد کاهش یابد.
با این حال، این دو ویروس همچنان علل اصلی سرطان کبد در سال ۲۰۵۰ باقی خواهند ماند.
واکسیناسیون در بدو تولد بهترین راه پیشگیری از هپاتیت بی است، اما پوشش واکسن در کشورهای فقیر، بهویژه آفریقای جنوب صحرا، پایین است.
انتظار میرود بدون افزایش نرخ واکسیناسیون، هپاتیت بی بین سالهای ۲۰۱۵ تا ۲۰۳۰، حدود ۱۷ میلیون نفر را به کام مرگ بکشاند.
راهکارهای پیشگیری
کمیسیون لنست چندین توصیه کلیدی ارائه کرد که اجرای آنها میتواند بروز سرطان کبد را سالانه دو تا پنج درصد کاهش دهد.
این اقدامات شامل تقویت واکسیناسیون، غربالگری عمومی، افزایش قیمت مشروبات الکلی، اعمال مالیات بر شکر و نصب برچسبهای هشداردهنده است.
به گفته مت هور، استاد هپاتولوژی در دانشگاه کمبریج، ژاپن با اجرای سیاستهای پیشگیرانه و بهبود تشخیص زودهنگام، موفق به کاهش نرخ مرگ و میر شده است.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، در واکنش به موضع استارمر گفت: «این اقدام، پاداشی برای تروریسم هیولایی حماس و مجازاتی برای قربانیان است.» او هشدار داد: «دلجویی از تروریستهای جهادگرا همیشه شکست میخورد. این بار هم شکست خواهد خورد.»
تاممی بروس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، نیز در گفتوگو با تلگراف گفت: «اعلام این تصمیم، سیلی به صورت قربانیان ۷ اکتبر و پاداشی برای حماس است. این اقدام تنها به ادامه خشونت مشروعیت میبخشد.»
دیوید لمی، وزیر خارجه بریتانیا، نیز در نشست سازمان ملل تاکید کرد: «در کنار حمایت ما از اسرائیل، باید حقوق مدنی و مذهبی مردم فلسطین نیز حفظ میشد. اما این وعده عملی نشده و یک بیعدالتی تاریخی همچنان ادامه دارد.»
دنی دانون، نماینده اسرائیل در سازمان ملل، نیز در واکنش به این تحولات گفت: «هیچ شناسایی نمادین یا قطعنامهای نمیتواند واقعیت موجود را تغییر دهد. اسرائیل در برابر تروریسم کوتاه نخواهد آمد.»
بر پایه این طرح، در صورت عدم موافقت اسرائیل با آتشبس و ورود کمکهای سازمان ملل به غزه، بریتانیا و فرانسه ماه آینده کشور فلسطین را بهرسمیت خواهند شناخت.
بریتانیا فلسطین را به رسمیت میشناسد، مگر آنکه اسرائیل تغییر مسیر دهد
منابع رسمی گزارش دادند که کییر استارمر، نخستوزیر بریتانیا، در نشست کابینه اعلام کرده اگر اسرائیل اقدامی معنادار برای پایاندادن به وضعیت «فاجعهبار» در غزه انجام ندهد، دولت او تا پیش از نشست مجمع عمومی سازمان ملل در سپتامبر، کشور فلسطین را بهرسمیت خواهد شناخت.
بر اساس بیانیه رسمی دولت بریتانیا، استارمر در نشست کابینه روز سهشنبه ۷ مرداد تصریح کرد که این تصمیم به عملکرد دولت اسرائیل در هفتههای آتی بستگی دارد. او گفت بریتانیا در صورتی این گام را برمیدارد که اسرائیل به آتشبس برسد، بهصراحت اعلام کند قصدی برای الحاق کرانه باختری ندارد و به یک روند صلح بلندمدت برای تحقق راهحل دوکشوری پایبند شود.
او تأکید کرد بریتانیا همچنان میان دولت اسرائیل و گروه حماس تمایز قائل است. نخستوزیر بریتانیا در این باره گفت: «هیچگونه برابری میان اسرائیل و حماس وجود ندارد. حماس باید همه گروگانها را آزاد کند، آتشبس را بپذیرد، از ایفای نقش در دولت آینده غزه صرفنظر کند و بهطور کامل خلع سلاح شود.»
در واکنش به اعلام آمادگی بریتانیا برای بهرسمیت شناختن کشور فلسطین، وزارت خارجه اسرائیل این اقدام را «پاداشی به حماس» توصیف کرد و آن را مورد انتقاد شدید قرار داد. همزمان، دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، اعلام کرد که تاکنون در مورد این طرح با نخستوزیر بریتانیا، کییر استارمر، هیچگونه گفتوگویی نداشته است.
این نخستین بار است که بریتانیا چارچوب زمانی مشخصی برای بهرسمیت شناختن کشور فلسطین اعلام میکند. همزمان با این تحول، وزارت خارجه فرانسه، اعلام کرد بریتانیا امروز به «موج ایجاد شده از سوی فرانسه» در مسیر بهرسمیت شناختن کشور فلسطین پیوسته است. مقام وزارت خارجه فرانسه در حاشیه نشست سازمان ملل، این تصمیم را «تاریخی» توصیف کرد و افزود: «ما با تلاشهای مشترک خود، در حال پایان دادن به چرخه بیپایان خشونت هستیم و بار دیگر چشمانداز صلح را در منطقه زنده میکنیم.»
با این حال، آلمان موضعی محتاطانهتر در پیش گرفته است. فردریش مرتس، صدراعظم آلمان، سهشنبه ۷ مرداد در کنفرانسی خبری در برلین با حضور عبدالله دوم، پادشاه اردن، اعلام کرد که بهرسمیت شناختن کشور فلسطین باید یکی از مراحل نهایی مسیر مذاکرات دوکشوری باشد. او گفت برلین همچنان برای احیای روند صلح با شرکای بینالمللی خود در تماس است، از جمله با ایالات متحده، فرانسه، بریتانیا و سایر کشورهای اروپایی.
در مقابل، گیدون سعار، وزیر خارجه اسرائیل، با انتقاد شدید از مواضع کشورهای اروپایی، تاکید کرد که کشورش اجازه ایجاد دولت حماس در نزدیکی مرزهای خود را نخواهد داد. او گفت: «ما اجازه تاسیس یک دولت تروریستی جهادی تنها چند کیلومتر دورتر از مراکز جمعیتیمان را نخواهیم داد.»
این تحولات در حالی رخ داده که کنفرانسی سهروزه با ابتکار فرانسه و عربستان سعودی برای حمایت از راهحل دوکشوری در سازمان ملل آغاز شده است. آمریکا و اسرائیل از شرکت در این نشست خودداری کردهاند.
