دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، اعلام کرد که ایالات متحده از سازمان جهانی بهداشت خارج خواهد شد. او گفت این نهاد بینالمللی بحران همهگیری کرونا و سایر بحرانهای بهداشت را بهدرستی مدیریت نکرده است.
ترامپ گفت سهمی که آمریکا برای اداره این سازمان پرداخت کرده در مقایسه با سهم پرداختی سایر کشورها، ناعادلانه بوده است.
ترامپ در عین حال تائید کرد ممکن است این خروج اتفاق نیفتد: «آنها به شدت میخواهند ما برگردیم، بنابراین باید ببینیم چه میشود.»
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، اعلام کرد به آتشبس میان اسرائیل و حماس که از روز یکشنبه در غزه برقرار شده، اطمینان ندارد.
ترامپ این اظهارات را هنگام امضای چند فرمان اجرایی در دفتر بیضی کاخ سفید، در نخستین روز از دور دوم ریاستجمهوری خود مطرح کرد.
بنابر این همچنان که پیشتر گزارش شده بود، با نخستین فرمانهای اجرایی ترامپ، نخستین گامها برای اجرای یک برنامه گسترده به منظور توسعه قلمرو ایالات متحده، مهار مهاجرت، تقویت تولید سوختهای فسیلی و لغو مقررات زیستمحیطی در دولت او برداشته شد.
ترامپ گفت هنوز همه فرمانهای اجرایی آمادهشده برای روز اول امضا نشده و او هنگامی که به کاخ سفید برسد، فرمانهای بیشتری از این دست را امضا خواهد کرد. اما برخی از فرمانهای اجرایی امضا شده، اینها هستند:
فرمان لغو ۷۸ فرمان اجرایی، اقدام و دستورات دوران جو بایدن.
فرمان متوقف شدن هرگونه آییننامه، قانون یا پروتکل جدید در دستگاههای دولتی تا هنگام استقرار کامل دولت جدید.
فرمان بازگشت به محل کار برای همه کارمندان دولت فدرال که به معنی لغو دورکاری این کارمندان است.
فرمان به همه وزارتخانهها و ادارات دولتی مبنی بر توجه به هزینههای زندگی و فرمان توقف موقت استخدامهای دولتی.
فرمان خروج آمریکا از معاهده اقلیمی پاریس.
فرمان به همه بخش های دولتی برای احیای آزادی بیان و مقابله هرگونه سانسور دولتی که باعث محدودیت آزادی بیان شود
فرمان پایان دادن به «استفاده تسلیحاتی» از اختیارات دولتی علیه «رقبا و مخالفان سیاسی» در دولت پیشین.
محدودکردن برنامههای مهاجرتی
کمی بعد از مراسم تحلیف، نیروهای مرزبانی ایالات متحده برنامهای را که به صدها هزار مهاجر امکان میداد با رزرو وقت از طریق تلفن هوشمند بهصورت قانونی وارد آمریکا شوند، متوقف کردند و وقتهای از پیش تعیینشده آنان لغو شد.
ترامپ هم با رسیدن به کاخ سفید، با امضای فرمانی، در مرزهای جنوبی این کشور وضعیت فوقالعاده اعلام کرد تا دولت با استناد به آن بتواند اقدامات فوری برای جلوگیری از ورود مهاجران انجام دهد.
ترامپ در سخنرانی تحلیف خود هم گفته بود در مرز جنوبی با مکزیک حالت اضطراری ملی اعلام خواهد کرد و نیروهای نظامی را به آنجا اعزام میکند. او گفت سیاستی را از سر میگیرد که پناهجویان را مجبور میکند تا زمان برگزاری دادگاهشان در مکزیک بمانند و همه اینها مقدمهای است برای آنچه او بهعنوان عملیاتی بیسابقه جهت اخراج میلیونها مهاجر توصیف کرد.
فرمان سلب حق تابعیت از کودکان متولد مهاجران غیرقانونی
او همچنین فرمانی مبتنی بر حذف حق خودکار شهروندی آمریکا برای نوزادان متولد خاک این کشور امضا کرده تا به موجب آن فقط نوزادانی شهروند آمریکا محسوب شوند که به هنگام تولد دست کم یکی از والدین آنها آمریکایی یا به طور قانونی مقیم این کشور باشد. فرمانی که به نظر میرسد مخالف قانون اساسی است و در دادگاه های این کشور لغو خواهد شد.
حق شهروندی بر اساس تولد، از طریق متمم چهاردهم قانون اساسی این کشور تضمین شده است: «تمامی اشخاصی که در ایالات متحده متولد یا تابعیت این کشور را دریافت کردهاند و تحت صلاحیت قضایی آن قرار دارند، شهروند ایالات متحده و ایالتی محسوب میشوند که در آن سکونت دارند.»
این اصل به «حق تابعیت با تولد» معروف است. بر اساس آن، بهصورت کلی هر فردی که در خاک ایالات متحده متولد شود، (بهجز موارد استثنا مانند فرزندان دیپلماتهای خارجی) شهروند آمریکا به شمار میآید.
فرمان عفو ۱۵۰۰ نفر از شورشیان ششم ژانویه ۲۰۲۱
ترامپ با صدور یک فرمان عفو، نزدیک به ۱۵۰۰ نفر از هوادارنش را که به خاطر حضور در یورش ششم ژانویه به کنگره،دستگیر و محکوم شده بودند، عفو کرد.
در آن تاریخ، زمانی که اعضا کنگره آمریکا در حضور مایک پنس، معاون وقت ریاستجمهوری، در کنگره حاضر شده بودند تا نتایج نهایی انتخابات نوامبر ۲۰۲۰ را تایید کنند.
دونالد ترامپ، که شکست خود در برابر جو بایدن در آن انتخابات را نپذیرفته بود در نزدیکی کاخسفید تجمعی برگزار کرد و در پایان آن تجمع از هواداران خود خواست همراه او به سمت کنگره بروند تا اعتراض خود را به گوش اعضا کنگره برسانند.
این تظاهرات خیلی زود به حمله خشن و خونین حامیان ترامپ به ساختمان کنگره آمریکا تبدیل شد و در نتیجه آن یک پلیس و ۴ شورشی کشته شدند.
از هوش مصنوعی تا خودروهای برقی
فرمانهای اجرایی اولیه ترامپ، برخی سیاستهای دولت بایدن در زمینه هوش مصنوعی و خودروهای برقی را لغو کرد و همچنین دستور توقف جذب نیروی جدید در دولت فدرال را صادر نمود و کارمندان دولت را ملزم کرد به جای دورکاری، به محل کارشان برگردند.
فرمان توقف ۹۰ روزه کمکهای خارجی آمریکا
ترامپ طی فرمانی ۹۰ روز توقف در کمکهای توسعه خارجی اعمال کرد تا کارآمدی این کمکها و سازگاریشان با سیاست خارجی ایالات متحده مورد ارزیابی قرار گیرد.
در فرمان اجرایی امضاشده از سوی ترامپ آمده است: «تمامی روسا و مدیران وزارتخانهها و سازمانهایی که مسئولیت برنامههای کمک توسعه خارجی ایالات متحده را بر عهده دارند، بایستی بلافاصله از ایجاد تعهدات مالی یا پرداختهای جدید در حوزه کمکهای توسعه خارجی خودداری کنند.»
لغو تحریم شهرکنشینان اسرائیلی و بازگشت کوبا به فهرست حامی تروریسم
ترامپ، با صدو فرمانی تحریمهای اعمالشده از سوی دولت بایدن علیه شهرکنشین اسرائیلی و گروههایی را که ظاهرا به اتهام ارتکاب خشونت در کرانه باختری وضع شده بود، لغو کرد.
رییسجمهور جدید آمریکا، روز دوشنبه همچنین تصمیم لحظه آخری دولت بایدن برای حذف کوبا از فهرست کشورهای حامی تروریسم ایالات متحده را لغو کرد.
میگل دیاز-کانل، رییسجمهوری کوبا، به اقدام دونالد ترامپ، رییسجمهور تازه سوگندخورده آمریکا، در بازگرداندن کوبا به فهرست کشورهای حامی تروریسم ایالات متحده واکنش نشان داد و این تصمیم را «نمونهای از تکبر و بیاعتنایی به حقیقت» توصیف کرد.
او در پستی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت ترامپ در دوره نخست ریاستجمهوری خود، تدابیر محاصره اقتصادی علیه کوبا اعمال کرده بود، تدابیری که باعث کمبود کالا در این جزیره شد و کوباییها را به مهاجرت به ایالات متحده سوق داد.
تعویق ممنوعیت فعالیت تیکتاک در آمریکا
ترامپ با امضای فرمانی ممنوعیت برنامه تیکتاک را، که قرار بود در ۱۹ ژانویه (۳۰ دی) اجرا شود، به تعویق انداخت.
وقتی از ترامپ پرسیده شد این دستور با تیکتاک چه میکند، گفت: «فقط به من این حق را داد که آن را بفروشم یا تعطیلش کنم… و ما در این مورد تصمیم خواهیم گرفت.»
وضعیت اضطراری ملی در حوزه انرژی
ترامپ با امضای فرمانی اجرایی به وزارت انرژی اجازه داد بازبینی درخواستها برای تایید مجوز صادرات گاز طبیعی مایع را هر چه زودتر از سر بگیرد. او در فرمان اجرایی جداگانهای هم وضعیت اضطراری ملی در حوزه انرژی اعلام کرد.
فرمان شروع فرآیند خروج از سازمان بهداشت جهانی
یکی از فرمانهای ترامپ که در کاخ سفید امضا کرد، دستور شروع فرآیند خروج آمریکا از سازمان بهداشت، جهانی بود.
ترامپ گفت سهمی که آمریکا برای اداره این سازمان پرداخت کرده در مقایسه با سهم پرداختی سایر کشورها، ناعادلانه بوده است.
ترامپ در عین حال تائید کرد ممکن است این خروج اتفاق نیفتد: «آنها به شدت میخواهند ما برگردیم، بنابراین باید ببینیم چه میشود.»
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا که در حال امضای فرمانها اجرایی است، با عفو ۱۵۰۰ نفر که در ارتباط با حمله حامیانش به کنگره پس شکست مقابل جو بایدن بازداشت شده بودند، ابراز امیدواری کرد «امشب آزاد شوند».
پیشتر، یک مقام اداره زندانهای ایالات متحده اعلام کرد که «احتمالا» برخی از متهمان حوادث ششم ژانویه سال ۲۰۲۰، روز دوشنبه آزاد خواهند شد، اما هنوز مدارک رسمی دریافت نشده است.
سالا در این مصاحبه افزود در زمان بازجویی، سر او پوشیده بود و او را رو به دیوار مینشاندند.
این خبرنگار ادامه داد: «در یکی از بازجوییها، بیهوش شدم و آنها قرصی به من دادند تا آرام شوم... در برخی مواقع سعی میکنند با دادن پاداشی مانند خرما یا سیگار شما را آرام کنند و در مواقع دیگر، با دادن خبرهای بد سعی دارند شما را بِشکنند.»
به گفته این زندانی پیشین جمهوری اسلامی، بازجوها با استفاده از «تکنیکهای روانشناختی» به دنبال «خرد کردن» او بودند.
سالا ۱۹ دی و پس از گذراندن ۲۰ روز در زندان جمهوری اسلامی آزاد شد و چهار روز پس از آن، کارلو نوردیو، وزیر دادگستری ایتالیا، دستور آزادی فوری محمد عابدینی نجفآبادی، ایرانی بازداشتی در ایتالیا را صادر کرد.
عابدینی ۳۸ ساله به اتهام همکاری نظامی با سپاه، ۲۶ آذر به درخواست ایالات متحده در فرودگاه میلان بازداشت شد و قرار بود پس از طی مراحل قانونی به این کشور، مسترد شود.
ایراناینترنشنال ۱۵ مهر به طور اختصاصی گزارش داد جمهوری اسلامی آزادی سالا را به آزادی عابدینی منوط کرده است.
عابدینی به دست داشتن در انتقال یک فنآوری پهپادی به جمهوری اسلامی متهم است که در جریان حمله مرگبار نیروهای نیابتی حکومت ایران به نظامیان آمریکایی مستقر در مرز اردن و سوریه در بهمن ۱۴۰۲ مورد استفاده گرفت.
از دست رفتن حس زمان در سلول انفرادی
سالا در ادامه مصاحبه خود با تلویزیون ایتالیا گفت در دوران حضورش در زندان اوین، در یک سلول انفرادی کوچک فاقد تشک نگهداری میشد و همیشه لامپی با نور سفید در آن روشن بود.
سالا افزود: «در این شرایط خوابیدن بسیار سخت است و بدن شما حس درک زمان را از دست میدهد.»
این خبرنگار همچنین گفت در نخستین شب حبسش در زندان اوین، از مسئولان تقاضای داشتن یک قرآن به زبان انگلیسی کرده اما آنها حاضر به پذیرش این درخواست نشدند: «با توجه به این شرایط، برای پر کردن زمان، شروع به شمردن انگشتانم، خواندن ترکبیات موجود روی بسته نان و تکرار جدول ضرب کردم.»
او خاطرنشان کرد: «انزوا فقط به معنای تنها بودن در یک سلول نیست، بلکه به این معناست که هیچ چیزی برای پرت کردن حواس خود ندارید. شما همیشه تنها هستید، حتی زمانی که تنها نیستید، زیرا حتی زمانی که تحت بازجویی قرار میگیرید، صورتتان پوشانده میشود و شما رو به دیوار قرار دارید. صورتهای نگهبانان هم پوشیده است.»
جمهوری اسلامی در سالهای اخیر دهها شهروند خارجی یا دوتابعیتی را عمدتا به اتهام جاسوسی یا ارتکاب جرایم امنیتی دستگیر کرده است.
فعالان حقوق بشر بازداشت شهروندان کشورهای غربی از سوی جمهوری اسلامی را «گروگانگیری حکومتی» میدانند و میگویند تهران از این حربه برای تحت فشار گذاشتن غرب و گرفتن امتیاز از آن استفاده میکند.
شنیدن صدای دلخراش زندانیان سلولهای دیگر
سالا در ادامه مصاحبه گفت گاهی از سلولش در زندان اوین صدای زندانیان در سلولهای دیگر را میشنید که تلاش میکردند به خود آسیب برسانند: «دختری بود که در آن سلول کوچک دورخیز میکرد و سپس سرش را با تمام قدرت به در امنیتی میکوبید... صداهایی که از راهرو میآمد، اغلب دلخراش بود؛ گاهی گریه، گاهی استفراغ، و گاهی تلاش برای آسیب رساندن به خود.»
این خبرنگار ایتالیایی در دوران بازداشتش در ایران نگران بود که بازگشت دونالد ترامپ به قدرت در کاخ سفید، منجر به پیچیدهتر شدن پرونده او شود.
سالا گفت: «میدانستم که شمارش معکوس برای مراسم تحلیف ترامپ آغاز شده و این موضوع من را بهشدت میترساند... اگر ترامپ بهطور علنی اعلام میکرد که قصد دارد علیه برخی ایرانیها دست به اقدام متقابل بزند، وضعیت من بهشدت پیچیده میشد.»
پیش از این در ۱۷ دی، روزنامه الجورناله، رسانه نزدیک به دولت ایتالیا، خبر داد جورجیا ملونی، نخستوزیر این کشور، در دیدار اخیر خود با ترامپ، موافقت او را برای «تعلیق» روند استرداد عابدینی به آمریکا به دست آورده بود.
نخستوزیر ایتالیا ۱۵ دی با ترامپ در اقامتگاه شخصی او در مارالاگو فلوریدا دیدار کرد.
این نخستینبار نیست که جمهوری اسلامی از طریق سیاست گروگانگیری، یکی از کشورهای غربی را به مبادله زندانیان وادار میکند.
در جریان مبادله زندانیان میان تهران و استکهلم، یوهان فلودروس و سعید عزیزی، دو شهروند سوئدی زندانی در ایران، در ازای آزادی حمید نوری اجازه یافتند ۲۶ خرداد خاک ایران را ترک کنند و به سوئد بازگردند.
نوری، دادیار سابق زندان گوهردشت، به اتهام دست داشتن در اعدام زندانیان سیاسی دهه ۶۰، در آبان ۱۳۹۸ در سوئد بازداشت و پس از محاکمه، به حبس ابد محکوم شد. دیوان عالی سوئد ۱۶ اسفند ۱۴۰۲ فرجامخواهی نوری را رد کرده بود.
فلودروس چهارم آبان در گفتوگو با پایگاه خبری پولیتیکو به شرح دوران حبس خود در زندان اوین پرداخت و تاکید کرد که قربانی سیاست گروگانگیری جمهوری اسلامی بوده است.
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا در سخنرانی خود در ورزشگاه کپیتال وان پس از مراسم تحلیفش به خانواده گروگانهای حماس که در سالن حضور داشتند گفت: «اگر من رییسجمهور بودم حمله حماس اتفاق نمیافتاد چرا که جمهوری اسلامی ورشکست میشد و پولی نداشت به حماس بدهد و شما اینجا نمیبودید.»
او با اشاره به اینکه ۸۰ فرمان اجرایی دولت پیشین را لغو خواهد کرد، متعهد شد فرمان بوروکراسی از کنترل خارج شده فدرال را در دست بگیرد.
او همچنین گفت: «فرمانی اجرایی امضا خواهیم کرد که همه اعضای کابینه نیروهای خود را برای کنترل و کاهش تورم به کار بگیرند.»
ترامپ بار دیگر تاکید کرد از توافق اقلیمی پاریس خارج شود و گفت: «نمیگذاریم چین قسر در برود. چین از انرژی کثیف زیادی استفاده میکند که وقتی در جو پخش میشود، آنجا باقی نمیماند و این آلودگی چین به سمت آمریکا هم میآید.»
رییسجمهور آمریکا با اشاره به دولت بایدن هم وعده داد: «روی سرکوب سیاسی و سوءاستفاده در دولت قبلی تحقیق خواهیم کرد.»
او آغاز ریاستجمهوری خود را جشن آغاز عصر طلایی آمریکا خواند و با اشاره به آزادی سه گروگان زن در بند حماس گفت اگر او رییسجمهور بود حمله حماس و گروگانگیری اتفاق نمیافتاد.
