محمد رشیدی، عضو هیات رییسه مجلس شورای اسلامی، گفت که وزیران خارجه جمهوری اسلامی، روسیه، ترکیه و پنج کشور عربی در نشست قطر «مصوبات خوبی» برای سوریه داشتند اما: «سرعت تحولات به قدری بالا بود که جمعبندی جلسه موثر نبود و دولت سوریه سقوط کرد.»
عراقچی شنبه ۱۷ آذر در «نشست آستانه» در دوحه حضور یافت و با امیر قطر و مقامات دیگر کشورهای عربی دیدار کرد. نشستهای موسوم به آستانه برای صلح در سوریه حدود هشت سال سابقه دارد و به پیشنهاد رییسجمهوری روسیه و حمایت ترکیه و جمهوری اسلامی آغاز شد.
دوشنبه ۱۹ آذر، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی پس از جلسه غیرعلنی مجلس درباره احتمال حضور مخالفان حاکم بر دمشق در «روند آستانه»، گفت که دولت سوریه هیچگاه در این نشست حاضر نشده و روند آستانه بین ایران، ترکیه و روسیه بوده و ادامه کار آن نیز بستگی به تحولات آینده دارد.
در جلسه غیرعلنی مجلس، سه نفر از نمایندگان نیز نظرات خود را مطرح کردند.
احمد نادری، عضو هیات رییسه مجلس، با اشاره به این جلسه غیرعلنی گفت: «رویکرد ایران در آینده با سوریه بستگی به رفتار آنهایی دارد که در این کشور قدرت را در دست گرفتهاند و ما در آینده رفتار خودمان را بر اساس رفتارهای آنها تنظیم میکنیم.»
در روزهای گذشته تعدادی از نمایندگان مجلس از مشخص نبودن سیاست جمهوری اسلامی درباره پیشروی سریع مخالفان رژیم اسد انتقاد کردند و خواستار تشکیل جلسه غیرعلنی با وزیر امور خارجه شدند.
عراقچی پیش از این جلسه و شامگاه یکشنبه در یک برنامه تلویزیونی گفت: «سیستم اطلاعاتی ما و سوریه بهطور کامل از تحرکات ادلب اطلاعات داشتند و این به دولت سوریه منتقل شده بود.»
به گفته او، آنچه غافلگیرکننده بود، «یکی ناتوانی ارتش سوریه و دیگری سرعت غیرمنتظره تحولات» بود.
قرار است علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، چهارشنبه ۲۱ آذر درباره تحولات سوریه سخنرانی کند.
پس از سقوط اسد برخی رسانههای حکومتی ضمن بازنشر برخی سخنان خامنهای تلاش کردهاند کدهایی ارائه کنند و بگویند که او هشدارهای لازم را درباره اقدامات احتمالی در مورد سرنگونی اسد به او داده بود اما در سخنان منتشر شده، نشانی از این موضوع دیده نمیشود.
از سوی دیگر مایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، سقوط اسد را بیانگر ضعیف شدن روسیه و ایران به عنوان حامیان او دانست.
موسسه مطالعات جنگ مستقر در آمریکا نیز سقوط اسد را شکست سیاسی راهبردی بزرگ برای مسکو خواند.
در همین حال آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، تاکید کرد: «تن ندادن رژیم اسد به مشارکت سیاسی و اتکای این رژیم به حمایت ایران و روسیه لاجرم منجر به فروپاشیاش شد.»
