دانشگاه علوم پزشکی بهشتی: سال ۱۴۰۳ بیش از ۳۵ هزار مرگ منتسب به آلودگی هوا ثبت شده است

معاون مرکز تحقیقات کیفیت هوا و تغییر اقلیم در دانشگاه علوم پزشکی «شهید بهشتی» اعلام کرد بیش از ۳۵ هزار مرگ منتسب به آلودگی هوا در کشور در طی سال ۱۴۰۳ ثبت شده است.

معاون مرکز تحقیقات کیفیت هوا و تغییر اقلیم در دانشگاه علوم پزشکی «شهید بهشتی» اعلام کرد بیش از ۳۵ هزار مرگ منتسب به آلودگی هوا در کشور در طی سال ۱۴۰۳ ثبت شده است.
خبرگزاری ایسنا چهارشنبه ۲۲ مرداد از قول عباس شاهسونی نوشتند که آمار و ارقام نشان میدهد تعداد مرگهای منتسب به آلودگی هوا در سال ۱۴۰۳ به طور میانگین ۳۵ هزار و ۵۴۰ نفر است.
سال ۱۴۰۲، مرگ ۳۰ هزار و ۶۹۰ نفر در اثر آلودگی هوا در ایران گزارش شد.
این عدد در سال ۱۴۰۱ بیش از ۲۶ هزار نفر بود.
شاهسونی با اشاره به نتایج آخرین مطالعه صورت گرفته در ایران (سال ۱۴۰۳) در زمینه بررسی اثرات بهداشتی و خسارتهای اقتصادی آلودگی هوا در کشور، گفت: «مطالعهای درباره بررسی آثار بهداشتی و اقتصادی ناشی از آلودگی هوا در سال گذشته انجام شده و در قالب آن ۸۳ شهر کشور با جمعیتی بیش از ۵۷ میلیون نفر مورد بررسی قرار گرفتهاند.»
بر اساس نتایج این مطالعه، کمترین تعداد مرگهای منتسب به آلودگی هوا در این ۸۳ شهر برابر با ۲۳ هزار و ۷۶۶ نفر و بیشترین تعداد ۴۶ هزار نفر برآورده شده است.
همچنین نتایج این مطالعه نشان میدهد که شاهرود پاکترین شهر ایران در سال ۱۴۰۳ بوده است.
شاهسونی گفت: «سنندج نیز جزو پاکترین شهرهای کشور است و به عبارت دیگر میتوان گفت شهرهای شاهرود و سنندج، کمترین غلظت ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون را در سال ۱۴۰۳ داشتهاند.»
شهرهای زابل، ایرانشهر و ریگان نیز بالاترین ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون را در سال گذشته داشتهاند و به ترتیب آلودهترین شهرهای کشور در سال ۱۴۰۳ محسوب میشوند.
شاهسونی پیش از این از مرگ بیش از هفت هزار نفر در تهران طی سال گذشته بر اثر آلودگی هوا خبر داده بود.
او ۱۵ مرداد به خبرگزاری ایلنا گفت در سال ۱۴۰۳ در کلانشهر تهران، هفت هزار و ۳۴۲ مرگ منتسب به «مواجهه طولانیمدت با ذرات معلق» رخ داده است.
این آمار که حاصل مطالعهای در مرکز تحقیقات کیفیت هوا و تغییر اقلیم دانشگاه «شهید بهشتی» است، نشان میدهد میزان مرگ و میرهای آلودگی هوا نسبت به سال ۱۴۰۲ حدود یک درصد افزایش یافته است.
شماری از رسانهها در ایران دهم مرداد آمار متفاوتی از قربانیان آلودگی هوا در پایتخت منتشر کردند و نوشتند سال گذشته «شش هزار نفر» از ساکنان تهران به این دلیل جان خود را از دست دادهاند.
مازوتسوزی نیروگاهها، بنزین بیکیفیت و خودروهای فرسوده بهعنوان منابع اصلی تولید آلایندههای هوا در تهران و ایران معرفی میشوند.

رسانههای عربی خبر دادند که جوزف عون، رییسجمهوری لبنان، در دیدار با علی لاریجانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی، خواستار عدم دخالت تهران در امور داخلی این کشور شد.
لاریجانی چهارشنبه ۲۲ مرداد پس از ورود به بیروت با رییسجمهوری لبنان دیدار کرد.
العربیه نوشت که عون در دیدار با لاریجانی از برخی سخنان مقامات جمهوری اسلامی انتقاد کرد و گفت که این سخنان، کمکی به روابط نکردهاند.
عون همچنین گفت: «هیچ گروهی در لبنان اجازه حمل سلاح یا درخواست حمایت خارجی را ندارد.»
بر اساس این گزارش، لاریجانی به عون اعلام کرده که تهران از تصمیمات دولت لبنان حمایت میکند.
او پس از دیدار با رییسجمهوری لبنان در پاسخ به سوالی درباره موضوع خلع سلاح حزبالله گفت: «مردم لبنان در این باره تصمیم میگیرند.»

همزمان با ورود دبیر شورای عالی امنیت ملی به بیروت، وبسایت خبری هنا لبنان، از رسانههای برجسته این کشور، اعلام کرد لاریجانی حامل پیامهایی برای حزبالله لبنان مبنی بر ضرورت همراهی این گروه با مواضع دولت این کشور است.
هنا لبنان، پیش از دیدار لاریجانی با مقامهای لبنانی به نقل از نزدیکان رییسجمهوری و نخستوزیر این کشور نوشت: «آنها موضعی روشن و قاطع را به لاریجانی منتقل خواهند کرد که شامل اعتراض مستقیم و با لحنی تند به اظهارات اخیر ایران است؛ اظهاراتی که دخالت آشکار در امور داخلی لبنان قلمداد میشود.»
این رسانه پیشتر گزارش کرد سفر لاریجانی به ترتیباتی در سطح منطقه مرتبط است.
طبق این گزارش، پیامهایی در چارچوب مانورهای سیاسی منتقل میشود که شامل مطالباتی هستند که ممکن است بهعنوان اهرم مذاکره مورد استفاده قرار گیرند؛ از جمله خروج اسرائیل از لبنان و آغاز روند بازسازی مناطق تخریب شده این کشور.
دبیر شورای عالی امنیت ملی: رنج مردم لبنان، رنج ماست
لاریجانی در بدو ورود به بیروت گفت: «همواره بهدنبال تحقق منافع ملی لبنان خواهیم بود. رنج مردم لبنان، رنج ماست و جمهوری اسلامی ایران همواره در کنار ملت لبنان خواهد بود.»
او گفت: «اگر روزی ملت لبنان در رنج باشند این درد را ما هم در ایران حس میکنیم و ما هم در همه شرایط در کنار مردم عزیز لبنان خواهیم بود.»
سفر منطقهای این مقام منصوب علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، در روزهای گذشته با انتقادهایی در میان احزاب و چهرههای سیاسی لبنان مواجه شد و برخی از مخالفان دخالتهای جمهوری اسلامی در منطقه، این سفر را «اقدامی بیشرمانه» خواندند.

هنا لبنان نوشت سفر لاریجانی برای در اختیار گرفتن «برگه حزبالله» است تا از آن در مذاکرات با ایالات متحده و در چارچوب مسیر گفتوگوهای ایران و آمریکا، بهرهبرداری شود.
لاریجانی پیش از سفر به بیروت، در سفر به بغداد، تفاهمنامه امنیتی جمهوری اسلامی با دولت عراق را به امضا رساند.
بر اساس اطلاعات رسیده به ایراناینترنشنال، یکی از اهداف اصلی این سفر ترغیب جریانهای شیعی عراق به پیگیری «تصویب لایحه حشد شعبی» در پارلمان این کشور بود.
لاریجانی دوشنبه ۲۰ مرداد با محمد شیاع السودانی، نخستوزیر عراق، در بغداد دیدار و گفتوگو کرد.
بر اساس گزارش رسانههای عربی، السودانی در این دیدار اعلام کرد از گفتوگوی آمریکا و جمهوری اسلامی حمایت میکند.
بر اساس این گزارشها، السودانی بار دیگر بر «موضع اصولی و ثابت عراق در محکومیت حملات اسرائیل علیه ایران» و هر آن چیزی تاکید کرد که منجر به تشدید درگیریها در سطوح منطقهای و بینالمللی شود.
منابع مطلع در عراق معتقدند سفر منطقهای لاریجانی به نگرانی از تسلیم بغداد در برابر فشار آمریکا در مورد حشد شعبی ارتباط دارد.
از سوی دیگر در انتقادها از سفر لاریجانی به لبنان، یک خبرگزاری لبنانی نوشت همه در ایران باید بدانند لبنانیها سیاست آنان را نمیپذیرند.
تیتر اصلی روزنامههای لبنانی سهشنبه ۲۱ مرداد به سفر لاریجانی به بیروت اختصاص یافت و «نداء الوطن» از آن با عنوان «استمداد حزبالله از لاریجانی» یاد کرد.
لاریجانی در همین روز گفت لبنان و عراق «بهاندازه کافی هوشیار و شجاع هستند» و نیازی به دریافت هیچ توصیه یا دستوری از ایران ندارند.

سازمان راهداری اعلام کرد از چهارشنبه تا جمعه به دلیل اعزام اتوبوسهای برونشهری برای بازگشت زائران اربعین، مردم برای سفر داخلی با اتوبوس به پایانهها مراجعه نکنند و از دیگر شیوههای حملونقل استفاده کنند.
پیشتر، ۱۳ مرداد، اسکندر مومنی، وزیر کشور دولت پزشکیان، با اشاره به برگزاری مراسم حکومتی اربعین گفته بود «تمامی ظرفیتهای کشور برای خدمترسانی به زائران بسیج شده است.»
همچنین هفتم مرداد ماه رضا هزاری، معاون هماهنگکننده سپاه «انصارالرضا» خراسان جنوبی، از مردم خواست با پیوستن به پویش «نذر خودرویی» زائران اربعین را با خودروهای شخصی خود جابهجا کنند و «در ثواب زیارت آنها شریک شوند.»

روزنامه فایننشال تایمز نوشت که فرانسه، آلمان و بریتانیا، در نامهای رسمی خطاب به شورای امنیت و دبیرکل سازمان ملل اعلام کردند اگر جمهوری اسلامی به مذاکرات بازنگردد، آمادهاند مکانیسم ماشه را فعال کنند. اقدامی که به اعمال مجدد تحریمهای شورای امنیت منجر خواهد شد.
وزیران امور خارجه این سه کشور اروپایی موسوم به «E3» سهشنبه ۲۱ مرداد در نامه خود به سازمان ملل هشدار دادند در صورت عدم اقدام حکومت ایران، تحریمها بهطور خودکار بازمیگردد.
آنان تاکید کردند برای جلوگیری از این اقدام تا پایان ماه جاری میلادی به تهران مهلت دادهاند.
فایننشال تایمز که به نسخهای از این نامه دست یافته، گزارش داد که در این نامه آمده است: «ما روشن کردهایم اگر ایران تا پایان اوت ۲۰۲۵ حاضر به دستیابی به راهحل دیپلماتیک نباشد یا از فرصت تمدید استفاده نکند، E3 آماده فعالسازی مکانیسم بازگشت خودکار تحریمها است.»
این نامه خطاب به آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، و شورای امنیت سازمان ملل نوشته شده و آن را ژان نوئل بارو وزیر امور خارجه فرانسه، یوهان وادفول وزیر امور خارجه آلمان و دیوید لمی وزیر امور خارجه بریتانیا امضا کردهاند.
این اقدام دو ماه پس از حمله آمریکا و اسرائیل به تاسیسات هستهای ایران کمی بیش از دو ماه از فرصت این سه کشور برای فعال کردن مکانیسم ماشه براساس توافق اتمی ۲۰۱۵ معروف به برجام نوشته و ارسال شده است.
نمایندگی جمهوری اسلامی در سازمان ملل و یا مقامات حکومت ایران هنوز به این نامه واکنشی نشان نداده اند.
آمریکا در سال ۲۰۱۸، در دوره نخست ریاستجمهوری دونالد ترامپ، از توافق هستهای خارج شد؛ توافقی که باراک اوباما با تهران و قدرتهای جهانی امضا کرده بود و در ازای رفع تحریمها، محدودیتهای شدیدی بر برنامه هستهای ایران اعمال میکرد.
تحریمهای سازمان ملل در ۱۸ اکتبر به پایان میرسد مگر آنکه یکی از طرفهای باقیمانده شامل بریتانیا، آلمان، فرانسه، روسیه یا چین، مکانیسم ماشه برای بازگشت خودکار تحریمها را فعال کند.
ماه گذشته، سه کشور اروپایی در مذاکراتی در ترکیه به جمهوری اسلامی پیشنهاد دادند اگر تهران پیش از سپتامبر با ازسرگیری گفتوگو با آمریکا و همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی موافقت کند، مهلت پایان اوت را تمدید خواهند کرد.
یک دیپلمات غربی این گفتوگوها را «دشوار» توصیف کرد و سه کشور اروپایی سهشنبه ۲۱ مرداد اعلام کردند پیشنهادشان «بیپاسخ مانده است».
وزیران امور خارجه اروپا در نامه خود به سازمان ملل تاکید کردند تمدید محدود مهلت، زمان بیشتری برای دستیابی به توافق هستهای جدید فراهم میکند، در حالی که امکان بازگرداندن تحریمها برای جلوگیری از اشاعه هستهای همچنان محفوظ خواهد ماند.
پس از نشست استانبول در ژوئیه، عباس عراقچی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در گفتوگو با فایننشال تایمز هشدار داد که اروپا «هیچ مبنای حقوقی یا اخلاقی» برای فعال کردن مکانیسم ماشه برای بازگشت تحریمها را ندارد و در صورت اقدام، تهران قدرتهای اروپایی را از مذاکرات آینده کنار خواهد گذاشت.
او تاکید کرد: «مکانیسم بازگشت تحریمها دیگر اهمیت چندانی ندارد.»
مقامات مختلف جمهوری اسلامی در هفتههای گذشته بر این موضوع اصرار کرده بودند که اجرای مکانیسم ماشه بیشتر جنبه روانی دارد.
با این همه وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی در نامهای محرمانه که نسخهای از آن به ایراناینترنشنال رسیده، به وزارتخانهها و شرکتهای بزرگ هشدار داده است که پیامدهای فعالسازی مکانیسم ماشه موجب توقف فروش نفت ایران و وقوع بحرانهای بزرگ اقتصادی و امنیتی و رشد بیکاری و تشدید نارضایتی اجتماعی در کشور میشود.
وزارت اطلاعات در این نامه که دوشنبه ۲۰ مرداد ارسال شده، با اشاره به تحرکات اخیر آمریکا و سه کشور اروپایی، از نهادهای اقتصادی «حساس» خواسته است در برابر سناریوی فعالسازی این سازوکار، آمادگی کامل داشته باشند.
وزیران امور خارجه سه کشور اروپایی در نامه خود تصریح کردند از نظر حقوقی «کاملاً روشن و بدون ابهام» حق بازگرداندن تحریمها را دارند، زیرا جمهوری اسلامی از سال ۲۰۱۹ «عمداً» از تعهدات خود در توافق هستهای عدول کرده است.
تهران اعلام کرده همچنان آماده گفتوگو با دولت ترامپ است.
محمدرضا عارف، معاون اول مسعود پزشکیان، سهشنبه ۲۱ مرداد اعلام کرد جمهوری اسلامی آماده است در «شرایط مناسب»، حتی بهصورت مستقیم با آمریکا مذاکره کند.
عارف گفت: «به طرف مذاکرهکننده اعلام کردیم که حاضریم اعتمادسازی کنیم، اما انگار خود را به خواب زده است. کشور در شرایط متعادل آماده مذاکره است، چرا که مذاکره برای حفظ منافع دو طرف است که نباید موضوعی دیکته شود.»
عراقچی نیز پیشتر گفته جمهوری اسلامی خواستار تضمینهایی از سوی واشینگتن مبنی بر عدم حمله به کشور در جریان مذاکرات آینده و نیز «اقدامات اعتمادساز» از جمله جبران خسارات جنگی از سوی آمریکا است.
مجید تختروانچی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، نیز اعلام کرده تهران حاضر است در صورت لغو تحریمها، محدودیتهای هستهای را «برای مدت معینی» بپذیرد.
تختروانچی در مصاحبه با رسانه ژاپنی کیودو گفت جمهوری اسلامی آماده است در ازای لغو تحریمهای آمریکا، با محدودیتهای «موقت» بر برنامه هستهای خود موافقت میکند، اما توقف کامل غنیسازی خط قرمز تهران به حساب میآید.
او افزود تهران میتواند بهعنوان بخشی از یک «توافق برد-برد و عادلانه»، در خصوص ظرفیت و سقف غنیسازی خود «انعطاف» نشان دهد.
جمهوری اسلامی در ماه ژوئن اعلام کرد همکاری خود با آژانس بینالمللی انرژی اتمی را متوقف کرده است؛ آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز در جریان جنگ ۱۲ روزه جمهوری اسلامی و اسرائیل بازرسان باقیمانده خود را از ایران خارج کرد.
ماسیمو آپارو، معاون مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، دوشنبه پس از گفتوگو با مقامهای حکومت ایران در زمینه «نحوه تعامل آژانس و جمهوری اسلامی در شرایط جدید»، تهران را ترک کرد. آژانس بینالمللی انرژی اتمی هنوز درباره نتیجه این سفر اظهارنظر نکرده است.
با این حال، عباس عراقچی یک روز پیش از سفر آپارو به تهران گفت در این سفر مذاکراتی درباره چارچوب جدید همکاری بر مبنای قانون مجلس شورای اسلامی برگزار خواهد شد.
عراقچی تاکید کرد تا جمهوری اسلامی و آژانس به چارچوب جدیدی نرسیدهاند، هیچ برنامهای برای بازرسی و بازدید از تاسیسات اتمی ایران در کار نخواهد بود.

دو کارگر پالایشگاه پارس جنوبی و پتروشیمی بندر خمینی، دوشنبه، ۲۰ مردادماه، هنگام کار بر اثر گرمازدگی جان باختند.
خبرگزاری ایلنا گزارش داد علی موسوی از نیروهای شرکتی شاغل در پالایشگاه یازدهم پارس جنوبی در گرمای شدید به دلیل گرمازدگی جان خود را از دست داد.
همکاران این کارگر که در فاز ۱۳ پالایشگاه پارس جنوبی یازدهم کار میکرد به رسانهها گفتند که او ناگهان از شدت گرما دچار ایست قلبی شد و با وجود انتقال به بیمارستان کنگان جان باخت.
همان روز منابع کارگری خبر دادند که جمشید اسدی از کارگران انبار پتروشیمی بندر خمینی نیز به دلیل شدت گرما در هنگام کار کردن جان باخته است. این در حالی است که زهره متقی، مدیر روابط عمومی اعلام کرد که محل کار این کارگر، خنک بوده و او از قبل بیماری داشته است.
کارشناسان پیشتر هشدار داده بودند که کار در فضای باز در مناطق گرم و شرجی جنوب ایران هر ساله منجر به مصدومیت و در مواردی مرگ کارگران میشود.

درخواست آزادی مشروط سرین کرتیس، معروف به «شاهزاده سرین»، شهروند دوتابعیتی ایرانی-نیوزیلندی محبوس در ندامتگاه مرکزی کرج در پی مخالفت دادستان کرج رد شد. خالد پیرزاده و فرهاد حافظی سمنانی، دو زندانی سیاسی در زندان اوین نیز از رسیدگی درمانی مناسب محروم ماندهاند.
سایت حقوق بشری هرانا سهشنبه ۲۱ مرداد گزارش داد دادستان کرج با درخواست آزادی مشروط سرین کرتیس (بدیعی) مخالفت کرده است.
این شهروند دوتابعیتی ایرانی-نیوزیلندی است که اقامت کشور آمریکا را نیز دارد، ششم فروردین ۱۴۰۳ چند روز پس از سفر به ایران به دست نیروهای امنیتی در کرج بازداشت و مدتی بعد به زندان مرکزی این شهر منتقل شد.
او مرداد ۱۴۰۳ از سوی شعبه سوم دادگاه انقلاب کرج به اتهام «تشویق به فساد و فحشا» به ۶۶ ماه حبس، بابت اتهام «توهین به مقدسات» به ۳۶ ماه حبس و به اتهام «فعالیت تبلیغی علیه نظام» به هفت ماه و ۱۶ روز حبس، به همراه دو سال ممنوعیت خروج از کشور و فعالیت در فضای مجازی محکوم شد.
دادگاه تجدیدنظر استان البرز این حکم را اسفند گذشته به شش سال و هفت ماه و ۱۶ روز حبس کاهش داد و اجرای ۳۶ ماه آن به عنوان مجازات اشد تعیین شد.
هرانا در گزارشی دیگر نوشت خالد پیرزاده، زندانی سیاسی با بروز علائم جسمی از جمله ضعف، حالت تهوع و تشنج، همچنان از رسیدگی درمانی مناسب و اعزام به مراکز درمانی تخصصی محروم مانده است.
یک منبع نزدیک به خانواده پیرزاده به هرانا گفت او روزهای ۲۰ و ۲۱ مرداد دچار دو نوبت تشنج و علائم جسمی شدید شد اما بهداری زندان اقدام درمانی موثری در این خصوص انجام نداده است.
این منبع مطلع افزود: «با توجه به شرایط جسمانی پیرزاده، درمان او باید تحت نظر پزشکان متخصص و در مراکز درمانی مجهز صورت گیرد، اما این امکان تاکنون برای او فراهم نشده است.»
پیرزاده شهریور ۱۴۰۲ بازداشت و دیماه همان سال از سوی ایمان افشاری، رییس شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب تهران به پنج سال و هشت ماه حبس محکوم شد.
هرانا در خبری دیگر با بیان اینکه فرهاد حافظی سمنانی، بدون برخورداری از رسیدگی پزشکی مناسب دوران محکومیت خود را در زندان اوین سپری میکند، نوشت: «بهداری زندان ضرورت درمان تخصصی و اعزام او به بیمارستان را تایید کرده، اما این زندانی سیاسی تاکنون از دسترسی به خدمات درمانی محروم مانده است.»
یک منبع نردیک به خانواده حافظی به هرانا گفت او ۲۱ مرداد با علائم شدید درد در ناحیه قفسه سینه و دست چپ به بهداری زندان منتقل شد و پزشکان علائم او را ناشی از ضربان بالای قلب و افتادگی دریچه قلب (پریکاردیت) تشخیص دادند اما مسئولان زندان از انتقال او به مراکز درمانی تخصصی خودداری کردهاند.
به گفته این منبع مطلع، حافظی از خونریزی معده نیز رنج میبرد و این موضوعی دشواری تحمل کیفر حبس را برایش دوچندان کرده است.
حافظی پیشتر در جریان اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ در تهران بازداشت و با حکم ابوالقاسم صلواتی، رییس شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب تهران به هشت سال زندان که پنج سال از آن قابل اجراست، محکوم شد.
در سالهای اخیر، گزارشهای متعددی در خصوص عدم رسیدگی پزشکی به زندانیان سیاسی در ایران و نقض حق دسترسی آنان به درمان مناسب توسط مسئولان زندانها منتشر شده است.
بسیاری از زندانیان سیاسی در دوران حبس خود جان خود را از دست دادهاند و جمهوری اسلامی هیچگونه مسئولیتی در قبال مرگ آنها که ناشی از فشارهای روانی، شکنجه و عدم ارائه خدمات پزشکی بوده، بر عهده نگرفته است.









