اختصاصی

آسمان ایران پیش و پس از جنگ؛ یک‌پنجم شدن تعداد پروازهای خارجی و حذف ایرلاین‌های غیر ایرانی

امیرهادی انواری

ایران‌اینترنشنال

۲۰ روز پس از آتش‌بس بین اسرائیل و جمهوری‌ اسلامی و ۱۰ روز پس از اعلام بازگشایی فرودگاه‌های اصلی، شامل فرودگاه خمینی و مهرآباد، باز هم شرایط عادی نیست. پروازهای خارجی یک‌پنجم شده‌اند، خبری از پروازهای اروپایی و آسیای شرقی نیست و ایرلاین‌های داخلی می‌کوشند جای خارجی‌ها را پر کنند.

۱۷ خرداد آخرین شنبه پیش از حمله اسرائیل در ۲۳ خرداد بود. در آن روز جمعا ۱۳۷ پرواز داخلی در فرودگاه مهرآباد نشست و برخاست داشتند.

این عدد شنبه ۲۱ تیر با گذشت حدود ۲۰ روز از پایان جنگ،‌ به ۷۰ پرواز رسید که از این تعداد ۱۰ پرواز مبدا یا مقصد خارجی داشتند.

با احتساب پروازهای خارجی، تعداد پروازها در مهرآباد نزدیک به ۵۰ درصد و بدون احتساب پروازهای خارجی، تعداد پروازهای این فرودگاه نزدیک به ۵۶ درصد نسبت به پیش از جنگ کاهش یافته است؛ در واقع نصف شده است.

یکی از کارکنان فرودگاه مهرآباد در مصاحبه با ایران‌اینترنشنال گفت یکی از دلایل کاهش چشمگیر پروازهای داخلی، کاهش تقاضا برای آن‌هاست.

او به پرواز یکی از شهرهای جنوبی کشور اشاره کرد و افزود برای این پروازها بلیت فروخته می‌شود، اما عموما به حدنصاب نمی‌رسند و پروازها لغو می‌شوند.

او دلیل کاهش استقبال را ترس مردم از احتمال هدف قرار گرفتن پروازها، به‌ویژه با تجربه شلیک پدافند سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به هواپیمای اوکراینی در سال ۱۳۹۸ دانست.

در فرودگاه بین‌المللی خمینی نیز پیش از حمله، ۱۱۸ نشست و برخاست در تاریخ ۱۷ خرداد ثبت شده است.

این عدد در تاریخ ۲۱ تیر، حدود ۲۰ روز پس از پایان جنگ، با احتساب دو پرواز داخلی که به فرودگاه خمینی منتقل شده، ۲۵ مورد است.

در واقع تعداد پروازهای این فرودگاه حدود ۸۰ درصد نسبت به پیش از جنگ کاهش داشته و به یک‌پنجم رسیده است.

مبادی و مقاصد پروازهای فرودگاه مهرآباد و خمینی نیز تفاوت چشمگیری پیدا کرده‌اند.

با اینکه اعلام شده پروازهای داخلی برقرار شده‌اند، اما این پروازها نسبت به پیش از جنگ، بسیار محدود هستند.

برخی از آن‌ها احتمالا مربوط به پروازهای کاری با مبادی و مقاصدی چون جزیره سیری، عسلویه و ماهشهر هستند. برخی مسیرها اما پررفت‌ و آمدتر شده‌اند، از جمله گرگان.

بسیاری از پروازها مبدا و مقصد مشخصی ندارند. این ممکن است به‌دلیل مشکلات در پردازش اطلاعات و یا پنهان کردن عمدی آن‌ها باشد.

پروازهای مهرآباد تنها به ۱۱ شهر مشهد، ماهشهر، گرگان، عسلویه، شیراز، جزیره کیش، جزیره سیری، بندرعباس، آبادان، ایلام و اردبیل انجام می‌شود.

دیگر هیچ پروازی به مقاصد یا از مبادی فرودگاه‌هایی چون اهواز، زاهدان، یزد، قشم، رشت، ماکو، جزیره خارک، خرم‌آباد، اصفهان، تبریز، زابل، ایرانشهر، بوشهر، ساری، شهر کرد، گچساران، بیرجند و ارومیه که تا پیش از حملات در تاریخ ۱۷ خرداد برقرار بود، انجام نشده است.

در فرودگاه خمینی نیز مقاصد و مبادی پروازها تغییر کرده‌اند. ۱۷ خرداد پروازهایی به مقاصد یا از مبادی کشورهای اروپایی چون اتریش و آلمان، همچنین پروازهای پرشماری به خاور دور، چین و تایلند، وجود داشت. این پروازها اکنون حذف شده‌اند.

آنچه باقی مانده، تعداد محدودی پرواز در کشورهای منطقه است، که همین پروازها نیز به‌شدت کاهش یافته‌اند.

برای نمونه در ۱۷ خرداد، ۴۲ پرواز مربوط به ترکیه در فرودگاه خمینی ثبت شده بود؛ این رقم در ۲۱ تیر به تنها پنج پرواز رسیده است.

۱۹ پرواز امارات متحده عربی نیز به چهار پرواز کاهش یافته است. پروازهای اتریش، آلمان، قزاقستان، افغانستان، چین، تایلند و هند هم به‌طور کامل متوقف شده‌اند.

۱۷ خرداد نسبت پروازهای فرودگاه امام خمینی میان ایرلاین‌های داخلی و خارجی تقریبا برابر بود؛ ۵۴ درصد پروازها مربوط به ایرلاین‌های داخلی و ۴۶ درصد مربوط به ایرلاین‌های خارجی.

اما ۲۱ تیر تنها ۱۵ درصد پروازها به ایرلاین‌های خارجی اختصاص داشت و سایر پروازها با ایرلاین‌های ایرانی انجام شدند.

ایرلاین‌های پگاسوس، امارات، قطر ایرویز، اتریش ایرلاینز، عراق ایرویز، عمان ایر، آرین افغان، لوفت‌هانزا و چاینا ساترن که ۱۷ خرداد پروازهایی در فرودگاه خمینی داشتند، ۲۱ خرداد هیچ پروازی نداشتند.

در میان ایرلاین‌های داخلی نیز برای ماهان، ایران ایر، تابان و یزد ایرویز پروازی به ثبت نرسیده است.

در مقابل، وارش، کویت ایرویز و کیش ایر که ۱۷ خرداد در فرودگاه خمینی پروازی نداشتند، در ۲۱ خرداد پروازهایی ثبت کردند. ایرلاین‌های خارجی فعال نیز یا پروازشان را به فرودگاه مهرآباد انتقال داده‌اند یا شمار پروازهای آن‌ها به‌طور محسوسی کاهش یافته است.

برای نمونه ترکیش که ۱۷ خرداد ۱۲ پرواز در فرودگاه خمینی داشت، ۲۱ تیر تنها دو پرواز در این فرودگاه به ثبت رساند. از این ایرلاین یک پرواز هم در فرودگاه مهرآباد در تاریخ ۲۱ تیر ثبت شده است.

امارات، قطر ایرویز یا پگاسوس که پیش از جنگ پروازهای نسبتا پرشماری در فرودگاه خمینی داشتند، ۲۱ تیر هیچ پروازی در این فرودگاه ثبت نکردند.

تمام این اطلاعات، مربوط به ۲۱ تیر و حدود ۱۰ روز پس از اعلام بازگشایی آسمان ایران است. در روزهای نخست پس از آتش‌بس، تعداد پروازها به مراتب کمتر از اطلاعات موجود در این مقاله بود.